در اولین همایش وقف و علم و فناوری مطرح شد؛
هفتاد درصد مشهد موقوفه است!
به گزارش خبرگزاری رضوی، اولین همایش ملی وقف و علم و فناوری در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد با حضور رئیس دانشگاه فردوسی مشهد، قائم مقام وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه جمهوری اسلامی ایران و ماونت سیاست گذاری و برنامه ریزی ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور و جمعی از استاید و مدیران کشوری برگزار شد.
هدف این همایش فرهنگ‌سازی و محتواسازی در حوزه وقف و علم و فناوری
در این همایش محمد کافی، رئیس دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه امروزه و در طول تاریخ علم سبب عزت و قدرت شده است، گفت: امروزه علم به قدری گسترده شده است که همانند گذشته فقط در مدارس تولید و آموخته نمی شود، بلکه گستره علم در تمام حوزه های آموزشی پراکنده شده است.
وی ادامه داد: امروزه علم در دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، حوزه‌های علمیه و در همه نقاط جهان با عناوین مختلف ارائه می شود و در مراکز فنی و تولید تکنولوژی به تکنولوژی تبدیل شده و در اختیار بشریت قرار می‌گیرد.
کافی با بیان اینکه ارزش‌های مهمی که باعث ترویج علم در طول تاریخ شده باید به نسبت توسعه علم توسعه پیدا کند، اظهار کرد: محتواسازی، فرهنگ سازی و ترویج وقف، نیکوکاری و عموم کارهای خیر در عرصه های مختلف علم و فناوری گسترده شود.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد هدف این همایش را فرهنگ‌سازی و محتواسازی در حوزه وقف و علم و فناوری دانست بیان کرد: این همایش ها باید بتواند فرهنگ سازی در این حوزه را در سطح کشور ترویج کند تا کشورمان همان طور که در طول تاریخ در تولید علم و تربیت عالمان پیشگام بوده است، پیشگام بماند.
.jpg)
لزوم توجه به ارتقاء کیفی دانشگاه ها علاوه بر توسعه کمی آموزش
در ادامه این همایش عبدالرضا باقری، قائم مقام وزارت علوم تحقیقات و فناوری به ایراد سخنرانی پرداخت. وی با بیان اینکه وقف، سنت حسنه و ماندگاری است که از گذشته های دور در این سرزمین جاری بوده اگرچه در گذشته در حوزه‌های علم و فناوری به شکل امرزو مطرح نبوده اما در حوزه فرهنگ، اندیشه و آموزش مسئله وقف جاری بوده است.
باقری افزود: در گذشته خراسان بزرگ مهد تمدن، علم و دانش بوده است در آن زمان سمرقند، نیشابور و بخارا به عنوان مراکز علمی بزرگ مطرح بودند، بسیاری ازواقفان، امکاناتی را فراهم تا افرادی که به کتابخانه بخارا مراجعه می کردند علاوه برامکانات اقامتی و معیشتی؛ امکانات نوشتاری را نیز برای علاقه‌مندان به دانش را فراهم می کردند که این موضوع نشانگر این است که از گذشته های دور توجه خیران به وقف به خصوص در حوزه علم و دانش و ادب در این سرزمین جاری بوده است.
قائم مقام وزارت علوم تحقیقات و فناوری با بیان اینکه در دوران انقلاب اسلامی نیز وقتی مردم احساس کردند که باید برای ارتقا سطح سواد فرزندانشان مدرسه ساخته شود به کمک آموزش و پرورش آمدند و در آن زمان مدارس بسیاری توسط واقفان احداث شد و در حوزه آموزش و فرهنگ کارهای گسترده ای انجام دادند، گفت: لازم به یادآوری است که واقفان خراسان نیز در این حوزه پیشگام بوده‌اند.
باقری خاطرنشان کرد: در حوزه آموزش عالی و علم و فناوری در دو دهه گذشته اقدامات ارزشمندی توسط خیرین مدرسه ساز رقم خورد و در چهارسال گذشته بالغ بر ۶۵۰ هزار مترمربع پروژه عمرانی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور زیرساخت‌های خوابگاهی، آموزشی و مراکز پژوهشی به همت خیران ساخته شده است.
قائم مقام وزارت علوم تحقیقات و فناوری ادامه داد: در حال حاضر ۱۱۰ پروژه حدود ۱۳۰ هزار متر مربع از طرف خیران در دانشگاه‌ها و مراکز عالی در حال احداث است.
باقری با بیان اینکه در سطح جهان نیز بیش از ۳۰ درصد منابع دانشگاه‌ها از منابع نهادهای مردمی و موقوفات است، تصریح کرد: به طور متوسط در آمریکای شمالی و اروپا بیش از ۳۰ درصد منابع دانشگاه‌ها از منابع موقوفات و نهادهای مردمی تامین می شود که این آمار در فرانسه و آلمان متفاوت است.
وی گفت: ۷۰ درصد از منابع آموزش و امکانات و .. دانشگاه‌های ایران توسط دولت در بخش‌های دولتی تأمین و فقط حدود سی درصد از منابع توسط خود دانشگا‌ها تأمین می‌شود در صورتی که بخواهیم طبق آمارهای مدل های جهانی پیش برویم این عدد باید به حدود ۶۰ درصد برسد که نیازمند این است که در حوزه وقف اقداماتی انجام شود تا منابع پایدار برای دانشگاه ها ایجاد شود.
قائم مقام وزارت علوم تحقیقات و فناوری با بیان اینکه قبل از انقلاب در مقطع دکتری دانشجویان بسیار اندکی داشته‌ایم، گفت: تولید منابع پایدار برای علوم مختلف در دانشگاه ها از اهمیت بالایی برخوردار است که با کمک سازمان اوقاف و خیریه کشور باید بتوانیم در آمدهای پایداری را در دانشگاه ها ایجاد کنیم تا در توسعه علم وفناوری موفق باشند.
وی با بیان اینکه باید ارتباط خود را با دانشگاه های کشور حفظ تا از تجارب جهانی استفادع کنیم، اظهارکرد: با توجه به اینکه امروزه همه نیروهای متخصص در داخل کشور تربیت می‌شود از لحاظ علمی جز دانشگاه های برتر دنیا هستیم اما کمبود منابع، زیرساخت ها و تجهیزات در دانشگاه ضعیف است که باید مورد توجه خیرین قرار گیرد. که علاوه بر توسعه کمی آموزش و پژوهش باید به ارتقاء کیفی دانشگاه ها رسیدگی شود.
باقری افزود: کمک خیران به بورسیه دانشجویان برتر کشور یکی از اقدامات در جهت توجه به ارتقای کیفی دانشجویان است که باعث ایجاد فضای رقابتی در میان دانشجویان می شود.
علم و فناوری؛ زیربنا و مبنای جامعه
در ادامه این همایش حسن عباسی، دبیر اولین همایش وقف و علم و فناوری و استاد دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه علم و فناوری زیربنای جامعه است، گفت: اگر به تولید، اشتغال، اقتدار ملی، رقابت جهانی و .. .فکر می‌کنیم حوزه علم و فناوری به عنوان آغاز و نقطه ای خوب در حوزه سرمایه گذاری است.
وی ادامه داد: ناکافی بودن توجه و سرمایه گذاری در حوزه علم و فناوری یکی از دلایل مشکلات امروزی می باشد. عباسی با اشاره به اینکه حدود صد مقاله در فراخوان ارائه شده به دبیرخانه همایش ارسال شده که از این تعداد حدود ۳۰ مقاله پذیرفته و تعداد ۲۰ مقاله در قالب میزگرد ارائه می شود.
دبیر اولین همایش وقف و علم و فناوری افزود: امیدوارم در این همایش راه کارهایی ارائه شود تا بتوانیم قدم های صحیحی در این مسیر برداریم.
گرفتاری فعلی جامعه اسلامی نداشتن علم و دانش کافی است
همچنین در این همایش حجت‌الاسلام علی محمدی، نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان امور اوقاف و خیریه با بیان اینکه برای همایش وقف و علم و فناوری چهار محور تعیین شده است، گفت: تبیین ضرورت توسعه وقف علم و فناوری اولین محور این همایش است.
وی با تاکید بر اینکه در قرآن کریم و سخنان معصومین(ع) نسبت به علم و دانش توجه فوق‌العاده‌ای شده است، افزود: رهبر معظم انقلاب مبنی بر اهمیت علم آموزی می فرمایند: «العلم سلطان، علم قدرت و اقتدار می‌آورد» همچنین پیامبر اکرم(ص) می فرمایند:«علم و دانش سرآمد تمام خوبی ها، موفقیت‌ها، عزت، عظمت و شرافت یک جامعه است»
محمدی با بیان اینکه حضرت علی(ع) پایه و اساس هر موفقیتی را علم و دانش می دانند، اظهارکرد: پیامبر اکرم(ص) فرمودند:«کسی که در محافل علمی حاضر شود ثواب بیش از هزار تشییع جنازه، عیادت هزار بیمار، هزار شب زنده داری، هزار روز روزه داری، هزار حج، هزار عملیات جبهه و جنگ و هزار درهم صدقه دادن را می برد» لذا با توجه تأکیدات فراوان در این حوزه، به واقفان و خیران باید در این امر ثابت قدم باشند.
نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان امور اوقاف و خیریه تصریح کرد: گرفتاری فعلی جامعه ما نداشتن علم و دانش کافی است و دشمن از همین نقطه به کشور فشار وارد می کند و تا زمانی که علم اندوزی به اندازه کافی در کشور نباشد این مشکلات حل شدنی نیست.
وی با بیان اینکه الگوی توسعه اجرای گفتمان وقف در حوزه علم و فناوری دومین محور این همایش است، گفت: در حال حاضر در کشور بیش از هشت هزار موقوفات علمی و فرهنگی وجود دارد و به برکت واقفانی که در طول تاریخ بخشی از سرمایه خود را وقف کردند همگی مدیون وقف هستیم. تمام مدارس حوزه‌های علمیه از گذشته تا کنون موقوفه بوده است همچنین نیز بخش عمده‌ای از مدارس آموزش و پرورش، مساجد، حسینیه ها، امامزادگان و تعدادی از دانشگاه‌ها، کتابخانه و کتاب‌های که در آن وجود دارد نیز موقوفه است.
تبلیغ کار خیر برای ترویج فرهنگ وقف و حکم الهی امری ضروری است
محمدی با اشاره به اینکه تبلیغ کار خیر برای ترویج فرهنگ وقف امری ضروری است، بیان کرد: انجام وقف در حوزه علم و فناوری در گذشته به صورت پنهان انجام می شد، لذا طی ابلاغیه ای در سال ۹۰ به اساتید، دانشجویان و طلاب در تمام حوزه‌ها تذکر داده شد که انجام وقف به صورت پنهان صورت نگیرد بلکه علنی باشد تا از یک حکم الهی حمایت شود.
نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان امور اوقاف و خیریه با بیان اینکه بهبود نظام مدیریت وقف در زمینه علم و فناوری سومین محور این همایش است، بیان کرد: برای بهبود نظام مدیریت وقف علم و فناوری باید نگرش به وقف را اصلاح کنیم. عمدتا در کل جامعه وقف به عنوان یک امر فرهنگی مطرح می شود اما این نگاه غلط است چرا که یکی از کارکردهای وقف فرهنگی می باشد و اساس وقف کارکرد اقتصادی است.
وی گفت: موقوفات باید اقتصادی اداره شود تا مدیریت وقف بهبود یابد و درآمد و سود داشته باشیم، برخی از مراکز فرهنگی که موقوفه است مشکلاتی نیز به همراه دارند و پشتوانه اقتصادی ندارند.
محمدی با اشاره به محور چهارم این همایش که نقش علم و فناوری در احیا و ارتقا بهره وری از موقوفه است، اظهارکرد: عالمان و دانشمندان در در احیا و ارتقا بهره وری از موقوفه نقش موثر دارند و همه ما مدیون وقف هستیم بیش از هفتاد و دو هزار مسجد در سراسر کشور موقوفه است و باید برای حفظ این سرمایه عظیم کوشا باشیم.
نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان امور اوقاف و خیریه با اشاره به اینکه بیش از هزار و چهارصد مراکز درمانی موقوفه در سطح کشور وجود دارد، تصریح کرد: باید به بهره‌وری وقف بیش از پیش توجه داشته باشیم؛ صد و سی وسه بیمارستان موقوفه در سطح کشور وجود دارد، بیش از بیست و پنج درصد از مراکز درمانی کشور و بیش از چهل درصد مراکز درمانی تهران موقوفه است ولی هیچ جا مطرح نمی‌شود، باید این حقایق گفته شود تا مردم نسبت به وقف دید بازتری داشته و نتایج مفید آن را ببینند، در واقع همه از جهات مختلف مدیون وقف هستیم.
۷۰درصد مشهد موقوفه است
وی با بیان اینکه ۷۰ درصد مشهد موقوفه است، خاطرنشان کرد: باید در جامعه فرهنگ وقف را ترویج کنیم و ابتدا باید از خودمان شروع، سپس حق و حقوق واقفان و موقوف علیه را نیز در جامعه بیان کنیم. محمدی اظهارکرد: چرا وقتی ملکی موقوفه می شود از ارزش مالی آن کاسته می شود؟ بلکه سرمایه و عواید ملک وقفی به همگان می رسد و باید ارزش بیشتری پیدا کند.
تولید علم و فناوری از وقف آن مهمتر است
نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان امور اوقاف و خیریه با اشاره به اینکه تولید علم و فناوری از وقف آن مهمتر است، بیان کرد: نتایج زحمت واقفان را ارج می نهیم اما تولید علم و فناوری بسیار در جامعه اثر گذار است و سبب پیشرفت جامعه می شود.
وی گفت: وقف باید در یک حوزه جدید مطرح و مدیریت شود. بخش عمده پشتوانه امور اقتصادی کشورهای پیشرفته دنیا به لحاظ علم و پیشرفت و.. امور خیریه است.
نگاه ما به وقف پیشبرد استراتژیک جمهوری اسلامی ایران در علم و فناوری است
همچنین در ادامه این همایش ناصر باقری‌مقدم، معاونت سیاست گذاری و برنامه‌ریزی ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور به ایراد سخنرانی پرداخت. وی با بیان اینکه نگاه وقف در شورای برنامه‌ریزی نگاه راهبردی است، افزود: برمبنای فرمایش رهبری در سیاست های کلی علم وفناوری باید تا پایان سال ۱۴۰۴ باید به سهم چهار درصدی از جی دی پی در توسعه علم و فناوری برسیم.
باقری مقدم اظهارکرد: تولید ناخالص داخلی در سال ۹۶، ۴۵۰ میلیارد دلار است. : در سال ۱۴۰۴ با توجه به مسائل اقتصادی و تورم این مقدار بین ۱۵۰۰ تا دو هزار میلیارد دلار می‌رسد، چهار درصد از این سهم باید در حوزه ی علم وفناوری تخصیص پیدا کند.
معاون سیاست گذاری و برنامه‌ریزی ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور با اشاره به اینکه نگاه ما به وقف پیشبرد استراتژیک جمهوری اسلامی ایران در علم و فناوری است، بیان کرد: نیمی از منابع مورد نیاز توسعه علم و فناوری در کشورهای غربی از طریق مردم صورت می گیرد.
وقف راهبرد استراتژیک جمهوری اسلامی ایران در حوزه علم و فناوری
وی با بیان اینکه مهمترین پیام رهبری اخیرا بحث اقتصاد مقاومت و اقتصاد دانش بنیان بوده است، افزود: پایه اقتصاد دانش بنیان علم و فناوری است، این علم و فناوری به منابع مالی نیازمند است و بودجه‌های دولتی نمی‌تواند راهبرد جمهوری اسلامی ایران در حوزه علم و فناوری را محقق کند. اقتصاد دانش بنیان به تامین منابع مالی نیازمند است به همین دلیل باید مردم برای توسعه علم وفناوری در کشور کمک کنند که به پشتوانه دینی ما بحث وقف و امور خیریه مطرح می شود.
باقری مقدم با تاکید بر اینکه وقف و امور خیریه بحثی شخصی نیست بلکه راهبرد توسعه جمهوری اسلامی ایران در حوزه علم و فناوری در کشور است، تصریح کرد: برگزاری این نشست‌ها یکی از راه‌های توسعه در این حوزه است.
معاون سیاست گذاری و برنامه‌ریزی ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور ادامه داد: در شورای عالی انقلاب فرهنگی با محوریت اوقاف و امور خیریه در این حوزه عزم و ریل گذاری صورت گرفته است. همه سازمان ها باید حول محور ستادی با عنوان کمیسون ویژه وقف در علم و فناوری کشور بایکدیگر همکاری کنند.
وی گفت: باید به یک سند و چهارچوب ملی در این حوزه به توافق برسیم. در کمیسون ویژه وقف در علم و فناوری کشور از سازمان اوقاف خواسته شده است که راهبرد و نقشه راه توسعه وقف و امور خیریه در علم و فناوری تهیه و در مراجع عالی رتبه کشور مصوب کنند.
باقری مقدم با بیان اینکه همه دستگاه های کشور اعم از وزارت علوم، معاونت علمی، وزارت بهداشت، سازمان اوقاف، وزارت آموزش و پرورش مکلف اند که در کمیسون ویژه علم وفناوری با محوریت سازمان اوقاف و امور خیریه برنامه ملی وقف و امور خیریه را در کشور تهیه و بر اساس آن هماهنگ رفتار کنند و این یک تکلیف قانونی است تا به راهبرد جمهوری اسلامی ایران در توسعه علم وفناوری برسیم.
معاون سیاست گذاری و برنامه‌ریزی ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور اذعان کرد: طبق فرمایش رهبری باید در ۵۰ سال آینده به ابر قدرت علمی تبدیل شویم بنابراین خواهش می کنم از این منظر به مسئله وقف و امور خیریه توجه کنید و حتما این موضوع در دستور کار دستگاه ها قرار گیرد.
وی ابراز کرد: در کنار کارها و ریل‌گذاری‌هایی که در ارگان‌های مختلف ایجاد شده، شبکه های اجتماعی، رسانه‌ها و صدا و سیما باید در انتقال مفاهیم و توسعه مفهوم وقف در علم و فناوری کوشا باشند. همچنین اساتید دانشگاهی و علمای حوزه عملیه قم باید در این زمینه کارهای عمیق علمی و مفهومی انجام دهند و حوزه های جدید را شناسایی کنند.
لازم به ذکر است در حاشیه این همایش از تمبر یادبود وقف علم و فناوری باحضور نماینده ولی فقیه و رییس سازمان اوقاف و رییس دانشگاه فردوسی رونمایی شد.
هدف این همایش فرهنگ‌سازی و محتواسازی در حوزه وقف و علم و فناوری
در این همایش محمد کافی، رئیس دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه امروزه و در طول تاریخ علم سبب عزت و قدرت شده است، گفت: امروزه علم به قدری گسترده شده است که همانند گذشته فقط در مدارس تولید و آموخته نمی شود، بلکه گستره علم در تمام حوزه های آموزشی پراکنده شده است.
وی ادامه داد: امروزه علم در دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، حوزه‌های علمیه و در همه نقاط جهان با عناوین مختلف ارائه می شود و در مراکز فنی و تولید تکنولوژی به تکنولوژی تبدیل شده و در اختیار بشریت قرار می‌گیرد.
کافی با بیان اینکه ارزش‌های مهمی که باعث ترویج علم در طول تاریخ شده باید به نسبت توسعه علم توسعه پیدا کند، اظهار کرد: محتواسازی، فرهنگ سازی و ترویج وقف، نیکوکاری و عموم کارهای خیر در عرصه های مختلف علم و فناوری گسترده شود.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد هدف این همایش را فرهنگ‌سازی و محتواسازی در حوزه وقف و علم و فناوری دانست بیان کرد: این همایش ها باید بتواند فرهنگ سازی در این حوزه را در سطح کشور ترویج کند تا کشورمان همان طور که در طول تاریخ در تولید علم و تربیت عالمان پیشگام بوده است، پیشگام بماند.
لزوم توجه به ارتقاء کیفی دانشگاه ها علاوه بر توسعه کمی آموزش
در ادامه این همایش عبدالرضا باقری، قائم مقام وزارت علوم تحقیقات و فناوری به ایراد سخنرانی پرداخت. وی با بیان اینکه وقف، سنت حسنه و ماندگاری است که از گذشته های دور در این سرزمین جاری بوده اگرچه در گذشته در حوزه‌های علم و فناوری به شکل امرزو مطرح نبوده اما در حوزه فرهنگ، اندیشه و آموزش مسئله وقف جاری بوده است.
باقری افزود: در گذشته خراسان بزرگ مهد تمدن، علم و دانش بوده است در آن زمان سمرقند، نیشابور و بخارا به عنوان مراکز علمی بزرگ مطرح بودند، بسیاری ازواقفان، امکاناتی را فراهم تا افرادی که به کتابخانه بخارا مراجعه می کردند علاوه برامکانات اقامتی و معیشتی؛ امکانات نوشتاری را نیز برای علاقه‌مندان به دانش را فراهم می کردند که این موضوع نشانگر این است که از گذشته های دور توجه خیران به وقف به خصوص در حوزه علم و دانش و ادب در این سرزمین جاری بوده است.
قائم مقام وزارت علوم تحقیقات و فناوری با بیان اینکه در دوران انقلاب اسلامی نیز وقتی مردم احساس کردند که باید برای ارتقا سطح سواد فرزندانشان مدرسه ساخته شود به کمک آموزش و پرورش آمدند و در آن زمان مدارس بسیاری توسط واقفان احداث شد و در حوزه آموزش و فرهنگ کارهای گسترده ای انجام دادند، گفت: لازم به یادآوری است که واقفان خراسان نیز در این حوزه پیشگام بوده‌اند.
باقری خاطرنشان کرد: در حوزه آموزش عالی و علم و فناوری در دو دهه گذشته اقدامات ارزشمندی توسط خیرین مدرسه ساز رقم خورد و در چهارسال گذشته بالغ بر ۶۵۰ هزار مترمربع پروژه عمرانی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور زیرساخت‌های خوابگاهی، آموزشی و مراکز پژوهشی به همت خیران ساخته شده است.
قائم مقام وزارت علوم تحقیقات و فناوری ادامه داد: در حال حاضر ۱۱۰ پروژه حدود ۱۳۰ هزار متر مربع از طرف خیران در دانشگاه‌ها و مراکز عالی در حال احداث است.
باقری با بیان اینکه در سطح جهان نیز بیش از ۳۰ درصد منابع دانشگاه‌ها از منابع نهادهای مردمی و موقوفات است، تصریح کرد: به طور متوسط در آمریکای شمالی و اروپا بیش از ۳۰ درصد منابع دانشگاه‌ها از منابع
وی گفت: ۷۰ درصد از منابع آموزش و امکانات و .. دانشگاه‌های ایران توسط دولت در بخش‌های دولتی تأمین و فقط حدود سی درصد از منابع توسط خود دانشگا‌ها تأمین می‌شود در صورتی که بخواهیم طبق آمارهای مدل های جهانی پیش برویم این عدد باید به حدود ۶۰ درصد برسد که نیازمند این است که در حوزه وقف اقداماتی انجام شود تا منابع پایدار برای دانشگاه ها ایجاد شود.
قائم مقام وزارت علوم تحقیقات و فناوری با بیان اینکه قبل از انقلاب در مقطع دکتری دانشجویان بسیار اندکی داشته‌ایم، گفت: تولید منابع پایدار برای علوم مختلف در دانشگاه ها از اهمیت بالایی برخوردار است که با کمک سازمان اوقاف و خیریه کشور باید بتوانیم در آمدهای پایداری را در دانشگاه ها ایجاد کنیم تا در توسعه علم وفناوری موفق باشند.
وی با بیان اینکه باید ارتباط خود را با دانشگاه های کشور حفظ تا از تجارب جهانی استفادع کنیم، اظهارکرد: با توجه به اینکه امروزه همه نیروهای متخصص در داخل کشور تربیت می‌شود از لحاظ علمی جز دانشگاه های برتر دنیا هستیم اما کمبود منابع، زیرساخت ها و تجهیزات در دانشگاه ضعیف است که باید مورد توجه خیرین قرار گیرد. که علاوه بر توسعه کمی آموزش و پژوهش باید به ارتقاء کیفی دانشگاه ها رسیدگی شود.
باقری افزود: کمک خیران به بورسیه دانشجویان برتر کشور یکی از اقدامات در جهت توجه به ارتقای کیفی دانشجویان است که باعث ایجاد فضای رقابتی در میان دانشجویان می شود.
علم و فناوری؛ زیربنا و مبنای جامعه
در ادامه این همایش حسن عباسی، دبیر اولین همایش وقف و علم و فناوری و استاد دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه علم و فناوری زیربنای جامعه است، گفت: اگر به تولید، اشتغال، اقتدار ملی، رقابت جهانی و .. .فکر می‌کنیم حوزه علم و فناوری به عنوان آغاز و نقطه ای خوب در حوزه سرمایه گذاری است.
وی ادامه داد: ناکافی بودن توجه و سرمایه گذاری در حوزه علم و فناوری یکی از دلایل مشکلات امروزی می باشد. عباسی با اشاره به اینکه حدود صد مقاله در فراخوان ارائه شده به دبیرخانه همایش ارسال شده که از این تعداد حدود ۳۰ مقاله پذیرفته و تعداد ۲۰ مقاله در قالب میزگرد ارائه می شود.
دبیر اولین همایش وقف و علم و فناوری افزود: امیدوارم در این همایش راه کارهایی ارائه شود تا بتوانیم قدم های صحیحی در این مسیر برداریم.
گرفتاری فعلی جامعه اسلامی نداشتن علم و دانش کافی است
همچنین در این همایش حجت‌الاسلام علی محمدی، نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان امور اوقاف و خیریه با بیان اینکه برای همایش وقف و علم و فناوری چهار محور تعیین شده است، گفت: تبیین ضرورت توسعه وقف علم و فناوری اولین محور این همایش است.
وی با تاکید بر اینکه در قرآن کریم و سخنان معصومین(ع) نسبت به علم و دانش توجه فوق‌العاده‌ای شده است، افزود: رهبر معظم انقلاب مبنی بر اهمیت علم آموزی می فرمایند: «العلم سلطان، علم قدرت و اقتدار می‌آورد» همچنین پیامبر اکرم(ص) می فرمایند:«علم و دانش سرآمد تمام خوبی ها، موفقیت‌ها، عزت، عظمت و شرافت یک جامعه است»
محمدی با بیان اینکه حضرت علی(ع) پایه و اساس هر موفقیتی را علم و دانش می دانند، اظهارکرد: پیامبر اکرم(ص) فرمودند:«کسی که در محافل علمی حاضر شود ثواب بیش از هزار تشییع جنازه، عیادت هزار بیمار، هزار شب زنده داری، هزار روز روزه داری، هزار حج، هزار عملیات جبهه و جنگ و هزار درهم صدقه دادن را می برد» لذا با توجه تأکیدات فراوان در این حوزه، به واقفان و خیران باید در این امر ثابت قدم باشند.
نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان امور اوقاف و خیریه تصریح کرد: گرفتاری فعلی جامعه ما نداشتن علم و دانش کافی است و دشمن از همین نقطه
وی با بیان اینکه الگوی توسعه اجرای گفتمان وقف در حوزه علم و فناوری دومین محور این همایش است، گفت: در حال حاضر در کشور بیش از هشت هزار موقوفات علمی و فرهنگی وجود دارد و به برکت واقفانی که در طول تاریخ بخشی از سرمایه خود را وقف کردند همگی مدیون وقف هستیم. تمام مدارس حوزه‌های علمیه از گذشته تا کنون موقوفه بوده است همچنین نیز بخش عمده‌ای از مدارس آموزش و پرورش، مساجد، حسینیه ها، امامزادگان و تعدادی از دانشگاه‌ها، کتابخانه و کتاب‌های که در آن وجود دارد نیز موقوفه است.
تبلیغ کار خیر برای ترویج فرهنگ وقف و حکم الهی امری ضروری است
محمدی با اشاره به اینکه تبلیغ کار خیر برای ترویج فرهنگ وقف امری ضروری است، بیان کرد: انجام وقف در حوزه علم و فناوری در گذشته به صورت پنهان انجام می شد، لذا طی ابلاغیه ای در سال ۹۰ به اساتید، دانشجویان و طلاب در تمام حوزه‌ها تذکر داده شد که انجام وقف به صورت پنهان صورت نگیرد بلکه علنی باشد تا از یک حکم الهی حمایت شود.
نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان امور اوقاف و خیریه با بیان اینکه بهبود نظام مدیریت وقف در زمینه علم و فناوری سومین محور این همایش است، بیان کرد: برای بهبود نظام مدیریت وقف علم و فناوری باید نگرش به وقف را اصلاح کنیم. عمدتا در کل جامعه وقف به عنوان یک امر فرهنگی مطرح می شود اما این نگاه غلط است چرا که یکی از کارکردهای وقف فرهنگی می باشد و اساس وقف کارکرد اقتصادی است.
وی گفت: موقوفات باید اقتصادی اداره شود تا مدیریت وقف بهبود یابد و درآمد و سود داشته باشیم، برخی از مراکز فرهنگی که موقوفه است مشکلاتی نیز به همراه دارند و پشتوانه اقتصادی ندارند.
محمدی با اشاره به محور چهارم این همایش که نقش علم و فناوری در احیا و ارتقا بهره وری از موقوفه است، اظهارکرد: عالمان و دانشمندان در در احیا و ارتقا بهره وری از موقوفه نقش موثر دارند و همه ما مدیون وقف هستیم بیش از هفتاد و دو هزار مسجد در سراسر کشور موقوفه است و باید برای حفظ این سرمایه عظیم کوشا باشیم.
نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان امور اوقاف و خیریه با اشاره به اینکه بیش از هزار و چهارصد مراکز درمانی موقوفه در سطح کشور وجود دارد، تصریح کرد: باید به بهره‌وری وقف بیش از پیش توجه داشته باشیم؛ صد و سی وسه بیمارستان موقوفه در سطح کشور وجود دارد، بیش از بیست و پنج درصد از مراکز درمانی کشور و بیش از چهل درصد مراکز درمانی تهران موقوفه است ولی هیچ جا مطرح نمی‌شود، باید این حقایق گفته شود تا مردم نسبت به وقف دید بازتری داشته و نتایج مفید آن را ببینند، در واقع همه از جهات مختلف مدیون وقف هستیم.
۷۰درصد مشهد موقوفه است
وی با بیان اینکه ۷۰ درصد مشهد موقوفه است، خاطرنشان کرد: باید در جامعه فرهنگ وقف را ترویج کنیم و ابتدا باید از خودمان شروع، سپس حق و حقوق واقفان و موقوف علیه را نیز در جامعه بیان کنیم. محمدی اظهارکرد: چرا وقتی ملکی موقوفه می شود از ارزش مالی آن کاسته می شود؟ بلکه سرمایه و عواید ملک وقفی به همگان می رسد و باید ارزش بیشتری پیدا کند.
تولید علم و فناوری از وقف آن مهمتر است
نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان امور اوقاف و خیریه با اشاره به اینکه تولید علم و فناوری از وقف آن مهمتر است، بیان کرد: نتایج زحمت واقفان را ارج می نهیم اما تولید علم و فناوری بسیار در جامعه اثر گذار است و سبب پیشرفت جامعه می شود.
وی گفت: وقف باید در یک حوزه جدید مطرح و مدیریت شود. بخش عمده پشتوانه امور اقتصادی کشورهای پیشرفته دنیا به لحاظ علم و پیشرفت و.. امور خیریه است.
نگاه ما به وقف پیشبرد استراتژیک جمهوری اسلامی ایران در علم و فناوری است
همچنین در ادامه این همایش ناصر باقری‌مقدم، معاونت سیاست گذاری و برنامه‌ریزی ستاد
باقری مقدم اظهارکرد: تولید ناخالص داخلی در سال ۹۶، ۴۵۰ میلیارد دلار است. : در سال ۱۴۰۴ با توجه به مسائل اقتصادی و تورم این مقدار بین ۱۵۰۰ تا دو هزار میلیارد دلار می‌رسد، چهار درصد از این سهم باید در حوزه ی علم وفناوری تخصیص پیدا کند.
معاون سیاست گذاری و برنامه‌ریزی ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور با اشاره به اینکه نگاه ما به وقف پیشبرد استراتژیک جمهوری اسلامی ایران در علم و فناوری است، بیان کرد: نیمی از منابع مورد نیاز توسعه علم و فناوری در کشورهای غربی از طریق مردم صورت می گیرد.
وقف راهبرد استراتژیک جمهوری اسلامی ایران در حوزه علم و فناوری
وی با بیان اینکه مهمترین پیام رهبری اخیرا بحث اقتصاد مقاومت و اقتصاد دانش بنیان بوده است، افزود: پایه اقتصاد دانش بنیان علم و فناوری است، این علم و فناوری به منابع مالی نیازمند است و بودجه‌های دولتی نمی‌تواند راهبرد جمهوری اسلامی ایران در حوزه علم و فناوری را محقق کند. اقتصاد دانش بنیان به تامین منابع مالی نیازمند است به همین دلیل باید مردم برای توسعه علم وفناوری در کشور کمک کنند که به پشتوانه دینی ما بحث وقف و امور خیریه مطرح می شود.
باقری مقدم با تاکید بر اینکه وقف و امور خیریه بحثی شخصی نیست بلکه راهبرد توسعه جمهوری اسلامی ایران در حوزه علم و فناوری در کشور است، تصریح کرد: برگزاری این نشست‌ها یکی از راه‌های توسعه در این حوزه است.
معاون سیاست گذاری و برنامه‌ریزی ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور ادامه داد: در شورای عالی انقلاب فرهنگی با محوریت اوقاف و امور خیریه در این حوزه عزم و ریل گذاری صورت گرفته است. همه سازمان ها باید حول محور ستادی با عنوان کمیسون ویژه وقف در علم و فناوری کشور بایکدیگر همکاری کنند.
وی گفت: باید به یک سند و چهارچوب ملی در این حوزه به توافق برسیم. در کمیسون ویژه وقف در علم و فناوری کشور از سازمان اوقاف خواسته شده است که راهبرد و نقشه راه توسعه وقف و امور خیریه در علم و فناوری تهیه و در مراجع عالی رتبه کشور مصوب کنند.
باقری مقدم با بیان اینکه همه دستگاه های کشور اعم از وزارت علوم، معاونت علمی، وزارت بهداشت، سازمان اوقاف، وزارت آموزش و پرورش مکلف اند که در کمیسون ویژه علم وفناوری با محوریت سازمان اوقاف و امور خیریه برنامه ملی وقف و امور خیریه را در کشور تهیه و بر اساس آن هماهنگ رفتار کنند و این یک تکلیف قانونی است تا به راهبرد جمهوری اسلامی ایران در توسعه علم وفناوری برسیم.
معاون سیاست گذاری و برنامه‌ریزی ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور اذعان کرد: طبق فرمایش رهبری باید در ۵۰ سال آینده به ابر قدرت علمی تبدیل شویم بنابراین خواهش می کنم از این منظر به مسئله وقف و امور خیریه توجه کنید و حتما این موضوع در دستور کار دستگاه ها قرار گیرد.
وی ابراز کرد: در کنار کارها و ریل‌گذاری‌هایی که در ارگان‌های مختلف ایجاد شده، شبکه های اجتماعی، رسانه‌ها و صدا و سیما باید در انتقال مفاهیم و توسعه مفهوم وقف در علم و فناوری کوشا باشند. همچنین اساتید دانشگاهی و علمای حوزه عملیه قم باید در این زمینه کارهای عمیق علمی و مفهومی انجام دهند و حوزه های جدید را شناسایی کنند.
لازم به ذکر است در حاشیه این همایش از تمبر یادبود وقف علم و فناوری باحضور نماینده ولی فقیه و رییس سازمان اوقاف و رییس دانشگاه فردوسی رونمایی شد.
