فرق انسان امین و خائن در کلام امام رضا(ع)

به گزارش خبرگزاري فرهنگ رضوي، این حدیث ارزشمند می‌تواند چند نکته اساسی را به ما یادآور شود:

اول آنکه میان انسان امین و امانتدار و کسی که به امانت خائن است، فرق بگذاریم و آن‌‌ها را با یکدیگر اشتباه نکنیم.

دوم آنکه مراقب ظاهر فریبنده انسان خائن باشیم که مانند منافقان در پشت پرده دشمنی می‌ورزد و در ظاهر همچون دوست رفتار می‌کند. دیگر آنکه به صفات آشکار امانت‌داران توجه كنيم.

از نشانه‌های آشکار انسان امین آن است که هرگز به امانت خیانت نخواهد کرد، پس چنانکه به کسی اعتماد کردیم و او پاسخ اعتماد ما را با سهل‌انگاری و عدم امانت‌داری داد، باید بدانیم در انتخاب او به اشتباه رفته‌‌ایم و جای گلایه‌ باقی نخواهد ماند. جز آنکه در سپردن مال و جان خود به دیگران دقت بیشتری به خرج دهیم.

امام جعفر صادق(ع) می‌فرمایند: «شخص امين آن کسي است که از خدا مي‌ترسد.»۱
همچنین انسان امانت‌دار دارای ایمانی مستحکم است. چنانکه امیرالمومنین (ع) می‌فرمایند:
«صداقت عمل شخص امين، نشانه صداقت عقيده و ايمان او است.» ۲

می‌دانیم پیامبر اسلام به عنوان بزرگ‌ترین معلم انسان‌ها، میان خویشاوندان و نزدیکان خود به امانتداری زبانزد بودند. ایشان همواره در کلام خود انسان‌ها را از خیانت در امانت و سستی بازداشته‌اند و به صراحت فرموده‌اند:
«کسي که امانتي را که در دست او است اهميت ندهد و سهل‌انگاري کند تا از دست برود، پيرو ما نيست. »۳
 
نکته پایانی آنکه امانت تنها محدود به نگهداری اموال دیگران نمی‌شود و به عنوان مثال ما باید در رساندن سخنان و عقاید افراد نیز امین باشیم. نعمت‌های خداوندی (طبیعت و آفریدگان خدا، فرزندی که خدا به پدر و مادر امانت داده است، بدن سالم و ...) همه از جمله امانت‌های الهی هستند که اسراف و سهل‌انگاری در نگهداری از آنها نوعی خیانت در امانت تلقی شود. پس به معنای وسیع کلمه امانتدار باشیم.
 
۱-(بحار،‌ ج ۷۵، ص ۹۹)  
-(فهرست غرر، ص ۲۶)
۳-(بحار، ج ۷۵، ص ۱۷۲)