خبرگزاری رضوی گزارش می دهد؛
حال و روز ناخوش صنعت نشر در ایران
خبرگزاری رضوی- این روزها ویروس کرونا بر همه کسب و کارها سایه انداخته و تقریبا کسب و کاری از ضرر و زیان های ناشی از این ویروس در امان نمانده و با روند فعلی و عدم موفقیت در تولید واکسن، انتظار می رود طی ماه های آینده نیز شاهد کساد در بسیاری از اصناف باشیم. در این میان حوزه نشر نیز از آسیب های شیوع این بیماری در امان نبوده و تعطیلی نمایشگاه های کتاب و رویداد های ادبی باعث شده تا چاپ و فروش کتاب به حداقل رسیده و بسیاری از فروشگاه های کتاب تعطیل شوند.اگرچه هنور آمار دقیقی از تعطیلی صنوف فعال در این بخش اعلام نشده اما به گفته نائب رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران اگر این وضعیت ادامه پیدا کند بیشتر کتابفروشی ها حتی در مجتمع های تجاری نیز تعطیل خواهند شد.
گرچه افزایش حضور مردم در منازل به دلیل شیوع کرونا باعث شد تا سرانه مطالعه افزایش یابد مردم به کتابخوانی روی خوش نشان دهند، اما بار سنگین افزایش قیمت کاغذ به دلیل تغییر در نرخ ارز ضربه کاری دیگری بر پیکر بی جان این حوزه وارد آورد.در این شرایط امید ناشران به حضور در نمایشگاه کتاب تهران بود که این رویداد نیز به دلیل شیوع ویروس کرونا تعطیل شد.
وضعیت نگران کننده نشر
در همین رابطه مهدی نصیرزاده، رئیس اتحادیه ناشران خراسان رضوی با اشاره به آخرین وضعیت ناشران خراسان رضوی در ایام کرونا اظهارکرد: «ناشران استان از ابتدا وضعیت خوبی نداشتند و در این دوره نیز وضعیت بدتر شد و کرونا تاثیر منفی زیادی داشت. آمار چندانی که به صورت جزئی بیانگر میزان خسارات ناشران استان باشد نداریم و هنوز برآورد دقیقی در این زمینه صورت نگرفته است.»
وی گفت:«برخی ناشران برای نمایشگاه کتاب تهران کتاب چاپ کرده بودند که در انبار باقی مانده و باید راهکاری در این زمینه اندیشیده شود تا اصطلاحا حق به حقدار برسد؛ امیدوار هستیم اما واقعیت این است که وعدهها هنوز عملیاتی نشده است و حمایت هایی مانند عقبافتادن چندماهه بیمهها نمیگویم خوب نیست اما دردی را دوا نمیکند و حمایتها باید هدفمند شود؛ برای مثال خرید از ناشرانی که کتبشان در انبار باقی مانده میتواند در دستور کار قرار گیرد؛ شنیدهام هیئت خرید شکل گرفته اما خب هیئت خرید هم در تهران است و نمیتواند چندان راهگشا باشد. باید سیاست دقیقتری برای حمایت از ناشران در این زمینه صورت بگیرد زیرا در حال حاضر وضعیت خوبی در این حوزه وجود ندارد.»
نصیر زاده خاطرنشان می کند: «آمار فروش نداریم اما مسلماً به تعداد کتابهای چاپ شده بخواهیم تخمین بزنیم ناشران استان از ناحیه عدم برگزاری نمایشگاه کتاب تهران حداقل 3 میلیارد تومانی ضرر به معنای نفروختن کتاب کردهاند. به نظر دولت باید با حداقلها دست به خرید کتاب از ناشران بزند و قطعا استان نیز باید در این زمینه در سیر تصمیمگیری باشد زیرا ما بهتر از وضعیت ناشران و انبار آنها اطلاع داریم و قطعا متولیان تهران این اطلاعات را با جزئیات ندارند و باید تمهید لازم در این زمینه اندیشیده شود تا کمکی از این ناحیه صورت بگیرد و حداقل در کوتاهمدت بخشی از مشکلات برطرف شود.»
بازگشایی کتابخانه ها بر روی علاقه مندان
پس از عادی شدن شرایط و کاهش مبتلایان به کرونا در کشور با تصویب ستاد مل کرونا از ۲۹ اردیبهشت کتابخانه ها به صورت پلکانی و با رعایت پروتکل های بهداشتی بازگشایی شدند.
به بیان دیگر کتابخانههای عمومی سراسر کشور بعد از حدود ۳ ماه تعطیل اضطراری با رعایت ضوابط و دستورالعملهای بهداشتی آغاز به کار کردند. بر اساس بخشنامه نهاد کتابخانههای عمومی کشور، در مرحله نخست به ادارات کل استانی تکلیف شد به تناسب تعداد کتابداران و کارکنان کتابخانهها، اقلام بهداشتی شامل شیلد محافظ صورت، ماسک صورت، دستکش یک بارمصرف و مایع ضدعفونیکننده دست، تهیه کنند و تمهیدات لازم را برای جداسازی فضاهای کاری کتابداران با مراجعه کنندهها و اعضاء با استفاده از حائلهای پلاستیکی و شفاف پیشبینی کنند.در این مرحله که از ۲۹ اردیبهشت آغاز شد، کتابخانهها در یک نوبت کاری از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ ظهر بدون حضور اعضاء و با هدف انجام امور کتابخانهای و ارائه خدمات بازگشایی شدند و کتابداران به صورت یک روز در میان در کتابخانه حضور پیدا کردند.
امادر سومین مرحله بازگشایی کتابخانههای عمومی، با رعایت دستورالعملهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و هماهنگی با ستاد ملی مبارزه با کرونا همچنین شرایط جدید حضور و استفاده مراجعان، کتابخانههای عمومی سراسر کشور از ابتدای تیر بازگشایی شد.
حمایت از ناشران
در پایان باید به این نکته توجه داشت سرانه مطالعه یکی از مهترین شاخص های توسعه یافتگی کشورها محسوب می شود که باید زیرساخت هایی از جمله کتاب با قیمت مناسب و متناسب برای تحقق این امر در اختیارمردم قرار گیرد. موضوعی که نیازمند حمایت از ناشران و فروشندگان کتاب است.
گرچه افزایش حضور مردم در منازل به دلیل شیوع کرونا باعث شد تا سرانه مطالعه افزایش یابد مردم به کتابخوانی روی خوش نشان دهند، اما بار سنگین افزایش قیمت کاغذ به دلیل تغییر در نرخ ارز ضربه کاری دیگری بر پیکر بی جان این حوزه وارد آورد.در این شرایط امید ناشران به حضور در نمایشگاه کتاب تهران بود که این رویداد نیز به دلیل شیوع ویروس کرونا تعطیل شد.
وضعیت نگران کننده نشر
در همین رابطه مهدی نصیرزاده، رئیس اتحادیه ناشران خراسان رضوی با اشاره به آخرین وضعیت ناشران خراسان رضوی در ایام کرونا اظهارکرد: «ناشران استان از ابتدا وضعیت خوبی نداشتند و در این دوره نیز وضعیت بدتر شد و کرونا تاثیر منفی زیادی داشت. آمار چندانی که به صورت جزئی بیانگر میزان خسارات ناشران استان باشد نداریم و هنوز برآورد دقیقی در این زمینه صورت نگرفته است.»
وی گفت:«برخی ناشران برای نمایشگاه کتاب تهران کتاب چاپ کرده بودند که در انبار باقی مانده و باید راهکاری در این زمینه اندیشیده شود تا اصطلاحا حق به حقدار برسد؛ امیدوار هستیم اما واقعیت این است که وعدهها هنوز عملیاتی نشده است و حمایت هایی مانند عقبافتادن چندماهه بیمهها نمیگویم خوب نیست اما دردی را دوا نمیکند و حمایتها باید هدفمند شود؛ برای مثال خرید از ناشرانی که کتبشان در انبار باقی مانده میتواند در دستور کار قرار گیرد؛ شنیدهام هیئت خرید شکل گرفته اما خب هیئت خرید هم در تهران است و نمیتواند چندان راهگشا باشد. باید سیاست دقیقتری برای حمایت از ناشران در این زمینه صورت بگیرد زیرا در حال حاضر وضعیت خوبی در این حوزه وجود ندارد.»
نصیر زاده خاطرنشان می کند: «آمار فروش نداریم اما مسلماً به تعداد کتابهای چاپ شده بخواهیم تخمین بزنیم ناشران استان از ناحیه عدم برگزاری نمایشگاه کتاب تهران حداقل 3 میلیارد تومانی ضرر به معنای نفروختن کتاب کردهاند. به نظر دولت باید با حداقلها دست به خرید کتاب از ناشران بزند و قطعا استان نیز باید در این زمینه در سیر تصمیمگیری باشد زیرا ما بهتر از وضعیت ناشران و انبار آنها اطلاع داریم و قطعا متولیان تهران این اطلاعات را با جزئیات ندارند و باید تمهید لازم در این زمینه اندیشیده شود تا کمکی از این ناحیه صورت بگیرد و حداقل در کوتاهمدت بخشی از مشکلات برطرف شود.»
بازگشایی کتابخانه ها بر روی علاقه مندان
پس از عادی شدن شرایط و کاهش مبتلایان به کرونا در کشور با تصویب ستاد مل کرونا از ۲۹ اردیبهشت کتابخانه ها به صورت پلکانی و با رعایت پروتکل های بهداشتی بازگشایی شدند.
به بیان دیگر کتابخانههای عمومی سراسر کشور بعد از حدود ۳ ماه تعطیل اضطراری با رعایت ضوابط و دستورالعملهای بهداشتی آغاز به کار کردند. بر اساس بخشنامه نهاد کتابخانههای عمومی کشور، در مرحله نخست به ادارات کل استانی تکلیف شد به تناسب تعداد کتابداران و کارکنان کتابخانهها، اقلام بهداشتی شامل شیلد محافظ صورت، ماسک صورت، دستکش یک بارمصرف و مایع ضدعفونیکننده دست، تهیه کنند و تمهیدات لازم را برای جداسازی فضاهای کاری کتابداران با مراجعه کنندهها و اعضاء با استفاده از حائلهای پلاستیکی و شفاف پیشبینی کنند.در این مرحله که از ۲۹ اردیبهشت آغاز شد، کتابخانهها در یک نوبت کاری از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ ظهر بدون حضور اعضاء و با هدف انجام امور کتابخانهای و ارائه خدمات بازگشایی شدند و کتابداران به صورت یک روز در میان در کتابخانه حضور پیدا کردند.
امادر سومین مرحله بازگشایی کتابخانههای عمومی، با رعایت دستورالعملهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و هماهنگی با ستاد ملی مبارزه با کرونا همچنین شرایط جدید حضور و استفاده مراجعان، کتابخانههای عمومی سراسر کشور از ابتدای تیر بازگشایی شد.
حمایت از ناشران
در پایان باید به این نکته توجه داشت سرانه مطالعه یکی از مهترین شاخص های توسعه یافتگی کشورها محسوب می شود که باید زیرساخت هایی از جمله کتاب با قیمت مناسب و متناسب برای تحقق این امر در اختیارمردم قرار گیرد. موضوعی که نیازمند حمایت از ناشران و فروشندگان کتاب است.