چرا ز گوشه عزلت، برون نمی آیی؟ /در نکوهش عزلت نشینی

کنج خانه اش نشسته بود و هیچ جا نمی رفت و با هیچ کس معاشرت نمی کرد. می گفت این سبک از زندگی آرامش بیشتری دارد! ایمانم را حفظ می کنم به کسی هم کاری ندارم. گوشه گیری اش باعث شده بود که دیگران هم کم کم فراموشش کنند اما نزدیکان اش از این موضوع ناراحت بودند و هر بار هم که از او دعوت می کردند به بهانه مهمانی کنج خانه را رها کند می گفت: ایمانم را در خلوت خودم بهتر می توانم حفظ کنم.
برخی تصور می کنند انسان های متقی و پرهیزگار اغلب باید کنج عزلت بگزینند و با دیگران معاشرتی نداشته باشند. بر این باورند که چون در معاشرت با دیگران ممکن است حرف ناپسندی بشنوند یا چشم هایشان به گناهی آلوده شود یا ایمان شان به خطر بیفتد. اما دین اسلام هرگز برای تقویت ایمان و پرهیزگاری، عزلت نشینی را توصیه نکرده است. دین اسلام دین مهروزی، معاشرت نیکو و یاد گرفتن آموزه هایی است که در روابط اجتماعی می تواند هم زمینه ساز ایجاد جامعه ای نیکو و بر پایه دین باشد و هم ایمان و تقوای کسی را در معرض خطر قرار ندهد.
اینکه فرد خود را در عزلت اسیر کند و زندانی خانه اش باشد که مبادا گناه کند هنر زندگی مومنانه نیست. مومن و متقی کسی است که در این جامعه زندگی می کند، کار می کند، ارتباطات اجتماعی اش را حفظ می کند و در عین حال با سبک زندگی دینی، خود را از گناه و معصیت مصون نگه می دارد.
انسانی که در معرض گناه قرار می گیرد و خود را حفظ می کند، شایسته تر از شخصی است که با زندانی کردن خود تن به گناه نداده است. اینکه فرد در شرایط گوش کردن غیبت قرار می گیرد و تن به غیبت کردن نمی دهد، در شرایط ارتباط ناسالم و غیر دینی قرار می گیرد و خود را حفظ می کند یا در کار و شغل خود می تواند کم فروشی کند و از این عمل ناپسند پرهیز می کند یا در ارتباطات دوستی می تواند خلف وعده کند و وفاداری می کند یا دروغ بگوید و شیوه صداقت را پیش می گیرد. چنین فردی زندگی مومنانه شایسته تری دارد نسبت به شخصی که عزلت نشین است و از ترس گناه به اجتماع نمی آید.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله می فرماید: «مؤمنى كه با مردم مى آميزد و بر آزار و اذيت آنان صبر مى كند، برتر از مؤمنى است كه با مردم نمى آميزد و آزار و اذيّت آنان را تحمّل نمى كند.» (كنز العمّال : ۶۸۶)
___________________________________________________

1. رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : المُؤمِنُ الّذي يُخالِطُ النّاسَ و يَصبِرُ عَلى أذاهُم أفضَلُ مِنَ المُؤمِنِ الّذي لا يُخالِطُ النّاسَ و لا يَصبِرُ عَلى أذاهُم
2. چرا ز گوشه عزلت برون نمی آیی؟ /  چه اوفتاده که از خلق میشوی پنهان ( پروین اعتصامی)