فیلسوفان همچون بنیانگذارانِ زندگی!

خبرگزاری رضوی، سرویس معرفت/ سقراط که به پدر فلسفه مشهور است، روزگاری در باب زندگی انسان گفته بود: زندگیِ که به سنجه نباشد هرگز ارزش زیستن، ندارد. امّا چگونه میتوان زندگی را سنجید؟ سنجیدارهای زندگی را در کجا میتوان جُست؟ یک چیز مسلّم است: سنجش، چه سنجشِ زندگی باشد و چه سنجش هرامری دیگری، بدون «فعلیتِ خِرد» میّسر نمیشود. راهِ فعلیت بخشیدنِ به «خرد» و در واقع، طریق زیستنی کردنِ زندگی، جز «اندیشیدن» و «تفکر» امری دیگری نمیتواند باشد. اندیشیدن امّا چیزی است تماماً آموختنی. باید بیاموزیم که بیاندیشیم.  همان قِسم که می آموزیم، حاجات و نیازهای زندگیِ خویش را تأمین و رفع و رجووع کنیم، لازم است تمرین اندیشیدن را نیز بیاموزیم. تمرین اندیشیدن اما به نشستن و سر در جیب تفکر بردن نیست. بلکه اندیشیدن دانستن برای پرسیدن و پرسیدن برای دانستن است. به عبارتی؛ اندیشیدن همزاد پرسیدن است.
از اینروی، آنکه می خواهد بیاندیشد لاجَرم باید بپرسد. همانگونه که از آغاز طفولیت می پرسیم. از جهان، از آسمان، از زمین، از ماه و ستارگان، از کوه و بیابان و..... یک کودک همانگونه که برای رشد و نُمّو اش، نیازمندِ به تغذیه است، برای تکاملش نیز به توضیحِ جهان و اشیاء پیرامونش محتاج است. از همین روی بی آنکه خسته شود هِی می پرسد و می پرسد! کودکی که نتواند بپرسد در واقع دچار اختلالی در روندِ عملکرد قوایِ شناختی اش شده است که حتما باید بدان رسیدگی شود. به همین دلیل طبیعی ترین میلِ یک کودک، میلِ به پرسشگری و توضیح خواهی است. این میلِ به توضیح و تبیینِ جهان، امّا تنها، خصلتِ کودکِ آدمی نیست. بلکه خصلتِ خود آدمی هم هست. خصلتی که بر پایۀ آن، فیلسوفان، او را حیوان ناطقش خوانده اند: جانوری که می اندیشد، یعنی میتواند بیاندیشد. انسان با اندیشه اش، خودش را بازمی یابد، جهان و موجوداتِ درون آن را برای خودش تعریف و تبیین میکند. آنها را به امور آشنا و مأنوس و حتی ضروری بدل میکند. ارزشها، قواعد و اصول چگونه زیستن را برمیسازد. فرهنگ و تمدن را بنیاد میگذارد. جهانِ زندگی اش را شکل و شمایل می بخشد. جهانی که میتواند در آن تلکیف خودش، با زندگی و اینکه از جانِ زندگی چه میخواهد را روشن نماید. جهانی که تولید، رشد و بالندگی دانش ها را ممکن میکند. عرصۀ مشترک امر اجتماعی و سیاسی را پدید می آورد. زیستن در کنار دیگران و در رابطه و پیوند با آنان را فراهم می آورد.
این همه نیست؛ مگر از کراماتِ همین یک امر: اندیشه. با اندیشه و تفکر آدمی هم زندگیِ فردی اش را سنجش و بالِش و زایندگی می بخشد و هم کلّیت حیاتِ انسانی را.  آدمی همواره برای اینکه بتواند زیست جهان، و زندگی خودش را سرِپا و زنده نگه دارد به محصولات اندیشه و اندیشه وران به عنوان ابزار های مفهومیِ زیست، ضرورت دارد. برپایۀ چنین ضرورتی است که بر آن شدیم محفلی از اندیشمندان و متفکران نام آور و اثر گذار را برای شما خوانندۀ گرامی ترتیب بدهیم. این محفل گاه به گاه برقرار خواهد بود که در آن شما را به مهمانیِ اندیشه هایِ یکی از متفکران و اندیشمندان فرا میخوانیم. تا باشد که از خلال اندیشه های آنان، ابزار های مفهومیِِ کار آمد، برای بارورکردن زندگی، فراچنگ آید. تبعا گزینش فیلسوفان و اندیشمندان بسته به قدرتِ اندیشه و ابزارهای کار آمد مفهومی شان است. اندیشمندانی که سودایِ بیشتری برای بارورکردن زندگی و رُخ نمایی از وجوه کمتر شناخته شدۀ حیاتِ آدمی دارد، در اولویتِ فراخوانی ما قرار خواهد داشت.