پژوهشگر و فعال جبهه مقاومت در گفتگو با رضوی:
نهادها و فعالان فرهنگ رضوی به کمک مردم غزه و لبنان بشتابند
به گزارش سرویس جهان اسلام پایگاه خبری رضوی، مناسبات فرهنگ رضوی با شرایط جاری در جهان اسلام همواره یکی از دغدغههای مدیران و فعالان این حوزه بوده است. حرم امام رضا(ع) و فرهنگ رضوی به عنوان یکی از ارکان تأثیرگذار در فرهنگ مردم ایران و جهان تشیع دارای ظرفیتهایی دانسته میشود بصورت کامل و شایسته مورد استفاده در جهت سعادت ملل جهان اسلام واقع نشده است. اکنون با تداوم جنایتهای رژیم صهیونیستی در غزه با با حمایتهای آمریکا، شرایط انسانی این باریکه در جنوب فلسطین اشغالی را به بزرگترین مصیبت جهان اسلام تبدیل شده است و ضروری است تمامی ظرفیتهای معنوی و مادی جوامع مسلمان خصوصا پیروان اهلبیت(ع) برای این مهم متمرکز شود. در این رابطه با اقای دکتر هادی معصومی زارع پژوهشگر مسائل جهان اسلام و فعال بینالمللی به گفتگو پرداختیم.
در ابتدا با توجه به حضور شما در مناطق جنوب لبنان و مرزهای فلسطین اشغالی بعد از واقعه طوفان الأفصی و مشاهده شرایط این مناطق از نزدیک چه اقداماتی فرهنگی، رسانهای یا اجتماعی را در تعامل با اوضاع جاری در جبهه مقاومت لازم میدانید؟
حقیقتا این دو سال اخیر که دو سفر متفاوت خارجی داشتم به ذهنم میآمد که ظرفیت فرهنگ رضوی در توسعه حضور منطقه ای ما ایرانیها تا چه حد زیادی قابل استفاده است. این دو سفر یکی به افغانستان بود و البته دورادور تا حدی از شرایط تاجیکستان هم مطلع هستم، یکی هم به لبنان در ماههای اخیر با آغاز طوفان الاقصی بود البته قبل از آن، طی رفت و آمدهای ۱۳ ساله به لبنان در جریان فضای فرهنگی اجتماعی لبنان قرار داشتم بودم در فضای ایجاد شده بعد از طوفان الاقصی بنظرم میآمد با توجه به محبت خاص و ارادت ویژهای که لبنانی ها به امام رضا(ع) دارند، میتوان از امکانات و ظرفیتهای نهفته در پیرامون این امام رئوف بهرههای بیشتری گرفت.
من همیشه علاقه و علقه شیعیان عرب به امام رضا (ع) را به علقه ی ما ایرانی ها به امام حسین (ع) تشبیه میکنم یعنی آن علقه آتشینی که ما به سیدالشهداء داریم، شیعیان عرب به ویژه لبنانی ها به امام رضا (ع) دارند که خیلی خاص و عجیب است.
در این چندماهه بعد از طوفان الاقصی که به واسطه حملات رژیم اسرائیل و حضور حزب الله در مرزهای شمال فلسطین اشغالی، روستاهای شیعه نشین و به نوعی تمام جامعه شیعه در لبنان تحت فشار است و تحت هدف قرار دارند لذا فکر میکنم حضور مراکز منسوب به امام رضا(ع) و یا آستان قدس رضوی در لبنان، چه حضور معنوی و چه حضور خدماتی، میتواند در روحیه و زندگی و مقاومت مردم این مناظق زیر بمباران های صهیونیستها بسیار موثر باشد.
ببینید آن خدمتی که مراکز و بنیادهای منسوب به امام رضا(ع) مانند بنیاد امام رضا(ع) یا آستان قدس رضوی میتواند در حوزه خدماتی به لبنان و لبنانیها بدهد، ممکن است جای دیگر هم بدهد اما انتسابش به امام رضا(ع) ارجحیت دارد و الهام بخش و امیدآفرین است مثل این است که برای ما ایرانیها در شرایط بحرانی بگویند این خدمات از حرم سیدالشهداء و کربلاء آمده لذا بار معنوی دیگری پیدا میکند لذا فکر میکنم حضور معنوی معنوی و خدماتی مراکز و رسانههای رضوی در لبنان میتواند در جهت کاهش فشارهای روحی و روانی و آلام و کمبودهای معیشتی در فضای امروز لبنانیها خیلی مؤثر باشد.
البته نباید فراموش کنیم در غزه هم به همین شکل است، غزه با یک گرسنگی وحشتناکی مواجه است با توجه به اینکه میدانم و اطلاع دارم و میخواهم از طریق شما این پیام را به مراکز و فعالان و خادمان امام رضا(ع) در آستان قدس و دیگر مؤسسات برسانم که بتوانند در حوزه خدماتی به مردم غزه کمک رسانی کنند و این اقدام میتواند خیلی خیلی مؤثر باشد .گاهی ما صحبت میکنیم اما گاهی اقدام و عمل میکنیم که این عمل به اندازه صد کردار و گفتار و سخن گفتن میتواند در کاهش آلام و مشکلات مردم مقاومت مؤثر باشد.
با شناختی که از سفر به کشورهای غرب و جنوب آسیا دارید، جایگاه امام رضا(ع) و فرهنگ رضوی را در جوامع دوستدار اهلبیت(ع) چگونه دیدهاید؟
در حوزه فرهنگ رضوی ظرفیتی که من در شرق از جمله در افغانستان، پاکستان و کشمیر هند دیدم بنظرم میرسد بیشترین ظرفیت بالقوهای است که میتواند به ظرفیت بالفعل تبدیل شود و این ظرفیت بسیار بالا است. چون در شرق جهان اسلام حتی اهل سنت هم امام رضا(ع) را بخشی از سنت خود میدانند.
برای مثال همان مرحوم دولتمند خالف هنرمند تاجیکستانی که به رحمت خدا رفت، اهل سنت بود اما عشق و علقهاش به امام رضا(ع) شاید از عشق و محبت ما کمتر نباشد.
حوزه تمدنی شرق و حوزه تمدنی فارسی زبان و متأثر از زبان و ادبیات فارسی، ظرفیت بسیاری برای ترویج فرهنگ رضوی دارد؛ درست است که امروز سعودیها و اماراتیها آمدهاند و بشدت در حال ترویج سلفیگری هستند اما فرصتهای زیادی هست؛ حتی با حنفیت در بلخ و بخارا ظرفیت همگرایی بسیار جدی در حوزه فرهنگ رضوی وجود دارد. فکر میکنم بعد از زبان فارسی و حتی همگام با زبان فارسی، اگر نگویم بالاتر از زبان فارسی، فرهنگ رضوی میتواند در روابط با حوزه تمدنی ایران مؤثر باشد و میتواند عامل همگراساز بین شیعه و سنی در شرق جهان اسلام باشد که به نظرم ظرفیتی بالاتر از این نمیتوانیم داشته باشیم.
به واقع من هیچوقت برای دوستان اهل سنت فارسی زبان، فارغ از اشتراکات زبانی و تاریخی، ظرفیتی بهتر از این را ندیده ام. ظرفیتی که امروز میتواند در این عرصه فعال باشد و به کمک ما بیاید فرهنگ رضوی و وجود مبارک امام رضا علیه السلام در مشهد است که خیلی خاص بوده و من بارها و بارها در بین دوستان تاجیک و دوستان افغانستانی اهل سنت این تقید را دیده ام که اگر به ایران بیایند حتما به زیارت امام رضا (ع) میروند.
در حوزه غرب جهان اسلام و غرب ایران یعنی عربهای سنی معمولا یا شناخت زیادی از امام رضا(ع) وجود ندارد و یا آن میزان ارادتی که در حوزه شرق وجود دارد، نیست. لذا هر چقدر بتوانیم از فرهنگ رضوی در راستای همگرا سازی اهل سنت و تشیع در شرق جهان اسلام استفاده کنیم ارزنده است و فرهنگ رضوی این ظرفیت را به ما خواهد داد چون دریایی است که پایان نخواهد داشت.
در رابطه با مقاومت در حال حاضر هم در این ایران و هم کشورها و جوامع اسلامی انگیزههای فراوانی برای حمایت از غزه و فلسطین وجود دارد. بعد از طوفان الأقصی یک موج همدلی در همه طیفها و سلایق برای کمک کردن ایجاد شد. با تجاربی که در سفر به کشورهای محور مقاومت دارید آیا راهی هست که مردم بتوانند به غزه کمک موثر کنند و نتیجه آن برایشان ملموس باشد؟
جنگ یک پیوستار است و جنگ برشی جدای از زندگی روزمره نیست؛ بخش مهمی از جنگ رژیم اسرائیل در غزه در قالب تصویر و کلمه دنبال میشود؛ ببینید اسرائیل دو تصویر از خودش ساخته، یک تصویر تأسیسی که بر هلوکاست و مظلوم نمایی از قوم یهود استوار است که اگر این تصویر را نمیساخت نمیتوانست سرزمینی را اشغال کند و دولت سازی نماید.
تصویر استقراری یا تداومی آن هم در قالب کتاب و تولید ادبیات دنبال میشود پس این نیست که ما فکر کنیم اگر میخواهیم به غزه کمک کنیم حتما باید دارو و تجهیزات بدهیم؛ ببینید ما مقاتل یا رزمنده در مقاومت زیاد داریم و حتی نیرویی که حاضر باشد کمک مالی هم بکند هست اما در حوزههای دیگر مثل جنگ نرم، شبکه اجتماعی و موبایلها و ... خلأ زیاد داریم.
وقتی بی بی سی به خودش اجازه میدهد یک گزارش سر تا پا تحمیق مخاطب تولید کند، اگر کسی میخواهد در کمک به فلسطین بجنگد حداقل وظیفه دارد برود پای آن گزارش کامنت بگذارد و بی بی سی را سر جایش بنشاند و این تحریف تاریخی را متوقف کند.
جنگی جاری جنگی است که هیچ مرزی ندارد و هر کس با تفکر خودش میتواند در شبکههای اجتماعی و رسانهها با ساختن یک نسل مقاوم در درون ایران به آن کمک کند؛ از طرف دیگر یا یک مسئول یا مدیر ما با کاهش تورم در ایران میتواند به این جبهه کمک کند. اگر مسئول اقتصادی در ایران به کاهش تورم کمک کند به تقویت انسجام ملی در جامعه کمک کرده و به سیاستگذاری که میخواهد به جبهه مقاومت کمک کند نیز یاری رسانده است.
فارغ از این رویکردها، کانالهای ارتباطی وجود دارد که کمکرسان هستند مثل خیریه حضرت خدیجه کبری(س) که ماهها است مشغول کمکرسانی به مردم غزه هستند و دوستان خوبی آن را اداره میکنند و راههای ارتباط با آنها در پیامرسانها و فضای مجازی در دسترس قرار دارد و مستقیم کمکهای مردم ایران را به دست مردم غزه میرسانند. اتفاقا در این مجموعهها صحبت این بود که چه کنیم مردم مطمئن باشند پول و کمکشان مستقیم به دست مصرف کننده در غزه میرسد؛ به این منظور تلاشهای زیادی صورت گرفته است و علاقهمندان میتوانند کمکهای خود را ارسال کنند.