کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

گزارشی از خطرات احتمالی کاهش نرخ جمعیت در کشور؛ 

جمعیت «جوان» عامل قدرت کشور/ فرزندآوری با شعار محقق نمی شود

6 فروردين 1399 ساعت 19:20

تهران- با وجود تاکیدات رهبر معظم انقلاب هنوز سیاست های جمعیت که موجب تشویق زوج های جوان برای فرزندآوری است اجرایی نشده است.


خبرگزاری رضوی- همین چند روز پیش بود که رهبر معظم انقلاب در سخنرانی ابتدای سال خود که خطوط اصلی حرکت کشور را در سال جدید مشخص می کند باردیگر به صورت صریح و با تاکید خواستار توجه به مقوله جمعیت در کشور و اتخاذ تدابیری برای جلوگیری از پیرسالی شدند. 
ایشان در سخنان خود که سوم فروردین از رسانه ملی پخش شد فرمودند: «فرض کنید امروز حفظِ جمعیّتِ جوانِ کشور یکی از ابزارهای قوّت است؛ اینکه بنده زیاد روی موالید تکیه میکنم، به خاطر این است. کشور ما امروز کشور جوانی است؛ اگر چنانچه موالید در این کشور به قدر لازم و به قدر کافی تولید نشوند -که الان به قدر کافی نیست- چند صباح دیگر، چند سال دیگر نسل جوان در کشور کمیاب خواهد شد. آن وقت کشوری که در آن جوان کم است، پیشرفتش نیز کم است. یکی از ابزارهای قدرت حفظ اکثریّت جوان در جامعه است.»

نگرانی از رشد جمعیت
طبق تاکیدات صریح حضرت آیت الله خامنه ای مبنی بر تداوم نسل و فرزندآوری متاسفانه شاهد کاهش نرخ جمعیت هستیم و در تایید این صحبت همین که دبیر کارگروه جمعیت مرکز ماهر بسیج گفته شاخص نرخ رشد جمعیت در سال ۱۳۶۵، ۳.۹ درصد بوده که در سال ۱۳۹۵ به ۱.۲۴ درصد رسیده‌است؛ براساس تحقیقات ما در حوالی سال ۱۴۲۵ نرخ رشد جمعیت صفر خواهد شد و بعد از آن شاهد کاهش جمعیت خواهیم بود‌.
دکتر صالح قاسمی چندی پیش در «نخستین نشست تخصصی جمعیت» که توسط مرکز اندیشه و همفکری راهبردی بسیج  برگزار شد تصریح کرده بود: « نرخ باروری در سال ۶۵ این نرخ بالای ۶ فرزنده بوده و امروز در سال ۹۸ به کمتر از ۱.۸ فرزند رسیده است، یعنی هر ۱۰ خانم، میانگین ۱.۸ فرزند به دنیا می‌آورند با این حساب نرخ جانشینی محقق نمی‌شود؛ این نرخ در سطح بین‌الملل ۲.۱ است یعنی هر زوج به طور میانگین صاحب دو فرزند می‌شوند».
 
رشد منفی جمعیت
«در سال ۱۳۴۰ دولت وقت، برای دست‌یابی به رشد جمعیت، سیاست تشویقی افزایش جمعیت را در پیش گرفت. اما به دلیل تغییرات بهداشتی صورت گرفته که به‌طور اساسی و مستمر به کاهش مرگ و میر منجر می‌شد رشد جمعیت طی ۵ سال به رشد انفجاری رسید به گونه‌ای که دومین سرشماری در سال ۱۳۴۵ از رشد ۳ درصدی جمعیت خبر داد. از این رو سیاست کنترل جمعیت و تنظیم خانواده از سال ۱۳۴۶ در دستور کار قرار گرفت. همین اتفاق در سال ۱۳۶۰ نیز تکرار شد. پس از تشویق به افزایش جمعیت در آن سال‌ها، سرشماری سال ۱۳۶۵ نشان داد که رشد جمعیت ایران به ۴ درصد رسیده است. البته ۰.۸ درصد این رشد به دلیل مهاجرت پذیری و حضور آوارگان عراقی و افغان اتفاق افتاده بود. اما ۳.۲ درصد باقی مانده هم عددی بزرگ محسوب می‌شد چراکه با چنین رشدی جمعیت کشور هر ۲۰ سال یکبار ۲ برابر می‌شود. یعنی اگر رشد جمعیت به همان منوال ادامه می‌یافت در سال ۱۴۰۵ جمعیت ما به دویست میلیون می‌رسید و درحال حاضر حدود ۱۶۰ یا ۱۷۰ میلیون جمعیت داشتیم.»
این را مدتی پیش محمد میرزایی جمعیت شناس گفته و یاداور شده در گذشته جمعیت ایران به دلیل انتقال جمعیتی ازثباتی قابل قبول برخوردار بود. انتقال جمعیتی یعنی رشد متعادل جمعیت که از مرگ و میر و زاد و ولد بالا در بستر توسعه اجتماعی و اقتصادی ناشی می‌شود.


طرح مجلس برای فررندآوری
تمامی این صحبت ها نشان از بحران جمعیت و بالا رفتن سن ازدواج و عدم تمایل به فرزندآوری دارد که نتیجه همه این موارد کاهش نرخ رشد جمعیت و جامعه ای سالمند خواهد بود. بی تردید افزایش جمعیت یکی از مولفه های پیشرفت هر جامعه محسوب می شود و نسل جوان و پویا است که چرخ های توانمندی را می چرخاند و زمینه های شکوفایی در تمامی عرصه ها را رقم می زند. در این بین دولت ضمن ایجاد مشوق برای فرزنداوری باید زمینه های ازدواج جوانان را تسهیل کند. 
مجلس شورای اسلامی نیز اوایل تیرماه 1393 به کلیات طرح افزایش نرخ باروری و پیشگیری از کاهش رشد جمعیت رأی مثبت داد و طرح برای بررسی به کمیسیون بهداشت و درمان ارجاع داده شد. متاسفانه طرح پیشنهادی در مقایسه با طرحی که کلیات آن در مجلس مصوب شده بود تغییرات زیادی داشت. به طوری که حتی عنوان آن به  طرح محدودسازی روش های دائمی جلوگیری از بارداری تغییر یافته بود.
بر اساس این طرح همه اقدامات مربوط به سقط جنین، عقیم سازی، وازکتومی، توبکتومی و هرگونه تبلیغ راجع به تحدید موالید و کاهش فرزندآوری ممنوع  شد و مرتکب به مجازات مندرج در ماده 624 قانون مجازات اسلامی دو تا پنج سال حبس محکوم می شد.
اما به راستی این مجازات تا چه اندازه می تواند مفید باشد و از کاهش نرخ رشد جمعیت در کشور جلوگیری کند؟ بهتر نیست دولت با فراهم کردن زمینه های ازدواج و ایجاد شرایط اقتصادی مناسب زوج ها را تشویق به فرزنداوری و تداوم نسل کند تا شاهد کاهش نرخ باروری و پیر شدن جمعیت نباشیم؟


کد مطلب: 53489

آدرس مطلب :
https://www.razavi.news/fa/report/53489/جمعیت-جوان-عامل-قدرت-کشور-فرزندآوری-شعار-محقق-نمی-شود

رضوی
  https://www.razavi.news