۰
تاریخ انتشار
دوشنبه ۶ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۲۲:۳۳
در مسیر امامت؛

پنجگانه زندگی ساز در کلام امام باقر(ع)

پنجگانه زندگی ساز در کلام امام باقر(ع)

غلامرضا بنی اسدی
 زندگی باری به هرجهت نیست، بلکه قاعده و قانونی دارد که التزام به آن ما را در هندسه اهل ایمان قرار می دهد.مومنانه زندگی کردن نیز نیازمند شناخت و عمل به سبک زندگی معصومان(ع) است. اگر می خواهیم که جامعه ما هر روز بیشتر از دیروز از «عصمت» بهره مند شود- که صد البته می خواهیم- باید خودمان به این سبک، زندگی کنیم. فراز و فرودهایی که پیش می آید نیز نباید ما را از اعتدال سبک زندگی مومنانه دور کند که از قضا مرد در کشاکش مشکلات از نامرد باز شناخته می شود و مرد آن است که بر هیجانات، بر دشواری ها، بر دشمنی ها و... مسلط بشود و خود به این گرداب نیفتد. هنر نیز این است که گرداب ها را آرام کند و الا در شرایط عادی، خیلی ها به اعتدال زندگی می کنند، چنان که همه مردم در زمین هموار راحت راه می روند اما در فراز و فرودهای کوه و دره است که توانمندی ها نشان داده می شود. پس تمرین کنیم و خود را ملزم بدانیم که در شرایط سخت هم پا از دایره سبک زندگی مومنانه بیرون نگذاریم.این نیز سفارش موکد امام باقر علیه السلام است که ؛ تو را به پنج چیز سفارش می کنم. ۱-«اگر مورد ستم واقع شدی، ستم مکن» چون ما مجاز نیستیم حتی در برابر ستمی که بر ما می رود، پا از دایره انصاف بیرون بگذاریم و به ستم دست بگشاییم یا زبان. اگر چه عفو در موارد ستم فردی ارجحیت دارد اما اگر بنابر مقابله هم هست باید به اندازه باشد. ضربه ای در برابر ضربه و نه افزون تر. چون امام علی علیه السلام می فرمایند«در عفو لذتی است که در انتقام نیست.» و باز خود آن حضرت(ع) درباره ابن ملجم سفارش می فرمایند، اگر زنده ماندم خود می دانم با او چه کنم، امااگر از دنیا رفتم و شما خواستید او را قصاص کنید، او یک ضربه زده است و شما هم یک ضربه بزنید، یعنی با ستمکاری چون ابن ملجم هم باید به انصاف رفتار کرد...
۲ -«اگر به تو خیانت کردند، خیانت مکن» و این یعنی جواب بدی را نمی شود با بدی داد. در مکتب ائمه(ع) جواب بدی، هم خوبی است تا همان تک بدی هایی که شکل می گیرد، جواب نگیرد که زنجیره زشتی ها ادامه یابد. این زنجیره های نحس را در اولین قدم باید قطع کرد و حتی اجازه شکل گرفتن هم به آن نداد. این یک راهبرد ناب و سازنده اجتماعی هم هست که اگر توسط همه شهروندان به گفتار در آید، شاهد یک پلایش عظیم در ادبیات مردم خواهیم بود و چون این سلوک از گفتار به رفتار هم دامن گستر شود، خواهیم دید که بدی، در همان بدو تولد، خواهد مرد  و چون  کسی حاضر نخواهد شد برای این بدی دایگی کند و بستر بگستراند، این خوی شیطانی ، در رفتار مردم خط خواهد خورد.
۳ -«اگر تکذیب کردند، خشمگین مشو» تو حرف حق بگو، تکذیب دیگران هم تو را بر  از مسیر حق جویی و حق گویی و حق خواهی، به در نبرد  چون ما مکلف به گفتن و شنیدن بهترین ها هستیم و همواره باید حق بگوییم و در مواجهه با مخالفان هم  به شیوه «جادلهم بالتی هی احسن» چنان رفتار کنیم که هم در جزمیت نگاه تکذیب گران، خراش اندازیم و هم در نگاه منصفان، جلوه تمام نمای حق را به تماشا بگذاریم.
۴ -«اگر مدحت کردند، شاد مشو» به گونه ای که تحت تاثیر مدح دیگران قرار بگیری،  که آموزه های دینی به ما حکم می کند که بر دهان غلو گویان خاک باید پاشید و هرگز در زمینی که اینان طراحی می کنند نباید نشست بلکه باید با این ویروس های انسانیت کش، مقابله درمانگر داشت. باید همواره خود را در ساحت نگاه و میزان حضرت حق، عیار سنجید.
۵ -«اگر نکوهشت کردند، بی تابی مکن» (1) و همواره اعتدال را در نظر داشته باش. این درس امام باقر(ع) است که اگر سبک زندگی ما شود، اگر همه ما بدین سبک ملتزم شویم هم زندگی شخصی ما و هم زندگی جمعی ما شیرین تر و دلپذیرتر خواهد شد. پس یادمان بماند، در سبک زندگی مومنانه براساس کلام روشن حضرت باقرالعلوم(ع) «کلوخ انداز را پاداش سنگ نیست» و جواب بدی نه که بدی نیست بلکه خوبی است همان گونه که پیشوایان دینی ما بدان همت داشتند، همان گونه که پیامبر اسلام(ص) آن یهودی خاکسترریز را، به ملاقات هنگام بیماری پاسخ می دهد و با رفتار خویش او را به سوی اسلام می کشاند. همان طور که امام مجتبی(ع) در برابر آن شامی گستاخ،  که بر اساس درس های معاویه پرورش یافته و از دایره نگاه طراحی شده امویان ، جهان را می دید، چنان به لطف و مهر رفتار می کند که او را از منتهی الیه باور تاریک شام به دریافت حقیقت های صبح صادق ، راه می نماید و... تمرین کنیم پاسخ بدی را هم با بدی ندهیم، این سبک زندگی مومنانه است.
پینوشت:
1 - بحارالانوار ، دار احياء الترا العربي ، ج 75، ص (167)
 
https://www.razavi.news/vdchkinz.23nqkdftt2.html
razavi.news/vdchkinz.23nqkdftt2.html
کد مطلب ۱۷۲۴۴
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما