خبرگزاری رضوی بررسی کرد:
طرح زیارت اربعین در سفر نخست وزیر عراق ضروری است؟/ چرا الکاظمي دستور شلیک در مرز مهران را داد؟
به گزارش سرویس جهان اسلام خبرگزاری رضوی، مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق به منظور دیدار و گفتگو با مقام های کشورمان، در صدر یک هیات عالیرتبه سیاسی – اقتصادی امروز سه شنبه برای سفری دو روزه وارد تهران شد.
نخست وزیر عراق همچنین ملاقاتی خصوصی با حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت و سپس مذاکرات مشترک هیات های عالیرتبه دو کشور با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری و مصطفی الکاظمی برگزار می شود.
دیدار با رهبرمعظم انقلاب اسلامی و رئیس مجلس شورای اسلامی از دیگر برنامه‌های سفر دو روزه نخست وزیر عراق به تهران خواهد بود.
روابط ایران و عراق قبل از آنکه مبتنی بر روابط سیاسی و اقتصادی باشد متکی و ریشه در امر زیارت دارد. و این یکی از کم نظیرترین نوع روابط بین الملل است که روابط شکل گرفته رسمی میان دو کشور، برآمده از سنتی عمیق در طول تاریخ است که زیارت نام دارد.
مسئله زیارت که یکی از شعائر پرامتداد اسلامی و شیعی قدمتی بیش از هزار سال دارد و شهادت سیدالشهداء مبداء آغاز مقوله زیارت امامان هدایت در سنت های مسلمانان شد.
بعد از سقوط صدام در عراق و احیاء و رونق دوباره زیارت سیدالشهداء و عتبات فصل تازه و بی سابقه ای از روابط ایرانیان و عراقی ها شکل گرفت. هنوز دولت سامان مندی در بغداد بعد از سقوط صدام در قدرت نبود که خیل مشتاقان زیارت ائمه هدی از کوه ها و بیابان های ناهموار و ناامن خود را از شهرهای ایران به کربلاء و نجف و کاظمین می رساندند.
شاید بیراهه نباشد اگر گفته شود نخستین مبادلات تجاری و اقتصادی پس از صدام میان دو کشور در پرتو زیارت و با رونق رفت و آمد زائران شکل گرفت و توسعه یافت.
از همان سال 2003 م که صدام سرنگون شد در اولین اربعین بعد از آزادی عراق، شیعیان از جنوب و شمال عراق پیاده عازم کربلاء شدند تا سنت چندصد ساله پیاده روی اربعین را دوباره احیاء کنند.
با علاقه مندی و پیوستن شیعیان ایران و دیگر کشورهای جهان به این سنن و شعائر حسینی، اربعین حسینی و پیاده روی آن برجستگی چندبرابر یافت.
با قدرت یابی و گسترش گروه های تکفیری که تهدید و کشتار شیعیان در سطح منطقه از شعارهای چشمگیر و سرلوحه اقدامات آنان بود؛ جوامع شیعه مقوله اربعین را به نمادی از هویت یابی و مقاومت تبدیل ساختند تا آنجا که به اذعان ناظران ایام اربعین شرایط امنیتی در عراق متفاوت می شد و حتی این آیین در اوج نبردها و ناامنی های ناشی از سیطره داعش بر استان های شمالی و مرکزی عراق برگزار شد.
تردیدی نیست که روابط ایران و عراق با هر مقیاس یا شاخصی بررسی شود مقوله زیارت یگانه زیرساخت آن است که می تواند تداوم و سلامت آن را تضمین کند و در شرایط فشارهای آمریکا بر دولت بغداد برای پرهیز از تقویت روابط با ایران در برابر آن مانع ایجاد کند.
شیوع و عالمگیر شدن ویروس کرونا و گسترش آن در منطقه غرب آسیا و خاورمیانه روابط کشورها و دولت ها را بصورت بی سابقه ای در محاق برد. در حال حاضر ایران از پر ابتلاء ترین کشورهای مطنقه است که همزمان توانسته مقابله چشمگیری را با این بیماری به نمایش گذارد و حتی در سفر شنبه وزیر خارجه ایران به عراق برای انجام هماهنگی های سفر نخست وزیر عراق به تهران، محمدجواد ظریف محموله ای بالغ بر یک تن اقلام و ملزومات بهداشتی و پزشکی مقابله با کرونا را به بغداد هدیه برد.
با نزدیک شدن ماه محرم و آغاز موسم اربعین از یکماه دیگر، اشتیاق و التهاب مشتاقان و شیفتگان در دو ملت ایران و عراق رو به فزونی است.
تا امروز استفتائات متعددی از مراجع دینی در نجف اشرف و قم درباره چگونگی برگزاری آیین های محرم و اربعین پرسیده شده است و تقریبا تمام آن ها بر اهتمام در برگزاری عزاداری ها و شعائر با رعایت و التزام کامل به دستورات بهداشتی تأکید کرده اند.
این در حالی است که معاون سفیر ایران در بغداد، در گفتگو با سایت عراقی المربد اعلام کرد که تهران کاملاً آمادگی آن را دارد تا گذرگاه‌های مرزی (عموماً جنوبی و مرکزی) را با رعایت موارد و پروتکل‌های بهداشتی بازگشایی کند.
وی در ادامه افزود: ما از هیأت گذرگاه‌ها در عراق می‌خواهیم اقدامات تکمیلی لازم را در خصوص از سرگیری تبادلات تجاری در راستای منافع ملت‌های دو کشور انجام دهد.
طباطبایی خاطرنشان کرد: گذرگاه‌ها با اقلیم کردستان عراق برای انجام هرگونه تجارتی کاملاً باز است. ایران در راستای نگرانی‌ها مبنی بر انتقال ویروس کرونا از ایران به عراق و بالعکس، تمام لوازم برای شناسایی آلودگی‌های مربوطه را در خصوص کالاها و اشخاص در گذرگاه‌های مذکور فراهم کرده است.
وی افزود: گذرگاه‌های ایران با ترکیه و آذربایجان برای تبادلات تجاری باز است. ۸۰ درصد از گذرگاه‌های مرزی ایران با کشورهای همسایه از جمله ترکیه، افغانستان، پاکستان، ترکمنستان و آذربایجان باز است.
در عین حال معاون سفیر ایران در این باره اظهار داشت: هنوز زود است که در خصوص از سرگیری پروازهای هوایی میان دو کشور سخن بگوییم. همانطور که می‌دانید همه ما مشتاق زیارت عتبات مقدسه هستیم و برادران عراقی نیز مشتاق زیارت امام رضا (ع) و خواهر ایشان در قم هستند اما گسترش ویروس کرونا همه چیز از جمله حج واجب را تعطیل کرده است.
اما مسئله قابل تأمل در این رابطه حضور هفته گذشته مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق در پایانه های عراقی مرزی جنوبی مهران یا همان زرباطیة بود. تصریح او مبنی بر هدف قراردادن و شلیک به هر مسافر غیرقانونی در مرز بازتاب گسترده ای یافت و تأمل برانگیز بود تا آنجا که برخی سیاسیون عراق خواستار توجه همزمان او به وضعیت ولنگار و بی سامان مرزهای شمالی عراق با ترکیه شدند.
نخست وزیر عراق در سفر داخلی خود به مرز مهران یا زرباطیه بر ضرورت مستحکم نمودن گذرگاه های مرزی تأکید کرد و در اقدامی قابل توجه کنترل تمامی گذرگاه های مرزی با ایران در جنوب را به ارتش سپرد.
همزمان «محمد جمیل المیاحی» استاندار واسط ۱۱ ژوئیه ده روز پیش در اقدامی بی سابقه از نخست‌وزیر خواسته بود تا به منظور تامین امنیت این گذرگاه یک هنگ نظامی از ارتش به آن اعتزام کند!
این اقدام اخیر الکاظمی در قبال مرزهای مشترک با ایران با استقابل گسترده رسانه های سعودی همراه بود.
در تازه ترین اقدام مرتبط با سفرها و مبادلات مرزی در روزهای اخیر که می تواند نویدی برای بررسی و امکان از سرگیری سفرهای زیارتی باشد، کمیته ملی سلامت و مبارزه با کرونا در عراق یک هفته پیش تصمیم به بازگشایی فرودگاه‌ها، مرزهای تجاری و برداشتن محدودیت‌های رفت و آمد در این کشور گرفت.
بر اساس اعلام این کمیته، از پنجشنبه پس فردا (۲۳ جولای ۲۰۲۰) همه فرودگاه های عراق به روی پروازهای داخلی و خارجی بازگشایی می‌شود.
همچنین فعالیت تجاری در سه گذرگاه شیب (چذابه)، منذریه (خسروی) و صفوان هم مرز با کویت از سر گرفته خواهد شد.
در اطلاعیه کمیته سلامت عراق آمده است که همه محدودیت‌های سفرهای بین استانی که به سبب همه گیری ویروس کرونا اجرا شده بود، پس از عید قربان لغو خواهد شد.
اجرای این برنامه‌ها منوط به رعایت پروتکل‌های بهداشتی و اقدام‌های پیشگیری از همه گیری کرونا شده است.
به گفته مقام‌های عراقی، این اقدامات در پی افزایش شمار بهبود یافتگان از ویروس کرونا در کشور اتخاذ شده است.
اکنون توجه به این موارد مذکور و جمع بندی آنها، بررسی و طرح مسئله زیارت عتبات با تأکید بر زیارت اربعین را در سفر نخست وزیر جدید عراق به تهران ضروری می سازد تا بتوان راهکارهای سنجیده ای برای این مهم با مساعی مشترک دو کشور پیدا کرد و به مطالبات دو ملت پاسخ شایسته ای داد و همزمان از مزایا و برکات اقتصادی آن که تأثیر مستقیمی در معیشت اقشار گسترده ای از طرفین دارد نیز بهره مند شد.
گزارش از بهمن دهستانی
نخست وزیر عراق همچنین ملاقاتی خصوصی با حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت و سپس مذاکرات مشترک هیات های عالیرتبه دو کشور با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری و مصطفی الکاظمی برگزار می شود.
دیدار با رهبرمعظم انقلاب اسلامی و رئیس مجلس شورای اسلامی از دیگر برنامه‌های سفر دو روزه نخست وزیر عراق به تهران خواهد بود.
روابط ایران و عراق قبل از آنکه مبتنی بر روابط سیاسی و اقتصادی باشد متکی و ریشه در امر زیارت دارد. و این یکی از کم نظیرترین نوع روابط بین الملل است که روابط شکل گرفته رسمی میان دو کشور، برآمده از سنتی عمیق در طول تاریخ است که زیارت نام دارد.
مسئله زیارت که یکی از شعائر پرامتداد اسلامی و شیعی قدمتی بیش از هزار سال دارد و شهادت سیدالشهداء مبداء آغاز مقوله زیارت امامان هدایت در سنت های مسلمانان شد.
بعد از سقوط صدام در عراق و احیاء و رونق دوباره زیارت سیدالشهداء و عتبات فصل تازه و بی سابقه ای از روابط ایرانیان و عراقی ها شکل گرفت. هنوز دولت سامان مندی در بغداد بعد از سقوط صدام در قدرت نبود که خیل مشتاقان زیارت ائمه هدی از کوه ها و بیابان های ناهموار و ناامن خود را از شهرهای ایران به کربلاء و نجف و کاظمین می رساندند.
شاید بیراهه نباشد اگر گفته شود نخستین مبادلات تجاری و اقتصادی پس از صدام میان دو کشور در پرتو زیارت و با رونق رفت و آمد زائران شکل گرفت و توسعه یافت.
از همان سال 2003 م که صدام سرنگون شد در اولین اربعین بعد از آزادی عراق، شیعیان از جنوب و شمال عراق پیاده عازم کربلاء شدند تا سنت چندصد ساله پیاده روی اربعین را دوباره احیاء کنند.
با علاقه مندی و
با قدرت یابی و گسترش گروه های تکفیری که تهدید و کشتار شیعیان در سطح منطقه از شعارهای چشمگیر و سرلوحه اقدامات آنان بود؛ جوامع شیعه مقوله اربعین را به نمادی از هویت یابی و مقاومت تبدیل ساختند تا آنجا که به اذعان ناظران ایام اربعین شرایط امنیتی در عراق متفاوت می شد و حتی این آیین در اوج نبردها و ناامنی های ناشی از سیطره داعش بر استان های شمالی و مرکزی عراق برگزار شد.
تردیدی نیست که روابط ایران و عراق با هر مقیاس یا شاخصی بررسی شود مقوله زیارت یگانه زیرساخت آن است که می تواند تداوم و سلامت آن را تضمین کند و در شرایط فشارهای آمریکا بر دولت بغداد برای پرهیز از تقویت روابط با ایران در برابر آن مانع ایجاد کند.
شیوع و عالمگیر شدن ویروس کرونا و گسترش آن در منطقه غرب آسیا و خاورمیانه روابط کشورها و دولت ها را بصورت بی سابقه ای در محاق برد. در حال حاضر ایران از پر ابتلاء ترین کشورهای مطنقه است که همزمان توانسته مقابله چشمگیری را با این بیماری به نمایش گذارد و حتی در سفر شنبه وزیر خارجه ایران به عراق برای انجام هماهنگی های سفر نخست وزیر عراق به تهران، محمدجواد ظریف محموله ای بالغ بر یک تن اقلام و ملزومات بهداشتی و پزشکی مقابله با کرونا را به بغداد هدیه برد.
با نزدیک شدن ماه محرم و آغاز موسم اربعین از یکماه دیگر، اشتیاق و التهاب مشتاقان و شیفتگان در دو ملت ایران و عراق رو به فزونی است.
تا امروز استفتائات متعددی از مراجع دینی در نجف اشرف و قم درباره چگونگی برگزاری آیین های محرم و اربعین پرسیده شده است و تقریبا تمام آن ها بر اهتمام در برگزاری عزاداری ها و شعائر با رعایت و التزام کامل به دستورات بهداشتی تأکید کرده اند.
این در حالی است که معاون سفیر ایران در بغداد، در گفتگو با سایت عراقی المربد اعلام
وی در ادامه افزود: ما از هیأت گذرگاه‌ها در عراق می‌خواهیم اقدامات تکمیلی لازم را در خصوص از سرگیری تبادلات تجاری در راستای منافع ملت‌های دو کشور انجام دهد.
طباطبایی خاطرنشان کرد: گذرگاه‌ها با اقلیم کردستان عراق برای انجام هرگونه تجارتی کاملاً باز است. ایران در راستای نگرانی‌ها مبنی بر انتقال ویروس کرونا از ایران به عراق و بالعکس، تمام لوازم برای شناسایی آلودگی‌های مربوطه را در خصوص کالاها و اشخاص در گذرگاه‌های مذکور فراهم کرده است.
وی افزود: گذرگاه‌های ایران با ترکیه و آذربایجان برای تبادلات تجاری باز است. ۸۰ درصد از گذرگاه‌های مرزی ایران با کشورهای همسایه از جمله ترکیه، افغانستان، پاکستان، ترکمنستان و آذربایجان باز است.
در عین حال معاون سفیر ایران در این باره اظهار داشت: هنوز زود است که در خصوص از سرگیری پروازهای هوایی میان دو کشور سخن بگوییم. همانطور که می‌دانید همه ما مشتاق زیارت عتبات مقدسه هستیم و برادران عراقی نیز مشتاق زیارت امام رضا (ع) و خواهر ایشان در قم هستند اما گسترش ویروس کرونا همه چیز از جمله حج واجب را تعطیل کرده است.
اما مسئله قابل تأمل در این رابطه حضور هفته گذشته مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق در پایانه های عراقی مرزی جنوبی مهران یا همان زرباطیة بود. تصریح او مبنی بر هدف قراردادن و شلیک به هر مسافر غیرقانونی در مرز بازتاب گسترده ای یافت و تأمل برانگیز بود تا آنجا که برخی سیاسیون عراق خواستار توجه همزمان او به وضعیت ولنگار و بی سامان مرزهای شمالی عراق با ترکیه شدند.
نخست وزیر عراق در سفر داخلی خود به مرز مهران یا زرباطیه بر ضرورت مستحکم نمودن گذرگاه های مرزی تأکید کرد و در اقدامی قابل توجه کنترل تمامی گذرگاه های
همزمان «محمد جمیل المیاحی» استاندار واسط ۱۱ ژوئیه ده روز پیش در اقدامی بی سابقه از نخست‌وزیر خواسته بود تا به منظور تامین امنیت این گذرگاه یک هنگ نظامی از ارتش به آن اعتزام کند!
این اقدام اخیر الکاظمی در قبال مرزهای مشترک با ایران با استقابل گسترده رسانه های سعودی همراه بود.
در تازه ترین اقدام مرتبط با سفرها و مبادلات مرزی در روزهای اخیر که می تواند نویدی برای بررسی و امکان از سرگیری سفرهای زیارتی باشد، کمیته ملی سلامت و مبارزه با کرونا در عراق یک هفته پیش تصمیم به بازگشایی فرودگاه‌ها، مرزهای تجاری و برداشتن محدودیت‌های رفت و آمد در این کشور گرفت.
بر اساس اعلام این کمیته، از پنجشنبه پس فردا (۲۳ جولای ۲۰۲۰) همه فرودگاه های عراق به روی پروازهای داخلی و خارجی بازگشایی می‌شود.
همچنین فعالیت تجاری در سه گذرگاه شیب (چذابه)، منذریه (خسروی) و صفوان هم مرز با کویت از سر گرفته خواهد شد.
در اطلاعیه کمیته سلامت عراق آمده است که همه محدودیت‌های سفرهای بین استانی که به سبب همه گیری ویروس کرونا اجرا شده بود، پس از عید قربان لغو خواهد شد.
اجرای این برنامه‌ها منوط به رعایت پروتکل‌های بهداشتی و اقدام‌های پیشگیری از همه گیری کرونا شده است.
به گفته مقام‌های عراقی، این اقدامات در پی افزایش شمار بهبود یافتگان از ویروس کرونا در کشور اتخاذ شده است.
اکنون توجه به این موارد مذکور و جمع بندی آنها، بررسی و طرح مسئله زیارت عتبات با تأکید بر زیارت اربعین را در سفر نخست وزیر جدید عراق به تهران ضروری می سازد تا بتوان راهکارهای سنجیده ای برای این مهم با مساعی مشترک دو کشور پیدا کرد و به مطالبات دو ملت پاسخ شایسته ای داد و همزمان از مزایا و برکات اقتصادی آن که تأثیر مستقیمی در معیشت اقشار گسترده ای از طرفین دارد نیز بهره مند شد.
گزارش از بهمن دهستانی
