مدیر گروه پژوهش اخلاق دانشگاه معارف اسلامی:
اخلاق مطلوب در اندیشه رضوی بر عقلانیت دینی استوار است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رضوی در قم، «محمدجواد فلاح»، پیش از ظهر امروز (دوشنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۷)، در نشست دوم از (دومین همایش علمی سیره امام رضا«ع»؛ آموزه ها و کارکردها)، با موضوع «عقلانیت دینی و اخلاق عقلانی در سیره امام رضا(ع)، با تأکید بر آموزه های تمدنی امام رضا(ع)»، که به همت بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی "نمایندگی قم" و در محل سالن اجتماعات دانشگاه معارف اسلامی قم برگزار شد، اظهار داشت: در زندگی مان لاجرم با دغدغه های اخلاقی سر و کار داریم و از این رو ضرورت دارد که به آموزه های اخلاقی و همچنین رابطه عقل و اخلاق توجه کنیم و در همین راستا فرمایشات معصومین(ع) و به ویژه امام رضا(ع)، می تواند بسیار راهگشا باشد.
وی با بیان این که امام رضا(ع) در یکی از فرمایشات شان تأکید می کنند که یک انسان باید بیشتر اهل درایت و تفکر باشد تا روایتگری و این که فقط مجموعه ای از سخنان را بیان کند، گفت: گاهی انبوهی از روایات اعم از اخلاقی یا در حوزه های دیگر، در یک جایی مطرح می شود در حالی که فهم و درک یک حدیث از معصومین(ع) بهتر از بیان هزاران روایت بدون فهم و عمل است و این گفته دقیقا منطبق بر اندیشه امام رضا(ع) می باشد.
مدیر گروه پژوهش اخلاق اسلامی دانشگاه معارف اسلامی با بیان این که برای فهم دقیق کلام معصومین(ع)، باید زمینه های معرفتی را ایجاد کنیم، خاطرنشان کرد: در دنیایی که امروز، هر شخص یا گروهی، بسته های اخلاقی و الگوهای مختلف رفتاری را ارائه می کند، اما ما با وجود اندیشه کامل و مترقی معصومین(ع) و برای مثال اندیشه های والای امام رضا(ع)، نتوانسته ایم این اندیشه ها و معارف اخلاقی را، در قالب بسته های زندگی به دیگران عرضه کنیم تا در زندگی شان اثرگذار باشد.
وی افزود: موضوع گفته شده، همانند آن است که ما امروز در کشورمان بهترین زعفران دنیا را تولید می کنیم، اما بسته بندی این محصول را دیگر کشورها انجام می دهند و در نتیجه سود بیشتر را از آن خود می کنند؛ واقعا چرا ما که پیرو مکتب اهل بیت(ع) هستیم، نتوانسته ایم با استفاده از معارف اخلاقی ایشان، بسته های کامل سبک زندگی و یا سبک رفتاری و اخلاقی را به جامعه عرضه کنیم؟
فلاح با بیان این که در اندیشه رضوی، اخلاق مطلوب، اخلاقی است که بر عقلانیت دینی استوار باشد، گفت: در اندیشه امام رضا(ع)، اولین خصلت افراد دارای اخلاق عقلانی و منطبق با چارچوب های اصولی و صحیح، این است که اگر آدم های دیگر او را ببینند و یا به یاد او بیافتند، انتظار کار خیر و نیک از او دارند و در عین حال همه انسان ها از شر او در امنیت هستند و از او احساس تعدی و شر ندارند؛ از این کلام نورانی امام رضا(ع) در میابیم که ایشان، با این جملات، ما را به خودمان و به فکر درونی مان ارجاع می دهند.
وی افزود: در اندیشه امام رضا(ع)، افراد با اخلاق و دارای اخلاق عقلانی، افرادی هستند که محبت دیگران ولو اینکه اندک باشد را بسیار بزرگ می بینند و کار خودشان برای دیگران، حتی اگر بزرگ باشد، کوچک و ناچیز می بینند؛ و امام رضا(ع) با این اندیشه و بیان این مطالب نورانی درصدد آن هستند تا بگویند برای چنین انسانی، دستاوردهای دنیایی مانند مال، شهرت و ... بسیار بی اهمیت یا حداقل بی اهمیت تر از دستاوردهای اخروی و اجر الهی است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: انسان دارای اخلاق عقلانی در اندیشه امام رضا(ع)، خواهان گمنامی است تا شهرت و برای چنین انسانی گمنامی بسیار شیرین تر است.
وی در پایان گفت: در اندیشه رضوی، اگر عقل در گرو اخلاقیات رشد نکند، نمی توان توقع داشت که انسان را به کمال برساند، و اگر کسی می خواهد به کمال واقعی برسد، باید خصوصیات اخلاقی مورد تأکید امام رضا که برگرفته از عقل باشد را در خود پرورش دهد.
وی با بیان این که امام رضا(ع) در یکی از فرمایشات شان تأکید می کنند که یک انسان باید بیشتر اهل درایت و تفکر باشد تا روایتگری و این که فقط مجموعه ای از سخنان را بیان کند، گفت: گاهی انبوهی از روایات اعم از اخلاقی یا در حوزه های دیگر، در یک جایی مطرح می شود در حالی که فهم و درک یک حدیث از معصومین(ع) بهتر از بیان هزاران روایت بدون فهم و عمل است و این گفته دقیقا منطبق بر اندیشه امام رضا(ع) می باشد.
مدیر گروه پژوهش اخلاق اسلامی دانشگاه معارف اسلامی با بیان این که برای فهم دقیق کلام معصومین(ع)، باید زمینه های معرفتی را ایجاد کنیم، خاطرنشان کرد: در دنیایی که امروز، هر شخص یا گروهی، بسته های اخلاقی و الگوهای مختلف رفتاری را ارائه می کند، اما ما با وجود اندیشه کامل و مترقی معصومین(ع) و برای مثال اندیشه های والای امام رضا(ع)، نتوانسته ایم این اندیشه ها و معارف اخلاقی را، در قالب بسته های زندگی به دیگران عرضه کنیم تا در زندگی شان اثرگذار باشد.
وی افزود: موضوع گفته شده، همانند آن است که ما امروز در کشورمان بهترین زعفران دنیا را تولید می کنیم، اما بسته بندی این محصول را دیگر کشورها انجام می دهند و در نتیجه سود بیشتر را از آن خود می کنند؛ واقعا چرا ما که پیرو مکتب اهل بیت(ع) هستیم، نتوانسته ایم با استفاده از معارف اخلاقی ایشان، بسته های کامل سبک زندگی و یا سبک رفتاری و اخلاقی را به جامعه عرضه کنیم؟
فلاح با بیان این که در اندیشه رضوی، اخلاق مطلوب، اخلاقی است که بر عقلانیت دینی استوار باشد، گفت: در اندیشه امام رضا(ع)، اولین خصلت افراد دارای اخلاق عقلانی و منطبق با چارچوب های اصولی و صحیح، این است که اگر آدم های دیگر او را ببینند و یا به یاد او بیافتند، انتظار کار خیر و نیک از او دارند و در عین حال همه انسان ها از شر او در امنیت هستند و از او احساس تعدی و شر ندارند؛ از این کلام نورانی امام رضا(ع) در میابیم که ایشان، با این جملات، ما را به خودمان و به فکر درونی مان ارجاع می دهند.
وی افزود: در اندیشه امام رضا(ع)، افراد با اخلاق و دارای اخلاق عقلانی، افرادی هستند که محبت دیگران ولو اینکه اندک باشد را بسیار بزرگ می بینند و کار خودشان برای دیگران، حتی اگر بزرگ باشد، کوچک و ناچیز می بینند؛ و امام رضا(ع) با این اندیشه و بیان این مطالب نورانی درصدد آن هستند تا بگویند برای چنین انسانی، دستاوردهای دنیایی مانند مال، شهرت و ... بسیار بی اهمیت یا حداقل بی اهمیت تر از دستاوردهای اخروی و اجر الهی است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: انسان دارای اخلاق عقلانی در اندیشه امام رضا(ع)، خواهان گمنامی است تا شهرت و برای چنین انسانی گمنامی بسیار شیرین تر است.
وی در پایان گفت: در اندیشه رضوی، اگر عقل در گرو اخلاقیات رشد نکند، نمی توان توقع داشت که انسان را به کمال برساند، و اگر کسی می خواهد به کمال واقعی برسد، باید خصوصیات اخلاقی مورد تأکید امام رضا که برگرفته از عقل باشد را در خود پرورش دهد.
