دکتر پدرام، دکترای آینده پژوهی:
شهرهای آینده، انسانهایی با عمر 400 سال خواهد داشت!/ یهودیها برای شهرهای زیارتی مثل مکه و بیتالمقدس برنامهریزی کردهاند
سرویس فرهنگ و زیارت/ به مناسبت روز جهانی آینده همایشی با موضوع «قم آینده و آینده قم»، از نهم اسفندماه در موسسه آموزش عالی طلوع مهر واقع در شهر مقدس قم آغاز به کار کرد. این همایش با حضور مدیران شهری و صاحبنظران آیندهپژوهی، در محورهای آینده اقلیم و محیطزیست قم، آینده فرهنگی اجتماعی قم، آینده شهری و معماری قم، آینده گردشگری و اقتصادی و صنعت و جمعیت قم، برگزار شد.
در روز دوم این همایش، دکتر عبدالرحیم پدرام دارای دکترای آیندهپژوهی، عضو هیئتعلمی دانشگاه عالی دفاع ملی و عضو گروه آیندهپژوهی موسسه طلوع مهر، به سخنرانی پرداخت و گفت: این همایش موجب تحولات بزرگی در شهر راهبردی و مهم قم خواهد بود البته بهشرط اینکه این کار ادامه پیدا کند. زمانی که از این همایش اطلاع پیدا کردم، خیلی خوشحال شدم. چون در مطالعات اخیری که در مورد آیندهپژوهی داشتیم شواهدی پیدا کردیم که نشان میدهد دشمنان ما بر روی شهرهای منطقه غرب آسیا تمرکز ویژهای دارند. این بحث به ساعتها زمان نیاز دارد.
نقش داماد ترامپ در ریاست جمهوری وی
دکتر پدرام در ادامه گفت: فقط برای نمونه مطلبی را میگویم. کوشنر، داماد یهودی ترامپ از بیزینسمنهای بزرگ آمریکا است و از افرادی است که ترامپ را به ریاست جمهوری در امریکا رساند. او یک یهودی حسیدی است و اینها اعتقاد بسیار راسخی به مباحث آخرالزمانی دارند و نوع اعتقاداتشان به مباحث آخرالزمانی، قرینهی اعتقادات شیعه است. درنتیجه شیعه را دشمن اصلی خود میدانند و محوریت شیعه را نیز ایران میدانند. اینها پروژهای داشتند که در راستای پروژهی خودشان، ترامپ را رئیسجمهور امریکا کردند و در این پروژه اولین اقدام، انتقال سفارت آمریکا از تلاویو به بیتالمقدس بود. چون ازنظر حسیدی ها زمان و مکان متفاوت است و برای رسیدن به اهدافشان، به زمان و مکان خاص نیاز دارند. یکی از شهرهایی که بسیار موردتوجه آنهاست، بیتالمقدس است. چون در دستور کاردارند از فناوریهای ماورایی استفاده کنند که نیازمند شهرهای خاصی مثل بیتالمقدس است و کاملاً هیکل سلیمان را که از اعتقادات یهودیان است را در دستور کار قرار دارند و آنجا را پایگاه فناوریهای ماورائی بر ضد جمهوری اسلامی ایران و ضد شیعیان و اعتقادات آخرالزمانی شیعیان قرار بدهند. حتی در مورد مکه نیز با بن سلمان مذاکرات جدی دارند. این نشان میدهد که در آینده تحولاتی را خواهیم دید که برای انسان امروز، درک و تصور آن دشوار باشد. البته در این شهر و در این جمع میتوان گفت که ما همچنین اعتقاداتی راداریم و ما با اعتقادات ضد به دنبال این قضیه هستیم.
وظیفهی ما در مقابل این تصمیم
وی خاطرنشان کرد: پس بسیار مطلوب است که ما هم بهعنوان مقابله با این تهدید و بلکه از باب ضربه به دشمنان اسلام، ما هم این بحث را در دستور کار خود قرار دهیم. قطعاً ما هممکانهای مناسبی داریم که یکی از آنها قم است. البته بنده قمی نیستم اما بهعنوان یک آیندهپژوه، شهر قم موقعیت راهبری در آیندهی جمهوری اسلامی و در راستای تمدن نوین اسلامی، خواهد داشت. بدون شک برای رسیدن به همچنین موفقیتی باید برنامهریزی کرد؛ اما برنامهریزیهای موجود که از مدلهای برنامهریزی از دهههای گذشته استفادهشده، پاسخگو نیست. سازمانهای ما از این مدلهای سنتی برنامهریزی، سودی نمیبرند. برنامهریزی سنتی، دیگر به درد شرایط امروز نمیخورد. چون برنامهریزی متحول شده است. ما باید رویکردها و پارادایمها و روشهای قبلی برنامهریزی را دور بریزیم و به سراغ رویکردهای جدیدی برویم که دنیا سالهاست که آنها را تجربه کرده است.
برنامهریزی در ژاپن و آمریکا
دکتر پدرام در ادامه گفت: بهعنوانمثال سال 1968 ژاپنیها یک برنامهی سیساله برای حوزهی فناوری خود تدوین کردند و هر پنج سال یکبار تمدید میکنند و همین الآن هم همینطور است و همیشه سی سال جلوتر خود را میبینند. بعد از بیست سال از گذشت این برنامهریزی، به ارزیابی این برنامه پرداختند. قاعدتاً چون دوسوم گذشته بود باید 66 درصد پیش میرفتند ولی بعد از ارزیابی، فهمیدند که سه درصد از آن درصد مطلوب کم داشتند. لذا به تغییر برنامه و رویکرد خود پرداختند. این متد پنجاه سال پیش است. در قانون اساسی آمریکا بندی وجود دارد به نام «بازنگری چهارساله نیروی نظامی آمریکا» که در سالهای مضرب چهار بهعلاوه یک (که در آمریکا در سالهای که مضرب چهار بهعلاوه یک است دولت تازه سرکار میآید یعنی ترامپ سال 2017 روی کارآمد که مضرب چهار بهعلاوه یک است) دولت، موظف است ظرف یک سال، دورنمای بیستساله دفاعی آمریکا را بازنگری کند. حق ندارد طرح و برنامهی قبلی را کنار بزند بلکه باید بازنگری کند؛ یعنی نگاه بیستسالهی خود را چهار سال دیگر جلو میاندازند؛ یعنی الآن ترامپ این برنامه را تا سال 2038 جلو برده است. سال دوم ریاست جمهوری آمریکا، دولت موظف است برنامهای چهارساله در راستای آن افق بیستساله، تدوین کند. این چهار سالی که تدوین میکند، دو سالش در دورهی خودش است و دو سال دیگر در دورهی رئیسجمهور بعدی است؛ یعنی رئیسجمهور بعدی، موظف است برنامهای را اجرا کند که رئیسجمهور قبلی برنامهریزی کرده است. به این کار «پابرجایی در برنامه و تصمیم و سیاست» میگویند. امروزه، شرایط، شرایط عدم قطعیت است.
شرایط انسان امروز
عضو هیئتعلمی موسسه طلوع مهر گفت: انسان امروز عادت کرده که هرروز غافلگیر شود. اگر روزی از خواب بلند شویم و ببینیم اتفاق تازهای افتاده خیلی تعجب نمیکنیم چون عادت کردهایم. در این دوران عدم قطعیت، کوچکترین قدمی که باید به سمت برنامهریزی باید برداشته شود برنامهی ریزی پابرجای رباس پلنینگ است. این مفهوم از اواخر قرن بیستم، مبنای برنامهریزی در سطوح ملی و منطقهای در دنیا قرارگرفته است. برنامهریزی پابرجا، شیوه و نگرشی جدید از برنامهریزی است که هر اتفاقی بیفتد برنامه سر جای خود است. سیستم آن مبتنی بر سناریو است. مثلاً شهر قم مشکلات و تهدیدیهای عدیده و همچنین فرصتهای درخشانی دارد. این نشان میدهد که نگاه به آیندهی قم قابل پیشبینی نیست. چون عدم قطعیت دارد؛ اما ما حالتهای مختلف قم را در قالب چند سناریو تدوین میکنیم. یک سناریو مطلوب و یکی فاجعه و یکی خوشبینانه است و یکی مورد انتظار و یکی بدبینانه است. سپس برای این سناریوها تعدادی راهبرد تعیین میکنیم. راهبردهای مشترک را استخراج میکنیم؛ یعنی هرکدام از این سناریوها رخ بدهد، این راهبرد تغییر نمیکند. سپس برنامهها را بر اساس آن راهبرد، تدوین میکنیم. در اینجا برنامهریزی به سمت یک پابرجایی و عدمتغییر و ثبات حرکت میکند؛ بنابراین ما اگر بنا داریم برای کشور خودمان و برای منطقهی خودمان، برنامهریزی بکنیم، قطعاً این رویکردها و روشهای سنتی به درد ما نمیخورد. حال اگر از امروز، رویکردهای نوین برنامهریزی را اجرایی کنیم به همین مقدار کفایت نمیکند. بلکه برنامهریزی یک مقدمهی بسیار مهم دارد. مقدمهی مهم برنامهریزیهای نوین، آیندهپژوهی است. آیندهپژوهی، فضا و بستری را فراهم میکند که ما بتوانیم بر اساس آن برنامهریزی بکنیم. لذا تحت هر شرایطی باید از غافلگیر شدن جلوگیری شود. اگر غافلگیریهای آینده را نشناسیم، با تدوین بهترین برنامه هم باز احتمال غافلگیری وجود دارد؛ اما چگونه از غافلگیری جلوگیری کنیم؟ با روشهایی که تحت عنوان دیدهبانی شناخته میشود. دیدهبانی به شما این ظرفیت را میدهد که بتواند کوچکترین علائم تغییر آینده را شناسایی و تحقیق بکنید.
انسان چهارصدساله در حال برنامهریزی
دکتر پدرام در ادامه گفت: عمر انسان آینده، بر روی 400 سال برنامهریزیشده است و جالب این است که برای سال 2100 بهگونهای جهتگیری شده که درصد انسانهای بالای صدسال به سی درصد میرسد و به همین نسبت به چهار صدسال میرسد. آیا به این فکر کردهاید که با عمر بالای انسان، چه انفجار جمعیتی رخ خواهد داد؟ شیوهی ازدیاد نسل در آینده متفاوت از امروز خواهد بود. در آینده انسان زندهزا نیست. الآن شیوهی تولید انسانها زندهزایی است که جنین نه ماه در رحم مادر میماند و بعد به دنیا میآید؛ اما در سالهای آینده اینطور نیست. بلکه پدرها و مادرها بچههایشان را طراحی میکنند. مثلاً میگوید من میخواهم موهای پسرم بور باشد، چشمهایش سگ داشته باشد، ضریب هوشش فلان باشد، استایل بدنش اینچنین باشد و پژوهشهایی که الآن اتفاق میافتد این نیست که این اتفاق چگونه خواهد افتاد بلکه تحقیق بر سر این است که چه کنیم که از پیامدهای منفی این واقعه، جلوگیری کنیم. لذا دنیای آینده تحولات شگفتانگیزی دارد. اگر امروز عصر تغییر است فردا عصر شگفتی است و اگر تا امروز به هر جوری شده اموراتمان گذشته است، در آینده اینطور نیست و اگر تحول جدی در عرصههای سیاستگذاری نداشته باشیم و از زیرساختها بیبهره باشیم و استفاده نکنیم، دیگران برای ما تصمیم میگیرند و سرنوشت ما را کوشنر ها و بن سلمانها تعیین میکنند. ولی اگر از همین امروز برای تحقق آن آیندهی مطلوب تلاش کنیم، سرنوشتمان به دست خودمان خواهد بود.
در روز دوم این همایش، دکتر عبدالرحیم پدرام دارای دکترای آیندهپژوهی، عضو هیئتعلمی دانشگاه عالی دفاع ملی و عضو گروه آیندهپژوهی موسسه طلوع مهر، به سخنرانی پرداخت و گفت: این همایش موجب تحولات بزرگی در شهر راهبردی و مهم قم خواهد بود البته بهشرط اینکه این کار ادامه پیدا کند. زمانی که از این همایش اطلاع پیدا کردم، خیلی خوشحال شدم. چون در مطالعات اخیری که در مورد آیندهپژوهی داشتیم شواهدی پیدا کردیم که نشان میدهد دشمنان ما بر روی شهرهای منطقه غرب آسیا تمرکز ویژهای دارند. این بحث به ساعتها زمان نیاز دارد.
نقش داماد ترامپ در ریاست جمهوری وی
دکتر پدرام در ادامه گفت: فقط برای نمونه مطلبی را میگویم. کوشنر، داماد یهودی ترامپ از بیزینسمنهای بزرگ آمریکا است و از افرادی است که ترامپ را به ریاست جمهوری در امریکا رساند. او یک یهودی حسیدی است و اینها اعتقاد بسیار راسخی به مباحث آخرالزمانی دارند و نوع اعتقاداتشان به مباحث آخرالزمانی، قرینهی اعتقادات شیعه است. درنتیجه شیعه را دشمن اصلی خود میدانند و محوریت شیعه را نیز ایران
وظیفهی ما در مقابل این تصمیم
وی خاطرنشان کرد: پس بسیار مطلوب است که ما هم بهعنوان مقابله با این تهدید و بلکه از باب ضربه به دشمنان اسلام، ما هم این بحث را در دستور کار خود قرار دهیم. قطعاً ما هممکانهای مناسبی داریم که یکی از آنها قم است. البته بنده قمی نیستم اما بهعنوان یک آیندهپژوه، شهر قم موقعیت راهبری در آیندهی جمهوری اسلامی و در راستای تمدن نوین اسلامی، خواهد داشت. بدون شک برای رسیدن
برنامهریزی در ژاپن و آمریکا
دکتر پدرام در ادامه گفت: بهعنوانمثال سال 1968 ژاپنیها یک برنامهی سیساله برای حوزهی فناوری خود تدوین کردند و هر پنج سال یکبار تمدید میکنند و همین الآن هم همینطور است و همیشه سی سال جلوتر خود را میبینند. بعد از بیست سال از گذشت این برنامهریزی، به ارزیابی این برنامه پرداختند. قاعدتاً چون دوسوم گذشته بود باید 66 درصد پیش میرفتند ولی بعد از ارزیابی، فهمیدند که سه درصد از آن درصد مطلوب کم داشتند. لذا به تغییر برنامه و رویکرد خود پرداختند. این متد پنجاه سال پیش است. در قانون اساسی آمریکا بندی وجود دارد به نام «بازنگری چهارساله نیروی نظامی آمریکا» که در سالهای مضرب چهار بهعلاوه یک (که در آمریکا در سالهای که مضرب چهار بهعلاوه یک است دولت تازه سرکار میآید یعنی ترامپ سال 2017 روی کارآمد که مضرب چهار بهعلاوه یک است) دولت، موظف است ظرف یک سال، دورنمای بیستساله دفاعی
شرایط انسان امروز
عضو هیئتعلمی موسسه طلوع مهر گفت: انسان امروز عادت کرده که هرروز غافلگیر شود. اگر روزی از خواب بلند شویم و ببینیم اتفاق تازهای افتاده خیلی تعجب نمیکنیم چون عادت کردهایم. در این دوران عدم قطعیت، کوچکترین قدمی که باید به سمت برنامهریزی باید برداشته شود برنامهی ریزی پابرجای رباس پلنینگ است. این مفهوم از اواخر قرن بیستم، مبنای برنامهریزی در سطوح ملی و منطقهای در دنیا قرارگرفته است. برنامهریزی پابرجا، شیوه و نگرشی جدید از برنامهریزی است که هر اتفاقی بیفتد برنامه سر جای خود است. سیستم آن مبتنی بر سناریو است. مثلاً شهر قم مشکلات و تهدیدیهای عدیده و همچنین فرصتهای درخشانی دارد. این نشان میدهد که نگاه به آیندهی قم قابل پیشبینی نیست.
انسان چهارصدساله در حال برنامهریزی
دکتر پدرام در ادامه گفت: عمر انسان