کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

به مناسبت روز بسیج؛

​بسیج و تقویت سرمایه اجتماعی در عصر جهانی شدن

فائزه اعتماد گلستانی/ کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی

5 آذر 1396 ساعت 10:36

"بسیج" با مشخصه های که از آن سراغ داریم می توان به راحتی گفت بر مبنای عناصر سرمایه اجتماعی شکل گرفته است اما با تغییرات پرسرعت جهان امروز باید تولید و تقویت کننده این سرمایه نیز باشد.


سرمایه اجتماعی از مفاهیم پرکاربرد در قلمروی علوم اجتماعی است که با توسعه فکری جوامع بشری و رشد ارتباطات جلوه های نوین تری می یابد. باید در تعریفی کلی از آن گفت: مهم ترین مولفه های مورد توافق در سرمایه اجتماعی اعتماد، هنجارها و شبکه های مشارکت اجتماعی است.
از یک منظر سرمایه اجتماعی خبر از به بن بست رسیدن نظم بروکراتیک در ساماندهی امور اجتماعی می دهد چرا که در در نگاه اولیه معطوف به فضای ساخته شده بر مبنای اعتماد و همکاری بین اعضای یک گروه، جامعه یا یک ملت است که آنها را به سوی اهدافی مشترک رهنمون می کند. افزایش سطح آگاهی و شناخت نسبت به مسائل عمومی و مبتلا در سطح جامعه و افراد آن و همچنین بالا رفتن  تقاضای ملت برای مشارکت در اداره امور، از عوامل پیدایش و تقویت سرمایه اجتماعی در یک جامعه است.
رشد و توسعه سرمایه اجتماعی منجر به شکل گیری سازمان های داوطلبانه و مردمی برای پذیرش مسئولیت در امور عام المنفعه شامل(آموزش، بهداشت، امداد و نجات، فقرزدایی، امنیت و سلامت و نظم اجتماعی) می شود.
در کشور ما یکی از نمونه های موفق در عملکرد سرمایه اجتماعی به عنوان بستری برای همکاری جمعی بسیج است. بسیج همان فضایی است که هر عنصر از یک سیستم، دلسوزانه نسبت به سرنوشت خود و دیگران احساس مسئولیت کرده و انجام وظیفه می کند.
حال آن که این روزها پدیده "جهانی شدن" در حال پیش روی در لایحه های مختلف زندگی اجتماعی ماست. جامعه اطلاعاتی با سرعتی بالاحجم انبوهی از تغییرات را ایجاد کرده است و همگی ما را نیازمند به بروز رسانی متداوم نموده است. جهانی شدن لایه های جدیدی را به نظم اجتماعی می افزاید و روز به روز چهره جدید تری را به تصویر می کشد. از جمله آن که می توان گفت مفهوم "قدرت" را دستخوش تغییر کرده است.
 "قدرت نرم" که با به كارگرفتن ابزاري همچون فرهنگ، هنجارمندی و يا ارزشهاي اخلاقي به صورت غير مستقيم بر منافع يا کنش های ديگر كشورها اثر مي گذارد، صورت جدید اعمال قدرت در قلروی جهانی شدن است.
 تحول قدرت از "قدرت سخت" به "قدرت نرم" لزوم توجه به سرمایه اجتماعی را پررنگ تر می کند. قدرت نرم تحول نوینی ایجاد می کند که در قالب آن، نظریه، منابع و ابزارهای اعمال قدرت می بایست مورد بازخوانی و بازتولید قرار گیرند.
یکی از رویکرد ها در نگاه به جهانی شدن، آن را حرکتی می داند که از مدت ها قبل در روند روبه رشد ارتباطات میان کشورها آغاز شده است و حاصل اراده یک یا چند کشور نیست. مدیران و کسانی که این تعریف از جهانی شدن را می پذیرند، تلاش می کنند، در این جهان پیچیده با استفاده از توانمندسازی خود به شکلی فعال و اثرگذار عمل کنند و از روند جهانی شدن یک فرصت بسازند و نه یک تهدید.
برای پای گذاشتن در عرصه جهانی شدن و قدرتنمایی نرم گونه، حتما اسنجام اجتماعی بیش تری نیاز است چرا که نگاه جهانی شدن با خاصیت بی مکانی اش، هویت ها را فراتر از مرزهای ملی می برد.  
بر اين اساس مي توان گفت؛ کشوري که داراي عناصري همچون ثبات سياسي، پاسخگويي، انسجام اجتماعي، دلبستگي ملي، هويت جمعي، تعهد و رضايتمندي  بیش تری باشد، از قابليت اثرگذاري بيشتري برخوردار است و "قدرت نرم" آن بیش تر از کشورهاي ديگر است.
"بسیج" با مشخصه های که از آن سراغ داریم می توان به راحتی گفت بر مبنای عناصر سرمایه اجتماعی شکل گرفته است اما با تغییرات پرسرعت جهان امروز باید تولید و تقویت کننده این سرمایه نیز باشد.
 نهایتا باید گفت در ارگان قدرتمندی همچون بسیج، اگرچه فضا برای تقویت هرچه بیش تر سرمایه اجتماعی  فراهم است اما بارور نیست، به این معنا که بسیج شبکه سازی های موفقی در جهت تقویت سرمایه اجتماعی نموده است اما همکاری ها و پیوندهای آن بر مبنای نظام جهانی فراگیر نیست و به همین نسبت رویکرد آن به جهانی شدن فرهنگ از گسترش و عمق لازم برخوردار نیست.
امید می رود "بسیج" با نیروهای علمی و فعال خود بتواند در جهانی کردن فرهنگ فداکاری و نهاد احسان و خیر، گام های مؤثری بردارد.


کد مطلب: 21597

آدرس مطلب :
https://www.razavi.news/fa/note/21597/بسیج-تقویت-سرمایه-اجتماعی-عصر-جهانی-شدن

رضوی
  https://www.razavi.news