فرهنگ رضوی، تربیت‌کننده منتظران ظهور است

 

وی افزود: اگر این معنا را در نظر بگیریم، درمی‌یابیم که فرهنگ انتظار، ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ رضوی دارد. امام رضا (ع) در زمان خود، در دل حکومتی ظالم و در فضایی آلوده به بی‌عدالتی، نه تنها سکوت نکرد، بلکه با علم، استدلال، مدارا و روشنگری تلاش کرد حقیقت را زنده نگه دارد. این همان چیزی است که منتظر واقعی باید در زندگی خود پیاده کند؛ یعنی کسی که منتظر است، باید خود اهل عدالت، علم، انصاف و روشنگری باشد، چراکه منتظر کسی است که زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد.

 

این کارشناس مذهبی ادامه داد: امام رضا (ع) فرهنگ گفت‌وگو، مدارای فکری، احترام به عقاید مختلف و دفاع عقلانی از دین را در جامعه رواج داد. ایشان در مناظرات خود، حتی با پیروان دیگر ادیان، هرگز به توهین و تحقیر متوسل نشد. این رویکرد، الگویی است که منتظران ظهور باید در روابط فردی و اجتماعی خود به کار گیرند. انتظار یعنی ساختن جامعه‌ای که از همین حالا آماده پذیرش عدالت جهانی باشد.

 

حجت‌الاسلام علوی با تأکید بر عقلانیت در نگاه امام رضا (ع) تصریح کرد: نگاه امام رضا (ع) به دین، نگاهی ژرف و عقلانی بود. ایشان دین را محدود به ظاهر نمی‌دانستند، بلکه بر معرفت و درک عمیق تأکید داشتند. در فرهنگ رضوی، دینداری همراه با تعقل و تدبر است. اگر فرهنگ انتظار نیازمند آگاهی، بصیرت و آمادگی است، فرهنگ رضوی همان بستر تربیتی این عناصر است. کسی که می‌خواهد منتظر باشد، باید از مکتب امام رضا (ع) الگو بگیرد؛ در علم و آگاهی پیشتاز باشد، اهل حلم و صبر و استقامت باشد.

 

وی با اشاره به برخی برداشت‌های نادرست از انتظار گفت: متأسفانه گاهی انتظار با انفعال یا حتی با افراط و تفریط اشتباه گرفته می‌شود. برخی تصور می‌کنند منتظر یعنی فقط دعا کردن و کناره‌گیری از جامعه. در حالی که فرهنگ رضوی به ما می‌آموزد که حضور فعال، حتی در دل سخت‌ترین شرایط، لازمه دینداری است. امام رضا (ع) با وجود محدودیت‌ها، هیچ‌گاه از میدان عمل خارج نشد. در فرهنگ انتظار نیز، باید آماده خدمت، آماده جهاد و آماده اصلاح جامعه باشیم.

 

این کارشناس مذهبی در ادامه افزود: امام رضا (ع) در زندگی شخصی خود نیز الگویی کامل بود. کرامت، بخشش، مهربانی، حسن خلق، رسیدگی به نیازمندان و احترام به دیگران، جزو ویژگی‌های برجسته ایشان بود. این ویژگی‌ها در فرهنگ انتظار نقش کلیدی دارند. مگر نه اینکه ظهور، زمانی محقق می‌شود که جامعه به سطحی از آمادگی برسد که بتواند عدل موعود را بپذیرد؟ پس انتظار یعنی تمرین اخلاق، تمرین مهربانی، تمرین عدالت‌خواهی، تمرین دوری از ظلم و تمرین انسان‌دوستی.

 

علوی با اشاره به اخلاق امام رضا (ع) در مواجهه با مخالفان گفت: امام رضا (ع) حتی در مواجهه با دشمنانش، با اخلاق و حکمت رفتار می‌کرد. این خصلت نشان می‌دهد که فرهنگ رضوی، فرهنگ مقابله خشونت‌آمیز نیست، بلکه فرهنگ اصلاح، آگاهی‌بخشی و روشنگری است. انتظار واقعی نیز همین است. ما منتظر امامی هستیم که با کلمه عدل قیام می‌کند، نه با شمشیر ظلم. پس نباید در زمان غیبت، رفتارهایی داشته باشیم که از عدالت و انسانیت دور باشد.

 

وی در پایان با جمع‌بندی سخنان خود خاطرنشان کرد: «فرهنگ انتظار، بدون فرهنگ رضوی ناقص است. همان‌طور که امام رضا (ع) در مسیر ولایت و امامت، با صبر، حلم، علم و کرامت راه را ادامه داد، ما هم در مسیر انتظار، باید همین ویژگی‌ها را در خود تقویت کنیم. انتظار یعنی عمل، یعنی حرکت، یعنی زنده نگه داشتن ارزش‌های امامان معصوم (ع). اگر چنین باشیم، نه تنها فردی منتظر، بلکه جامعه‌ای منتظر خواهیم بود؛ جامعه‌ای که در آن زمینه ظهور بیش از پیش فراهم می‌شود.