مراسم علم سلام؛ عزاداری قدیمی مردم نیشابور در محرم
به گزارش خبرگزاری رضوی، از دیرباز در روستاهای و شهرهای نیشابور رسم و سنتی رایج بوده که مخصوص این خطه است، دعوت از عزاداران و دسته‌های عزا برای حضور در روستاهای هم‌جوار و پذیرایی مردم از آن‌ها.
مردم روستا از زن و مرد، کودک و مسن در این آیین سنتی و مذهبی کمک می‌کنند، زن‌های روستا با پخت نان، کودکان با برش و بسته‌بندی نان‌ها، مردها با پخت حلیم و افراد مسن با کمک مالی و همچنین حضور در روستاهای اطراف برای دعوت مردم برای شرکت در این رسم، سال‌های سال است که این رسم را حفظ کرده‌اند.
مراسم رسماً از صبح جمعه هر هفته بعد از عاشورا شروع می‌شود، ولی برای روستای میزبان این مراسم از روزهای پیش شروع شده و روز قبل از مراسم دیگر به اوج خود می‌رسد.
زن‌های روستا به‌صورت گروهی از صبح در خانه‌های مختلف در حال پخت نان هستند، مردان با تجمع در مسجد روستا ضمن برقراری نماز ظهر و عصر مقدمات حلیم فردا را ضمن هدایت روحانی و بزرگان روستا با ذبح گوسفندان آغاز می‌کنند.
اما مراسم اصلی حال و هوای ویژه‌ای دارد، از صبح زود مردم با آب‌پاشی و جارو کردن معابر خود را برای مهمانان عزادار آماده می‌کنند، مردان و پسران روستا در ورودی و زنان و دختران در اطراف تجمع می‌کنند و منتظر می‌ایستند.
ایستادنی با شور و عشق به اباعبدالله الحسین (ع)
دیگر صدای دسته‌های عزا از دور به گوش می‌رسد، روستاهای اطراف نیز از صبح زود با برپایی دسته‌های عزاداری در قالب زنجیرزنی به سمت میزبان خود حرکت کرده‌اند و لحظه‌به‌لحظه نزدیک‌تر می‌شوند و شور و شعفی در روستا برپا می‌کنند.
با ورود اولین دسته به محدوده روستا مراسم اصلی شروع می‌شود.
دسته عزا با توقف در ورودی روستا با اشعاری ضمن سلام و درود به ائمه معصومین (ع) به ویژه شهدای کربلا، به دسته میزبان و اهالی روستا سلام می‌فرستند و اهالی نیز به‌صورت شعر جواب آن‌ها را می‌دهند.
ای عندلیب گلشن بزم عزا، علیک‌السلام
زینت فضای گلشن آل عبا، علیک‌السلام
خواهم که جواب سلامت دهم ز جان
بر نکته‌سنج و عارف و دانا علیک‌السلام
علیک‌السلام ای آنکه به دوشت علم بگرفته‌ای
همچو عباس علی در سرزمین کربلا
سپس با دعوت از دسته عزا آن‌ها را به درون روستا دعوت می‌کنند و ضمن حرکت به سمت عزاداران، به ویژه علم‌گردانان دستان خود را با علم هر روستا متبرک با آن‌ها چند قدمی را همراه می‌شوند و به عزاداری می‌پردازند.
در همین لحظات مردم روستا نیز عزاداران را با شربت، چای، شله‌زرد و دیگر محصولات مختص به منطقه خود پذیرایی می‌کنند.
بزرگان روستا پس از همراهی با مردم مهمان، پس از عبور دسته عزا به جایگاه قبل بازمی‌گردند و جوانان روستا با همراهی دسته عزا آن‌ها را به مسجد روستا هدایت و علم آن‌ها را در ابتدای مسجد با احترام نگه‌داری می‌کنند و عزاداران را نیز در مسجد مورد پذیرایی قرار می‌دهند.
این مراسم تا ورود آخرین روستا به درون مسجد ادامه دارد و عزاداری اصلی با اتحادی مثال‌زدنی پس از نماز ظهر و عصر در محل مسجد روستا که همیشه به علت استقبال بسیار فراوان دچار کمبود مکان است برپا می‌شود.
صرف نهار و بدرقه عزاداران آخرین قسمت از مراسم علم سلام است که سالیان سال در نیشابور و شهرهای اطراف آن برگزار می‌شده و می‌شود.
مراسم رسماً از صبح جمعه هر هفته بعد از عاشورا شروع می‌شود، ولی برای روستای میزبان این مراسم از روزهای پیش شروع شده و روز قبل از مراسم دیگر به اوج خود می‌رسد.
زن‌های روستا به‌صورت گروهی از صبح در خانه‌های مختلف در حال پخت نان هستند، مردان با تجمع در مسجد روستا ضمن برقراری نماز ظهر و عصر مقدمات حلیم فردا را ضمن هدایت روحانی و بزرگان روستا با ذبح گوسفندان آغاز می‌کنند.
اما مراسم اصلی حال و هوای ویژه‌ای دارد، از صبح زود مردم با آب‌پاشی و جارو کردن معابر خود را برای مهمانان عزادار آماده می‌کنند، مردان و پسران روستا در ورودی و زنان و دختران در اطراف تجمع می‌کنند و منتظر می‌ایستند.
ایستادنی با شور و عشق به اباعبدالله الحسین (ع)
دیگر صدای دسته‌های عزا از دور به گوش می‌رسد، روستاهای اطراف نیز از صبح زود با برپایی دسته‌های عزاداری در قالب زنجیرزنی به سمت میزبان خود حرکت کرده‌اند و لحظه‌به‌لحظه نزدیک‌تر می‌شوند و شور و شعفی در روستا برپا می‌کنند.
با ورود اولین دسته به محدوده روستا مراسم اصلی شروع می‌شود.
دسته عزا با توقف در ورودی روستا با اشعاری ضمن سلام و درود به ائمه معصومین (ع) به ویژه شهدای کربلا، به دسته میزبان و اهالی روستا سلام می‌فرستند و اهالی نیز به‌صورت شعر جواب آن‌ها را می‌دهند.
ای عندلیب گلشن بزم عزا، علیک‌السلام
زینت فضای گلشن آل عبا، علیک‌السلام
خواهم که جواب سلامت دهم ز جان
بر نکته‌سنج و عارف و دانا علیک‌السلام
علیک‌السلام ای آنکه به دوشت علم بگرفته‌ای
همچو عباس علی در سرزمین کربلا
سپس با دعوت از دسته عزا آن‌ها را به درون روستا دعوت می‌کنند و ضمن حرکت به سمت عزاداران، به ویژه علم‌گردانان دستان خود را با علم هر روستا متبرک با آن‌ها چند قدمی را همراه می‌شوند و به عزاداری می‌پردازند.
در همین لحظات مردم روستا نیز عزاداران را با شربت، چای، شله‌زرد و دیگر محصولات مختص به منطقه خود پذیرایی می‌کنند.
بزرگان روستا پس از همراهی با مردم مهمان، پس از عبور دسته عزا به جایگاه قبل بازمی‌گردند و جوانان روستا با همراهی دسته عزا آن‌ها را به مسجد روستا هدایت و علم آن‌ها را در ابتدای مسجد با احترام نگه‌داری می‌کنند و عزاداران را نیز در مسجد مورد پذیرایی قرار می‌دهند.
این مراسم تا ورود آخرین روستا به درون مسجد ادامه دارد و عزاداری اصلی با اتحادی مثال‌زدنی پس از نماز ظهر و عصر در محل مسجد روستا که همیشه به علت استقبال بسیار فراوان دچار کمبود مکان است برپا می‌شود.
صرف نهار و بدرقه عزاداران آخرین قسمت از مراسم علم سلام است که سالیان سال در نیشابور و شهرهای اطراف آن برگزار می‌شده و می‌شود.
