ضعف "گفتگو" در ایران یک سویه بودن آن است/ "گفتگو" در خانواده موجب تغییرات اساسی می شود

به گزارش سرویس فرهنگ خبرگزاری رضوی، کاهش ارتباط کلامی و خلاصه شدن عواطف و احساسات یک خانواده در پیام های ارسالی صفحات مجازی از تبعات اعتیاد به فضای مجازی است، استفاده بیمارگونه از اینترنت، نوجوانان را از فعالیت های مفید و سازنده ، انجام فعالیت های درسی، ورزش کردن و ارتباط با همسالان بازداشته و در فرآیند اجتماعی شدن آن موثر است. خبرگزاری رضوی در خصوص لزوم و نحوه برنامه ریزی در برابر جریان غالب گفتمانی و فرهنگی غرب با دکتر حسن بنیانیان مسئول کمیسیون فرهنگی وپیوست نگاری شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت و گویی انجام داده که در ادامه می خوانید.
                       
‫آیا شما مسئله ضعف گفت‌وگو را مشکلی بنیادین در زمینه فرهنگی جامعه ایرانی می‌دانید؟
در گذشته نحوه ی ارتباطات خانوادگی که همراه با تعامل و گفتگو رو در رو و مبادله احساسات بود در ما تغییر اساسی ایجاد می کند. ارتباطات عامل کنترل جامعه محسوب می شوند.در حال حاضر تعاملات آرام آرام رخت بر می چیند و بیشتر تعاملات در دنیای تخیلات و از راه دور صورت می گیرد که رفته رفته این عامل برای جامعه آسیب جدی به همراه دارد که در زندگی خانوادگی باعث اختلاف شده و بروز خواهد کرد که منشاء فسا دهای گوناگون در جامعه خواهد شد. امروزه متاسفانه در حوزه فرهنگ مشکل داریم که بخشی مربوط به ازتباطات است و  نتیجه آن کم شدن استعدادات درخشان و تحقیقات میدانی است.

فرهنگ گفت‌وگو و گسترش آن بر اساس چه برنامه‌‌ای و از طریق چه نهادهایی باید شکل گیرد؟
در حوزه مسائل فرهنگی در جستجوی یک نهاد مرکزی بودن منطقا درست نیست.در حوزه فرهنگ همه باید به احساس مسئولیت دعوت شوند و مبنای این دعوت باور و اعتقادات مذهبی ما است که باید عالمان دینی مباحث را باز کنند ودر این میان رسانه ها واسطه شوند تا این عوامل در معرض دید و فهم مردم قرارگیرد.
در آستانه تحولات جدید دنیای سایبری، ورود اینترنت علاوه بر مزایا، معایبی را هم برای مخاطبان به ارمغان می آورد و در این میان انتظارهمکاری در جهت استفاده درست از فضای مجازی توسط  اساتید دانشگاه، معلمان بالا می رود تا اطلاعات جدیدی که روز به روز به نسل جوان از این طریق تزریق می شود توسط احساسات یک طرفه جوانان مورد پذیرش قرار نگیرد. تکنولوژی امری وارداتی است که در کشور مبدا تولید می شود و در آن جا تحقیقات پیوند و فرهنگ مشترکی دارند.
در اصل 90 درصد از کشورهای غربی می توانند از علوم انسانی بهره ببرند اما متاسفانه پایه مطالعات علوم انسانی در کشور ما ضعیف است و مطالعات بیگانگان برای جامعه ما مفید نیست و بیشتر استعدادات درخشان در حوزه مهندسی فعالیت می کنند تا علوم انسانی و این اصات به صلاح مملکت نیست.

شاخص‌ترین جریان‌های فرهنگی غرب از لحاظ گفتمان‌سازی و تحمیل این گفتمان‌های غربی به جوامع دیگر چیستند و آن‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
درغرب محور لذت است چه از نوع جنسی یا جسمی، در هر صورت دنیایی حیوانی است. علم و فناوری در غرب در خدمت توسعه ونظام سرمایه داری حاکم است به عنوان مثال در فروشگاه های بزرگ موادغدایی در غرب، از هر محصول انواع گوناگونی موجود است که نشان دهنده ی علم و تکنولوژی در اروپا می باشد.
گفتمان همراه با علم از غرب توسط رسانه ها به جهان سوم منتقل می شود و وارد بطن زندگی انسان ها می شود و اگر ایران از لحاظ اقتصادی کمبود داشته باشد و نتواند پا به پای غرب پیش رود در مردم نارضایتی به وجود می آید که به فکر تعویض حکومت می افتند و گمان می کنند با عوض کردن حکومت همه چیز خوب می شود.

فرهنگ‌ گفت و گو حاصل نظام تربیتی خاص و مشخصی است؟
همان طور که می دانید گفتگو باید دو طرفه باشد اما متاسفانه در ایران یک سویه است به عنوان مثال کاندیدای ریاست جمهوری یک طرفه وعده و وعید می دهد و وقتی یک طرفه سخن بگوید و بعد نتواند به قول هایی که داده عمل کند موج نارضایتی دربین  مردم ایجاد می شود.

آیا نظام گفتمانی غرب را که در رسانه‌های آن‌ها انعکاس دارد، انعکاسی از جامعه واقعی غربی است؟
درغرب نظام سرمایه داری حاکم است و چون دولت ها کوچک هستند گفتمان واقعی و راست گویی اتفاق می افتد که حاصل مطالعات علمی است اما جامعه ما اینگونه نیست ما هنوز به بلوغ فکری نرسیدیم که مانند غرب در مبادلات راست بگوییم ما با معیار ارزشی خودمان قضاوت می کنیم.

نهادهای فرهنگی داخلی در جهت مقابله با فرهنگ گفتمانی غرب چگونه باید برنامه‌ریزی و عمل نمایند؟
در حوزه فرهنگ همه دستگاه ها اعم از اینکه  فرهنگی باشند یا نه مسئولیت القاء فرهنگ صحیح را به عهده دارند .باید بدانیم که افعال انسانی در باور و ارزش های جامعه تاثیرگذار خواهد بود. غرب به هر روشی است می خواهد جوانان مارا به سمت مصرف گرایی بکشاند مانند مساله مد که در غرب یک نیاز مادی ضروری است و بیشتر اقتصاد آن ها از این طریق حل می شود و تبلیغات ماهواره ای در این زمینه پیشتاز است.

آیا مهندسی فرهنگی به دنبال ایجاد یک گفتمان با شاخصه‌های مشخص و مدون است؟
بله، مهندسی فرهنگی روحش در رضایت فرهنگی آگاهانه است باید اثربخشی فرهنگی را بالا ببریم و دستگاه غیرفرهنگی که مداخله می کند باید اصلاح شوند و در بحث غیرفرهنگی همه مدیران و دستگاه های دولتی مسئول هستند.

پیشنهاد شما برای فعالین فرهنگی دینی برای تلاش در جهت مقابله با جریان‌های فکری گفتمانی ترویجی از طریق رسانه غرب چیست؟
هر کس که در حوزه فرهنگی کار میکند باید اهل مطالعه باشد و تلاش کند در کار فرهنگی از علم استفاده کند. تجربه در کار سنتی پاسخگوی نیاز امروز نیست امروزه با جلسات قرائت قرآن نمیتوانیم با تهاجم فرهنگی مقابله کنیم. از قرآن باید با شرایط امروز استفاده کنند یعنی باید در جلسات مذهبی از فیلم؛ هنربرای ماندگارترکردن حرف در ذهن مخاطب استفاده شود.
باید احکام دین به گونه ای بیان شود که در مردم تاثیرگذار باشد و بعد از محرم و صفر راست گویی افزایش پیدا کند، دزدی کم شود و ...