روایت تاریخی کمتر شنیده شده
مأموریت قطب زاده پس از انقلاب برای برگرداندن شاه به ایران
به گزارش خبرگزاری رضوی، صادق قطب‌زاده (زاده ۴ اسفند ۱۳۱۴ - درگذشته ۲۴ شهریور ۱۳۶۱) سیاست‌مدار و مبارز انقلابی بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران دارنده مناصب وزیر امور خارجه و مدیرعامل سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران و عضو شورای انقلاب بود. قطب زاده به اتهام توطئه علیه جمهوری اسلامی ایران و ترور امام خمینی اعدام شد.
«تاریخ ایرانی» پس از گذشت ۴۰ سال از انقلاب، ابهامات موجود را درباره صادق قطب‌زاده با یکی از نزدیک‌ترین دوستان او در میان گذاشته. «اردشیر هوشی» رفیق گرمابه و گلستان قطب‌زاده از دوره فعالیت‌های سیاسی او در کنفدراسیون و جبهه ملی در فرانسه است. مردی در سایه که اگرچه همیشه از مطرح شدن اسم و عکسش فرار کرده اما امروز می‌گوید برای ادای دین به روح رفیق دیرینه‌اش قصد دارد درباره او حقایق را بگوید. فرازی از این گفتگو در ذیل می آید:
قطب‌زاده در فروردین ۵۹ در مقام وزیر خارجه برای گفتوگو در مورد بازگشت شاه، به فرانسه رفت و در آنجا با هامیلتون جردن، نماینده ویژه کارتر، گفتوگو کرد. مدتی شایع شده بود که با او قرار گذاشته در قبال دریافت مبلغی پول گروگان‌ها را آزاد کند. واقعیت ماجرا چه بود؟
تقریباً قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری، قطب‌زاده به بهانه سفر به نیکاراگوئه برای شرکت در مراسم جشن انقلاب این کشور از ایران خارج شد اما مقصدش فرانسه بود. هدف از این سفر مذاکره با هامیلتون جردن، مشاور ویژه کارتر، برای بازگرداندن شاه بود. من در این سفر شرکت نداشتم اما قطب‌زاده دقیقا برایم تعریف کرد که در آنجا چه اتفاقی افتاد.
امام در جریان این سفر بودند؟
بله از طرف امام رفت. قرار بود هواپیمای شاه که از پاناما به سمت مراکش پرواز می‌کند وقتی در یکی از جزایر آفریقا برای سوخت‌گیری فرود می‌آید، شاه را همان‌جا دستگیر کنند و به ایران بازگردانند. در گفت‌وگویی که میان قطب‌زاده و هامیلتون جردن در پاریس انجام شد، آن‌ها گفتند که ما نمی‌توانیم چنین کاری کنیم. اما پذیرفتند شاه را در همان جزیره نگه دارند، ما همان‌جا محاکمه‌اش کنیم، اموال و دارایی‌هایی که به خارج از ایران برده برگردانیم و در مقابل گروگان‌ها را آزاد کنیم. توافق‌ها صورت گرفت و قطب‌زاده از پاریس به آن جزیره رفت. منتها هرچه از آنجا با احمد خمینی تماس گرفت که برای آخرین بار از امام کسب تکلیف کند، هیچ کس جواب نداد. آن‌ها هم بیش از آن نمی‌توانستند همواپیمای شاه را نگه دارند. خلاصه، هواپیما به سمت مراکش پرواز کرد. قطب‌زاده هم دست از پا درازتر به ایران برگشت.
گفتید قطب‌زاده از طرف امام برای انجام این ماموریت به پاریس رفت، پس چرا نهایتا نتوانست جوابی از بیت دریافت کند؟
چون یک عده در این میان شروع به کارشکنی کردند. شروعش هم از جانب شمس‌الدین امیرعلایی، سفیر ایران در فرانسه بود که اتفاقا از اعضای جبهه ملی بود. او علیه قطب‌زاده سخنرانی کرد و گفت کمونیست‌ها اعلانی پخش کرده‌اند مبنی بر اینکه قرار است قطب‌زاده در برابر آزادی گروگان‌های آمریکایی یک میلیون دلار از هامیلتون جردن بگیرد. از این مزخرفات فراوان بود که پول گرفته و... در همین زمان قطب‌زاده هنوز نزدیک به شصت هزار فرانک در فرانسه بدهی داشت.
بدهی‌اش به چه کسی و بابت چی بود؟
به یکی از وکلای فرانسوی‌اش به نام ویلالون بابت کارهایی که در دوره انقلاب در فرانسه انجام داده بود. داروندارش را برای این کار خرج کرد، دیگر هیچ پولی نداشت. حتی زمانی که سرپرست تلویزیون بود، دو هزار تومان حقوق ماهانه‌اش را نگرفت. بعد هم که به وزارت خارجه رفتیم، یک ریال از پولی را که برای سفر فرانسه برایش گرفته بودم خرج نکرده بود. وقتی برگشت همه آن پول را به صندوق وزارتخانه برگرداند. بروند مدارکش را ببینند.
«تاریخ ایرانی» پس از گذشت ۴۰ سال از انقلاب، ابهامات موجود را درباره صادق قطب‌زاده با یکی از نزدیک‌ترین دوستان او در میان گذاشته. «اردشیر هوشی» رفیق گرمابه و گلستان قطب‌زاده از دوره فعالیت‌های سیاسی او در کنفدراسیون و جبهه ملی در فرانسه است. مردی در سایه که اگرچه همیشه از مطرح شدن اسم و عکسش فرار کرده اما امروز می‌گوید برای ادای دین به روح رفیق دیرینه‌اش قصد دارد درباره او حقایق را بگوید. فرازی از این گفتگو در ذیل می آید:
قطب‌زاده در فروردین ۵۹ در مقام وزیر خارجه برای گفتوگو در مورد بازگشت شاه، به فرانسه رفت و در آنجا با هامیلتون جردن، نماینده ویژه کارتر، گفتوگو کرد. مدتی شایع شده بود که با او قرار گذاشته در قبال دریافت مبلغی پول گروگان‌ها را آزاد کند. واقعیت ماجرا چه بود؟
تقریباً قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری، قطب‌زاده به بهانه سفر به نیکاراگوئه برای شرکت در مراسم جشن انقلاب این کشور از ایران خارج شد اما مقصدش فرانسه بود. هدف از این سفر مذاکره با هامیلتون جردن، مشاور ویژه کارتر، برای بازگرداندن شاه بود. من در این سفر شرکت نداشتم اما قطب‌زاده دقیقا برایم تعریف کرد که در آنجا چه اتفاقی افتاد.
امام در جریان این سفر بودند؟
بله از طرف امام رفت. قرار بود هواپیمای شاه که از پاناما به سمت مراکش پرواز می‌کند وقتی در یکی از جزایر آفریقا برای سوخت‌گیری فرود می‌آید، شاه را همان‌جا دستگیر کنند و به ایران بازگردانند. در گفت‌وگویی که میان قطب‌زاده و هامیلتون جردن در پاریس انجام شد، آن‌ها گفتند که ما نمی‌توانیم چنین کاری کنیم. اما پذیرفتند شاه را در همان جزیره نگه دارند، ما همان‌جا محاکمه‌اش کنیم، اموال و دارایی‌هایی که به خارج از ایران برده برگردانیم و در مقابل گروگان‌ها را آزاد کنیم. توافق‌ها صورت گرفت و قطب‌زاده از پاریس به آن جزیره رفت. منتها هرچه از آنجا با احمد خمینی تماس گرفت که برای آخرین بار از امام کسب تکلیف کند، هیچ کس جواب نداد. آن‌ها هم بیش از آن نمی‌توانستند همواپیمای شاه را نگه دارند. خلاصه، هواپیما به سمت مراکش پرواز کرد. قطب‌زاده هم دست از پا درازتر به ایران برگشت.
گفتید قطب‌زاده از طرف امام برای انجام این ماموریت به پاریس رفت، پس چرا نهایتا نتوانست جوابی از بیت دریافت کند؟
چون یک عده در این میان شروع به کارشکنی کردند. شروعش هم از جانب شمس‌الدین امیرعلایی، سفیر ایران در فرانسه بود که اتفاقا از اعضای جبهه ملی بود. او علیه قطب‌زاده سخنرانی کرد و گفت کمونیست‌ها اعلانی پخش کرده‌اند مبنی بر اینکه قرار است قطب‌زاده در برابر آزادی گروگان‌های آمریکایی یک میلیون دلار از هامیلتون جردن بگیرد. از این مزخرفات فراوان بود که پول گرفته و... در همین زمان قطب‌زاده هنوز نزدیک به شصت هزار فرانک در فرانسه بدهی داشت.
بدهی‌اش به چه کسی و بابت چی بود؟
به یکی از وکلای فرانسوی‌اش به نام ویلالون بابت کارهایی که در دوره انقلاب در فرانسه انجام داده بود. داروندارش را برای این کار خرج کرد، دیگر هیچ پولی نداشت. حتی زمانی که سرپرست تلویزیون بود، دو هزار تومان حقوق ماهانه‌اش را نگرفت. بعد هم که به وزارت خارجه رفتیم، یک ریال از پولی را که برای سفر فرانسه برایش گرفته بودم خرج نکرده بود. وقتی برگشت همه آن پول را به صندوق وزارتخانه برگرداند. بروند مدارکش را ببینند.
