افشین علا در گفتگو با رضوی؛
لزوم پرداختن به رستاخیز و نهضت علمی امام رضا(ع) در ایران
پایگاه خبری رضوی؛ استاد افشین علا شاعر و نویسنده پیشکسوت و مطرح کشورمان دارنده نشان درجه یک هنر از وزارت فرهنگ و ارشاد است که معادل دکترا است.
علا؛ عضو هیئتمدیرۀ انجمن شاعران ایران، عضو شورای شعر واحد موسیقی صدا وسیما، سردبیر مجلات گنبد کبود، صدف و دوست، سردبیر و نویسندۀ گروه کودک رادیو و از مؤسسین اولین روزنامۀ کودکان ایران (آفتابگردان) بوده است؛ از آثار او میتوان به «یک عالم پروانه»، «نسیم، دختر باد»، «یک سبد بوی بهار» و «خاطرات مه گرفته» اشاره کرد
وی در گفتگو با رضوی در پاسخ به اینکه یک اثر با محتوای دینی و آئینی در شرایط کنونی چه ویژگیهایی هایی باید داشته باشد تا مورد اقبال مخاطب عمومي قرار گیرد؟؛ اظهار داشت: چنین اثری در درجه اول باید منطبق با فطرت آدمی باشد؛ چراکه خداوند فطرت ما را متمایل به حقیقت صراط مستقیم آفریده لذا آثاری میتوانند در ضمیر انسانها اثرگذار باشند که با فطرت مخاطب منطبق باشد .
عضو هیئتمدیرۀ انجمن شاعران ایران ادامه داد: ادبیات فارسی در طول تاریخ همین مسیر را پیموده یعنی توانسته آموزههای دینی را در قالبی بیان کند که برای مخاطب خودش در هر زمان در هر مکان، قابل پذیرش باشد
وی همچنین در پاسخ به اینکه آیا میتوان از زبان شعر برای انتقال مفاهیم آئینی و آموزههای دینی و اخلاقی به شیوه اثرگذار بهره گرفت نیز ضمن تایید این موضوع ابراز داشت: در تاریخ ادبیات همه قالبهای شعری شاهد مضامین اخلاقی، عرفانی و آموزههای قرآنی بودهاند لذا چه در قالب غزل که سعدی و حافظ در حد بالایی به معارف دینی پرداختند و چه در قالب مثنوی نیز شاهد خلق آثار فاخری در حوزه ادبیات دینی و آموزههای اخلاقی و قرآنی هستیم پس بستر شعر در این حوزه بسیار دست بازی داشته و دارد و محدود نيست.
این نویسنده و شاعر پیشکسوت کشورمان خاطرنشان کرد: همچنین مولانا در مثنوی تقریبا همه آموزههای قرآن را در قالب تمثیل و آیات و روایتهای شیرین به مخاطب خودش عرض کردا این موارد نشانگر قدرت ابیات و اشعار در انتقال دین و آموزههای دینی است.
وی با اشاره به جذابيت کتب و اشعار حوزه دینی برای مخاطبان نیز گفت: ما ایرانیان به ارادت به ساحت اهلبیت عليهالسلام مشهور هستیم و پس از پذیرفتن اسلام به وصیت پیامبر عمل کردیم و قرآن و عترت را توامان پذیرفتیم و بدان ارادت داریم؛ اگرچه محبت به اهل بیت متعلق به شیعیان نیست و اهل تسنن هم به اهل بیت ارادت دارند اما عشقی که به ائمه اطهار در وجود ما شکل گرفته از شیرمادر شروع شده و تا بزرگسالی در تکیهها، حسینیهها و مساجد در ما نهادینه میشود.
علا با بیان اینکه حتی در خانههای ما آیینهای یاد اهل بیت برگزار میشود؛ افزود؛ این موارد باعث شده تا محبت به اهل بیت پیر و جوان نشناسد و لذا حتی کسانی که مقید به ظواهر دین یا انجام عبادات نیستند نیز در دل خود حب و عشق به اهلبیت را دارند لذا اشعاری که با این مضامین سروده میشود همواره مورد توجه و اقبال مخاطبان از هر قشری قرار گرفته است.
وی با اشاره به اهمیت متقن و مستند بودن روایاتی که شاعر و نویسنده برای خلق آثار از آنها بهره میگیرد نیز خاطرنشان کرد: شاعر یا نویسنده صرفا نگارنده افکار و عواطف خود نیست بلکه در واقع یک محقق هم هست؛ لذا شاعر و نویسنده برای اینکه اثری را که خلق میکند، ارزشمند و ماندگار نیز باشد باید مرارت بکشد و باید مطالعه و تحقیق کند.
به زعم این شاعر و نویسنده پیشکسوت کشورمان نویسنده و شاعر ابتدا خودش باید به باوری که در راستای القای آن به مخاطب است؛ رسیده باشد چون وقتی خودش به این باور دینی یا اعتقادی رسیده و با تحقیق و یقین معارف آموزههای دین را آموخته باشد، ناخودآگاه این تاثیر بر مخاطب هم گذاشته خواهد شد.
وی با اشاره به تکرار برخی مضامین در حوزه رضوی نیز با بیان اینکه مخاطب نوآوری در این حوزه را به خوبی میپذیرد و لذا باید از تکرار دوری جست؛ تصریح کرد: بنظرم ما نویسندگان و شاعران خود را در یک دایره مفاهیم و واژگانی که در خصوص وجود شریف امام رضا(ع) نظیر پنجره فولاد و کبوتر و شفا و ... محدود کردهایم که البته این محدود کردن مختص امام رضا نیست حتی در مورد شخصیت بزرگوار حضرت فاطمه زهرا س که جایگاه ویژهای در بین اهل بیت)ع) دارند، نیز اینگونهایم.
علا اضافه کرد: خطبه فدکیه حضرت زهرا(س)، به اندازه تمام عالم مضمون دارد و سایر فضائل اخلاقی و رفتاری که در وجود ایشان به بهترین وجهی تجلی یافته اما به این موارد کمتر پرداختهایم.
وی یادآور شد: در مورد امام حسین(ع) به جهت عظمت حادثه عاشورا که مکرر در تاریخ بیان شده و مصائبی که لمس شده، شاید مضامین متنوع تر در ادبیات خلق شده ولی در مورد بعضی از اهل بیت از جمله امام رضا ع خیلی محدود پرداخته شده و دچار تکرار شدیم.
این نویسنده و شاعر پیشکسوت کشورمان عنوان کرد: برای اینکه این خلا برطرف شود نویسندگان باید تحقیقات، مطالعات و دانستههای خود رو پیرامون زندگی و شخصیت امام رضا ع بیشتر کنند.
وی با بیان اینکه یکی از ابعاد شخصیتی امام رضا(ع) در آن سالهای محدودی که در ایران بودند مناظرات علمی ایشان است، یادآور شد: رستاخیز و نهضت علمی بود که ایشان در مدت حضورشان در ایران ایجاد کردند و سبب شد که دانشمندان گوناگون و مذاهب مختلف از سراسر جهان به این کشور رفت و آمد بکنند تا مناظرات شرکت کنند دوره طلایی و مغفول مانده ای است که باید بدان پرداخته شود.
عضو هیئتمدیرۀ انجمن شاعران خاطرنشان کرد: اگر چه امام رضا(ع)، امام صادق(ع) و امام باقر ع که در بسط علم در دوران خودشان شهر هستند اما برخی ائمه به جهت اینکه در حبس بوده و دسترسی مخاطبان نداشتند کمتر مجال چنین رستاخیز علمی را داشتند اما این بزرگواران امام رضاعلیهالسلام دورانی را رقم زدند که در تاریخ به نام "ذهبیه" نامیده شد یعنی دوران طلایی بنابراین ما باید به این ابعاد از شخصیت امام رضا بیش از پیش بپردازیم.