کینه و بد خلقی مهم‌ترین آفات سفرهای زیارتی است
سید حسین میرپور – سرویس زیارت / یک سلسله علل و عوامل نیز موجب گسستن دوستی‌ها و منشأ بروز کینه و دشمنی می‌گردد که مسافران و زائران سفرهای زیارتی باید از آن‌ها پرهیز کنند برخی از آن‌ها به شرح زیر است:
1-بدخلقی، حضرت علی علیه‌السلام فرمود: هر که بداخلاق شود، دوست و رفیق او نیز نایاب گردد.
2-عیب‌جویی، امام صادق علیه‌السلام به ابو بصیر فرمود: ای ابو محمد از دین مردم جستجو مکن که بدون دوست می‌شوی.
3-جدال، حضرت علی علیه‌السلام فرمود: کسی که با برادران خود به بحث و مناقشه بپردازد، دوستانش کم می‌شوند.
4 - ستیزه‌جویی، امام علی علیه‌السلام فرمود: در ستیزه گری، دوستی وجود ندارد.
5- تنگ‌چشمی، امام علی علیه‌السلام فرمود: شخص تنگ‌چشم و تنگ‌نظر، دوست ندارد.
6- تکبر، حضرت علی علیه‌السلام در این باب می‌گوید: برای فرد متکبّر، دوستی پیدا نمی‌شود.
7 -کینه‌توزی، امام علی علیه‌السلام فرمود: هیچ کینه‌توزی را دوستی نیست.
8 -حسدورزی، امام علی علیه‌السلام در این زمینه فرمود: حسود را دوستی نخواهد بود.
9- تحقیر دیگران، امام صادق علیه‌السلام فرمود: کسی که مردم را دست می‌اندازد و تحقیر می‌کند، نباید انتظار صداقت در دوستی داشته باشد.
10- نیرنگ و فریب‌کاری، حضرت علی علیه‌السلام فرمود: با حیله‌گری، هیچ دوستی پایدار نمی‌ماند.
بی‌اعتنایی به اموال دیگران
مسافر سزاوار است در طول سفر، به مال دیگران بی‌اعتنا باشد و عزت و بزرگواری خود را حفظ کند.
عکرمه و مجاهد نیز گفته‌اند: گروهی از اعراب بدون همراه داشتن غذا و خوراکی لازم به حج آمدند. آنان می‌گفتند: ما توکل‌کننده بر خدا هستیم. برخی نیز می‌گفتند: ما حج خانه خدا را انجام می‌دهیم و او غذا به ما ندهد؟ با این‌گونه تفکر، باری بر دوش دیگران بوده، غذای آنان را برخی از هم‌سفرانشان تأمین می‌کردند، آنگاه خداوند آیه وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوی (سوره بقره، آیه 197) را نازل کرد و آنان را از این کاربر حذر داشت.
احمد بن حنبل، پیشوای حنبلیان، درباره آنان که بدون زاد و توشه به سفر می‌روند، گفت: من آنان را دوست نمی‌دارم، این‌ها بر خوراکی‌های مردم توکل کرده‌اند.
پرهیز از سوءظن
شایسته است زائران، کاروان خود را به کانون محبت وصفا تبدیل کنند و نسبت به همدیگر مهربان و
خوش‌بین باشند و از هرگونه سوءظنی بپرهیزند. امیر مؤمنان علی علیه‌السلام فرمود: کار برادر دینی خود را به بهترین وجه توجیه و عمل کن، تا زمانی که کاری از او سر زند که راه توجیه را بر تو ببندد. هیچ‌گاه از سخنی که از دهان برادرت بیرون آید تا وقتی‌که می‌توانی محمل خوبی برای آن بیابی، گمان بد مبر. حسن ظن و خوش‌بینی نسبت به دیگران، از برترین ارزش‌های اخلاقی و بزرگ‌ترین عطیّه‌ها است.
برای حل مشکل سوءظن، پیشوایان اسلام تا آنجا جلو رفته‌اند که رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمود:
اطْلُبْ لِأَخِیکَ عُذْراً فَانْ لَمْ تَجِدْ لَهُ عُذراً فَالْتَمِسْ لَهُ عُذراً برای گفتار و کرداری که از برادر تو سر می‌زند عذری بجوی و اگر نیافتی عذری بساز.
بنابراین، ازآنجاکه زائران در این‌گونه سفرها، به عبادت خدا روی آورده و درصدد کسب معارف و
آمرزش الهی برآمده‌اند، شایسته است به‌شدت از سوءظن و بدبینی نسبت به دیگران خودداری کنند؛ زیرا
گمان بد، عبادت را تباه می‌کند.
.jpg)
رازداری
زائران معمولاً در طول سفر، یک زندگی جمعی دارند، گاهی هم هرچند نفر در یک اتاق اسکان داده
می‌شوند، در چنین وضعیتی طبیعی است که میان آنان گفت‌وگوهایی ردّ و بدل شود که چه‌بسا بعضی از
آن‌ها دوست ندارند این سخنان جای دیگری بیان شود، ازاین‌رو پیشوایان دینی به ما دستور داده‌اند، تا
سخنان محرمانه اشخاص را برای کسی بازگو نکنیم.
امام صادق علیه‌السلام دراین‌باره فرمود: آنچه در مجالس گفته می‌شود، امانت است وکسی حق ندارد، سخن هم‌صحبت خود را برای دیگری بازگو کند، مگر با اجازه او و یا این‌که نقل آن، بیان خوبی او باشد.
رسول خدا صلی‌الله علیه و آله نیز در این زمینه می‌فرماید:. مجالس امانت‌اند و فاش کردن راز برادر دینی، خیانت است، پس، از این کار دوری‌کن و در حدیث دیگری فرمود: وقتی دو نفر با یکدیگر در جلسه‌ای صحبت می‌کنند، آنچه با یکدیگر در میان می‌گذارند، امانت خدا است.
پس جایز نیست، یکی از آن‌ها برخلاف میل برادر دینی‌اش، آنچه که او میل به افشای آن ندارد را بازگو کند.
1-بدخلقی، حضرت علی علیه‌السلام فرمود: هر که بداخلاق شود، دوست و رفیق او نیز نایاب گردد.
2-عیب‌جویی، امام صادق علیه‌السلام به ابو بصیر فرمود: ای ابو محمد از دین مردم جستجو مکن که بدون دوست می‌شوی.
3-جدال، حضرت علی علیه‌السلام فرمود: کسی که با برادران خود به بحث و مناقشه بپردازد، دوستانش کم می‌شوند.
4 - ستیزه‌جویی، امام علی علیه‌السلام فرمود: در ستیزه گری، دوستی وجود ندارد.
5- تنگ‌چشمی، امام علی علیه‌السلام فرمود: شخص تنگ‌چشم و تنگ‌نظر، دوست ندارد.
6- تکبر، حضرت علی علیه‌السلام در این باب می‌گوید: برای فرد متکبّر، دوستی پیدا نمی‌شود.
7 -کینه‌توزی، امام علی علیه‌السلام فرمود: هیچ کینه‌توزی را دوستی نیست.
8 -حسدورزی، امام علی علیه‌السلام در این زمینه فرمود: حسود را دوستی نخواهد بود.
9- تحقیر دیگران، امام صادق علیه‌السلام فرمود: کسی که مردم را دست می‌اندازد و تحقیر می‌کند، نباید انتظار صداقت در دوستی داشته باشد.
10- نیرنگ و فریب‌کاری، حضرت علی علیه‌السلام فرمود: با حیله‌گری، هیچ دوستی پایدار نمی‌ماند.
مسافر سزاوار است در طول سفر، به مال دیگران بی‌اعتنا باشد و عزت و بزرگواری خود را حفظ کند.
عکرمه و مجاهد نیز گفته‌اند: گروهی از اعراب بدون همراه داشتن غذا و خوراکی لازم به حج آمدند. آنان می‌گفتند: ما توکل‌کننده بر خدا هستیم. برخی نیز می‌گفتند: ما حج خانه خدا را انجام می‌دهیم و او غذا به ما ندهد؟ با این‌گونه تفکر، باری بر دوش دیگران بوده، غذای آنان را برخی از هم‌سفرانشان تأمین می‌کردند، آنگاه خداوند آیه وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوی (سوره بقره، آیه 197) را نازل کرد و آنان را از این کاربر حذر داشت.
احمد بن حنبل، پیشوای حنبلیان، درباره آنان که بدون زاد و توشه به سفر می‌روند، گفت: من آنان را دوست نمی‌دارم، این‌ها بر خوراکی‌های مردم توکل کرده‌اند.
پرهیز از سوءظن
شایسته است زائران، کاروان خود را به کانون محبت وصفا تبدیل کنند و نسبت به همدیگر مهربان و
خوش‌بین باشند و از هرگونه سوءظنی بپرهیزند. امیر مؤمنان علی علیه‌السلام فرمود: کار برادر دینی خود را به بهترین وجه توجیه و عمل کن، تا زمانی که کاری از او سر زند که راه توجیه را بر تو ببندد. هیچ‌گاه از سخنی که از دهان برادرت بیرون آید تا وقتی‌که می‌توانی محمل خوبی برای آن بیابی، گمان بد مبر. حسن ظن و خوش‌بینی نسبت به دیگران، از برترین ارزش‌های اخلاقی و بزرگ‌ترین عطیّه‌ها است.
برای حل مشکل سوءظن، پیشوایان اسلام تا آنجا جلو رفته‌اند که رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمود:
اطْلُبْ لِأَخِیکَ عُذْراً فَانْ لَمْ تَجِدْ لَهُ عُذراً فَالْتَمِسْ لَهُ عُذراً برای گفتار و کرداری که از برادر تو سر می‌زند عذری بجوی و اگر نیافتی عذری بساز.
بنابراین، ازآنجاکه زائران در این‌گونه سفرها، به عبادت خدا روی آورده و درصدد کسب معارف و
آمرزش الهی برآمده‌اند، شایسته است به‌شدت از سوءظن و بدبینی نسبت به دیگران خودداری کنند؛ زیرا
گمان بد، عبادت را تباه می‌کند.
رازداری
زائران معمولاً در طول سفر، یک زندگی جمعی دارند، گاهی هم هرچند نفر در یک اتاق اسکان داده
می‌شوند، در چنین وضعیتی طبیعی است که میان آنان گفت‌وگوهایی ردّ و بدل شود که چه‌بسا بعضی از
آن‌ها دوست ندارند این سخنان جای دیگری بیان شود، ازاین‌رو پیشوایان دینی به ما دستور داده‌اند، تا
سخنان محرمانه اشخاص را برای کسی بازگو نکنیم.
امام صادق علیه‌السلام دراین‌باره فرمود: آنچه در مجالس گفته می‌شود، امانت است وکسی حق ندارد، سخن هم‌صحبت خود را برای دیگری بازگو کند، مگر با اجازه او و یا این‌که نقل آن، بیان خوبی او باشد.
رسول خدا صلی‌الله علیه و آله نیز در این زمینه می‌فرماید:. مجالس امانت‌اند و فاش کردن راز برادر دینی، خیانت است، پس، از این کار دوری‌کن و در حدیث دیگری فرمود: وقتی دو نفر با یکدیگر در جلسه‌ای صحبت می‌کنند، آنچه با یکدیگر در میان می‌گذارند، امانت خدا است.
پس جایز نیست، یکی از آن‌ها برخلاف میل برادر دینی‌اش، آنچه که او میل به افشای آن ندارد را بازگو کند.
