حوزه تمدنی نوروز، الهام بخش ترین گستره سرزمینی در جهان اسلام

سرویس جهان اسلام خبرگزاری رضوی. بهمن دهستانی. حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی در این پیامها، با تبریک و تهنیت آغاز سال 1399 هجری شمسی، فرا رسیدن نوروز باستانی، فصل شکوفایی زمین، اظهار داشت: نوروز، این سنت کهن و باشکوه، پیام‌آور عشق و مهرورزی است و بهار، دمیدن روح حیات در کالبد طبیعت، جلوه‌گری قدرت لایزال الهی و فصل نو شدن و هنگامه زدودن غبار یأس از تن و جان آدمیان است.
دکتر روحانی در این پیام افزوده است: نوروز امسال متأسفانه با ورود ویروس کرونا به ایران و بسیاری از کشورها همزمان شده و طبیعی است که به لحاظ ارتباط روزانه کشورهای ما با یکدیگر، نیاز به همکاری برای عبور از بحران ناشی از این ویروس خطرناک را بیش از گذشته ضروری ساخته است.
در پیام تبریک رئیس جمهور ایران به کشورهای حوزه تمدن نوروز تاکید شده است: مناسب است با تجمیع امکانات دارویی و درمانی، همدیگر را یاری کنیم تا با غلبه بر این ویروس مهاجم، جشن نوروز را به مراسم تأمین سلامت و برکت ملت‌های خود تبدیل کنیم. رئیس جمهور در پایان این پیام نیز از خداوند متعال سلامتی و موفقیت برای مردم کشورهای حوزه تمدن نوروز آرزو کرده است.
بالغ بر یک دهه است که «جشن جهانی نوروز» به عنوان یک رویداد بین المللی مشترک به ابتکار و همت ایران پایه گذاری شده است و هر ساله با پیگیری رؤسای جمهوری ادوار مختلف کشور در سطح منطقه بزرگ داشته می شود.
در تاریخ سه شنبه ۴ اسفند ۱۳۸۸ برابر با ۲۳ فوریه ۲۰۱۰ بود که مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامه‌ای روز ۲۱ مارس برابر با ۱ فروردین را در چارچوب ماده۴۹ و تحت عنوان فرهنگ صلح به عنوان روز جهانی نوروز به تصویب رساند و در تقویم خود جای داد، طی این اقدام که برای نخستین‌بار در تاریخ این سازمان صورت گرفت، نوروز ایرانی به‌ عنوان یک مناسبت بین‌المللی به رسمیت شناخته شد.
قطعنامه نوروز به ابتکار نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد و با همکاری جمهوری آذربایجان، افغانستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، قزاقستان و قرقیزستان آماده و به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه شد، ضمن اینکه ۳ کشور هند، آلبانی و مقدونیه نیز در روز رای‌گیری به کشورهای تهیه‌کننده این قطعنامه پیوستند.
در بیانیه ای که دفتر روابط عمومی مجمع عمومی سازمان ملل به مناسبت تصویب این قطعنامه منتشر کرد آمده‌است که امروزه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در ایران، افغانستان، تاجیکستان، جمهوری آذربایجان و سایر کشورهای آسیای میانه و قفقاز، در منطقه بالکان، حوزه دریای سیاه و خاورمیانه آغاز فصل بهار را با سنت باستانی عید نوروز که تاکیدی است بر زندگی در هماهنگی و تعادل با طبیعت، جشن می‌گیرند. در متن به تصویب رسیده در مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی با ریشه ایرانی که قدمتی بیش از ۳ هزار سال دارد، توصیف شده ‌است.
نخستین دوره «جشن جهانی نوروز» در روز ۷ فروردین ۱۳۸۹ در تهران برگزار شد. در این جشن، رئیسان‌جمهور ایران، افغانستان، تاجیکستان، ترکمنستان و عراق؛ وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان و معاون نخست‌وزیر ترکیه حضور داشتند. علاوه بر این سفیران کشورهای صاحب نوروز نیز در این همایش شرکت کردند.
دوره های بعدی این در جشن در دوشنبه پایتخت تاجیکستان و کابل پایتخت افغانستان در عیدهای نوروز سال های بعد برگزار شد و دنبال گردید.
روسای جمهور و نمایندگان کشورهای شرکت کننده در نخستین جشن جهانی نوروز که سال 89 در تهران برگزار شد، در آن سال و مراسم دیداری هم با آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی داشتند که با بیانات ایشان درباره ابعاد نوروز و تأثیر آن در سطح همکاری های منطقه ای و همبستگی های ملت ها همراه بود که بازخوانی آنها فرصت های نهفته در این رویداد بزرگ فرهنگی و ممتاز در جهان اسلام را بهتر برای ما آشکار می سازد.
رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار که رؤسای جمهور کشورهای افغانستان، تاجیکستان، عراق، ترکمنستان و وزرای خارجه و مقامات جمهوری آذربایجان، ترکیه، اقلیم کردستان و ... شرکت داشتند، نوروز را مناسبتی برجسته از لحاظ معنوی، ملی، و بین المللی و حامل ارزشهای ممتاز دانستند و تأکید کردند: عید نوروز نماد نوآوری، طراوت، جوانی، نشاط و تحکیم روابط دوستی و مهربانی میان دوستان و آشنایان است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، قرار گرفتن عید نوروز با چنین ارزشهای والایی به عنوان آغاز سال نو در میان برخی ملتها را یک امتیاز برای آن ملتها برشمردند و افزودند: با وجود آنکه عید نوروز یک جشن ملی است و جزو اعیاد دینی محسوب نمی شود اما در روایات متعددی از نوروز تجلیل شده و به همین دلیل نوروز فرصتی برای یاد خدا و اظهار عبودیت انسانها در مقابل پروردگار شده است.
ایشان خاطرنشان کردند: بر همین اساس در ایران بنا بر یک رسم دیرینه، مردم به هنگام روز نوروز و لحظه تحویل سال، در اماکن زیارتی و عبادتگاهها حضور می یابند و از خداوند خیر و برکت و سالی نیکو، طلب می کنند.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به ثبت بین المللی عید نوروز تأکید کردند: این ثبت جهانی در واقع می تواند نوعی انتقال فرهنگ و هدیه از جانب ملتهایی که نوروز را گرامی می دارند به ملتهای دیگر به ویژه غرب باشد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: در شرایطی که متأسفانه جریان فرهنگی همواره از غرب به شرق است، ثبت بین المللی نوروز فرصت انتقال و صدور ارزشهای والای فرهنگی شرق به ملتهای غربی است.
ایشان خاطرنشان کردند: این مراسم و استمرار آن می تواند زمینه مناسبی برای هر چه نزدیک تر کردن دولتها و ملتهای منطقه به یکدیگر باشد.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تلاش برخی قدرتهای بزرگ برای بحران آفرینی میان ملتها و القای تقابل منافع ملتها در منطقه تأکید کردند: واقعیت آن است که منافع ملتهای منطقه نه تنها در تقابل با یکدیگر نیست بلکه هم افزای یکدیگر است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه ملتهای منطقه می توانند یک مجموعه با ارزش و والای فرهنگی تشکیل دهند، افزودند: جمهوری اسلامی ایران از تقویت روابط و همکاریها میان کشورهای منطقه و همسایه که دارای فرهنگ مشترک هستند، استقبال می کند و پیشرفت و ارتقای هریک از کشورهای همسایه را به سود خود و مایه سرافرازی می داند.
این بیانات ارزنده نشان می دهد که حوزه تمدنی نوروز چه منبع ژرفی برای پردازش و بهره گیری است و هر بخش از این سخنان به مثابه راهبردی قابلیت تبدیل به برنامه های متنوعی را دارد. واقعیت آن است که تمامی کشورها و ملت های حوزه تمدنی نوروز جزء کشورها و ملت های مسلمان هستند و از این لحاظ، یکی از بزرگترین گستره های سرزمینی را در تمام جهان اسلام بوجود می آورند و شاید چنین ترکیبی از اشتراکات فرهنگی در هیچ کجای دیگر جهان اسلام و عرب قابل مشاهده نباشد. به عبارت دیگر نوروز یکی از اعیاد بزرگ جهان اسلام نیز هست که جمعیت فراوانی از ملل مسلمان آن را آمیخته با عقاید توحیدی و فطری برگرفته از آموزه های اسلامی جشن می گیرند.

گزارش از بهمن دهستانی