طلیعه وحدت در زیارت

سید حسین میرپور – سرویس زیارت / زیارت، دوستی و محبت اهل‌بیت را افزایش داده تا جایی که یکی از محورهای وحدت مسلمانان شده است. اما در این میان عنایت حضرت رضا (ع) به اهل سنت به‌گونه‌ای است که محبت ایشان بیش از سایر ائمه در دل اهل سنت جای گرفته است. امام رضا (ع) در دوران حیات پربرکت خویش فضائل و کرامات بسیاری داشته که یکی از نقاط رواج آن، ورود تاریخی آن حضرت به نیشابور و تبرک جستن علمای اهل سنت آن منطقه به خاک‌پای مرکب امام عزیز است.
این کرامات و برکات به دوران حیات آن حضرت محدود نمی‌شود و پس از شهادت وی نیز به‌تصریح علمای اهل سنت، قبر شریفش از همان قرن سوم، چهارم هجری تاکنون محل زیارت و توسل علمای اهل سنت و سایر مردم و شفا گرفتن از آن بقعه شریفه بوده و هست.
حاکم نیشابوری شافعی می‌گوید: ‹‹ حاکم گوید از محمد بن مؤمل شنیدم می‌گفت که روزی با پیشوای اهل حدیث ابوبکر بن خزیمه و ابوعلی ثقفی و دیگر مشایخ خود به زیارت مرقد علی بن موسی‌الرضا (ع) به طوس رفتیم، آن‌ها بسیار به زیارت قبر علی بن موسی‌الرضا (ع) می‌رفتند. محمد بن مؤمل گوید: احترام و بزرگداشت و تواضع و گریه و زاری ابن خزیمه در کنار مرقد مطهر علی بن موسی (ع) همگی ما را شگفت‌زده کرد.
 
نکته جالب ادامه سخن راوی است که متأسفانه برخی گزارش نکرده‌اند. راوی می‌گوید: این‌همه تواضع و احترامات ویژه ابن خزیمه به قبر امام رضا (ع) در حضور بزرگان خاندان سلطان و خاندان شاذان و خاندان شنقشین و گروهی از علویان نیشابور و هرات و طوس و سرخس انجام گرفت و همه آن‌ها شمایل و حرکات ابن خزیمه را به هنگام زیارت قبر امام رضا (ع) مشاهده و ثبت و ضبط کردند و از برخورد وی با امام و قبر شریف آن حضرت بسیار خوشحال شدند و به خاطر چنین برخوردی که از امام العلما سرزده بود از خوشحالی صدقه دادند و همگی اظهار داشتند: اگر این کار (زیارت قبور و گریه و زاری کنار قبور و تواضع و احترام به صاحب قبر) سنت نبود و فضیلت نداشت، هیچ‌گاه ابن خزیمه چنین نمی‌کرد.
اما ابن حبان بستی شافعی (354 ق) می‌گوید ‹‹ علی بن موسی‌الرضا (ع) از بزرگان اهل‌بیت و از عقلا و نخبگان بنی‌هاشم به شمار می‌رود. اگر از وی روایتی نقل شود واجب است حدیثش معتبر شناخته شود ... من بارها مرقد وی را زیارت کرده‌ام. زمانی که در طوس بودم هر مشکلی برایم رخ می‌داد، قبر حضرت علی بن موسی‌الرضا (ع) را که درود خدا بر جدش و او باد، زیارت و برای برطرف شدن مشکلم دعا می‌کردم و دعایم مستجاب و مشکلم حل می‌شد. این کار را بارها تجربه کردم و پاسخ گرفتم. خداوند ما را بر دوستی و محبت رسول خدا (ص) و اهل‌بیتش بمیراند.
جوینی شافعی به سند خود از محمد بن قاسم نیشابوری نقل می‌کند: ‹‹ محمد بن قاسم گوید من از کسانی بودم که زیارت قبر امام رضا (ع) را قبول نداشتم و مردم را از زیارت قبر امام رضا (ع) بازمی‌داشتم. شبی در خواب دیدم که در مشهد حضور دارم و پیامبر (ص) در کنار قبر امام رضا (ع) مشغول نماز است. ناگهان صدایی شنیدم که می‌گفت: هر کس دوست دارد قبری را ببیند که اگر آن را زیارت کند خداوند ناراحتی او را از بین می‌برد، به زیارت این قبر (قبر امام رضا (ع)) بیاید که خداوند در این قبر سلاله و ذریه ای از پیامبر را قرار داده است ...
 
محمد بن قاسم گوید: وقتی از خواب بیدار شدم غرق در عرق بودم بی‌درنگ غلامم را صدا زدم تا مرکبم را آماده کند، سوار مرکب شدم و رهسپار زیارت قبر امام رضا (ع) شدم و ازآن‌پس سالی دو بار به زیارت قبر امام رضا (ع) مشرف می‌شوم.
اما جمهوری اسلامی ایران با تسهیل شرایط زیارت راه همواری را برای ایجاد وحدت ساخته است. مقام معظم رهبری در سخنان اخیر خود برای چندمین بار این استراتژی را بازخوانی فرمودند و حب اهل‌بیت (ع) را به‌عنوان یکی از محورهای وحدت به‌طور خاص موردتوجه قراردادند و فرمودند: "حبّ اهل‌بیت مخصوص یک گروه خاصی در اسلام نیست؛ همهٔ مسلمین، اهل‌بیت پیغمبر را دوست می‌دارند؛ همه مسلمین نسبت به اهل‌بیت پیغمبر ارادت دارند." ایشان با استثناء کردن ناصبی‌ها از این مجموعه مبتنی بر انگیزه سیاسی دشمنی آن‌ها با اهل‌بیت، مؤکداً فرمودند: "خب، همین یک جمله برای ما یک درس است؛ آن درس این است که پس به‌وسیلهٔ محبت اهل‌بیت، می‌شود در میان مسلمین اجماع ایجاد کرد؛ می‌شود این را یک محوری قرارداد برای اتّحاد و اتّفاق مسلمین. همچنان که وجود مبارک پیغمبر اسلام وسیله و محور وحدت بین مسلمین است، و همچنان که قرآن و کعبهٔ شریف محور اتّحاد مسلمین است، محبت اهل‌بیت هم می‌تواند محوری باشد برای اتّحاد مسلمین و دل‌ها را به هم نزدیک کند."
زیارت ابتدا و مقدمه وحدت میان مسلمانان است. مسلمانانی که دین خود را از ناصبی‌ها و وهابی‌ها جدا کرده و به حریم اهل‌بیت عشق می‌ورزند.