گفتگوي خبرگزاري فرهنگ رضوي با استاد حوزه علمیه/
آداب معاشرت در سیره رضوی چه جایگاهی دارد؟/ سنت الهی صله رحم، وظیفه‌ای اخلاقی است
حجت‌الاسلام والمسلمین سید عطاءالله ارکیان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «فرهنگ رضوی»، به سیره اخلاقی و رفتاری امام رضا(ع) در معاشرت با خویشاوندان اشاره کرد و اظهار داشت: دین مقدس اسلام تحکیم پیوندهای خویشاوندی و استحکام روابط خانوادگی را مورد تأکید و توجه قرار داده، و صله رحم و رسیدگی به بستگان را به عنوان یک ارزش الهی واجب کرده است. بنابراین صله رحم، تنها به رفت و آمد و دیدار نیست، همان گونه که قطع رحم، به ترک آمدوشد نیست.
وی افزود: هدف از صله رحم، برقرار کردن ارتباط و پیوند عاطفی با خویشاوندان است و این ارتباط از راه‌های گوناگونی همچون کمک مالی، کمک فکری، ترک آزار و اذیت زبانی و نظایر این‌ها امکان‌پذیر است.
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه سنت الهی صله رحم، وظیفه‌ای اخلاقی است، یادآور شد: «صله» در لغت به معنای احسان و دوستی آمده است و مراد از «رَحِم» خویشاوندان و بستگان می‌باشد. در اصطلاح، صله رحم، محبت و سلوک داشتن با خویشان و نزدیکان است.
وی با اشاره به آداب صله ارحام در سبک زندگی ائمه(ع)، عنوان داشت: پيشوايان معصوم(عليهم‌السلام) همچون پیامبران الهی، انسان‌هاى كامل و برگزيدهاى هستند كه به عنوان الگوهاى رفتارى و مشعل‌هاى فروزان هدايت جامعه بشرى از سوى خدا تعيين شدهاند. گفتار و رفتار و خوى و منش آنان ترسيم «حيات طيبه» انسانى و وجودشان تبلور تمامى ارزش‌هاى الهى است.
این کارشناس دینی افزود: يكي از فضايل اخلاقي مورد تأكيد در سيره حضرت امام رضا(ع) صله رحم و ارتباطات خانوادگی بود. از این رو امام رضا(ع) مي‌فرمايد «هر كه صله رحم نكند، تقواي الهي را رعايت نكرده است.»
وی ادامه داد: حضرت ثامن الحجج(ع) در قالب دو آموزه كاربردي براي تقويت اين هنجار پسنديده اخلاقي مي‌فرمايد «پيوند خويشاوندى را برقرار كنيد، گرچه با جرعه آبى باشد و بهترين پيوند خويشاوندى، خوددارى از آزار خويشاوندان است».
این پژوهشگر حوزوی بیان داشت: امام رضا(ع) مهرورزي را از ابزارهاي خوشبختي و سعادت مي‌دانستند و دوستي با مردم را نيمي از عقل به حساب مي‌آوردند. از این رو به دوستان و شيعيان خود سفارش مي‌كردند به يكديگر هديه بدهيد. و نیز می‌فرمود «هديه كينه‌ها را مي‌زدايد».
وی با بیان اینکه خوش خلقی خویشاوندان نسبت به یکدیگر مورد تاکید ائمه(ع) می‌باشد، گفت: امام هشتم(ع) نیز همچون سایر ائمه(عليهم‌السلام) دارای خصوصيات اخلاقي، زهد و تقواي عالی بودند که حتي دشمنان را نيز شيفته و مجذوب خود كرده بود. ایشان با مردم در نهايت ادب، تواضع و مهرباني رفتار مي‌كرد و هيچ گاه خود را از مردم جدا نمي‌نمود. بدین جهت امام رضا(ع) می‌فرمود «كسي كه به صورت مومني لبخند بزند، خدا براي او حسنه مي‌نويسد و كسي كه خدا برايش حسنه بنويسد او را عذاب نمي‌كند».
حجت‌الاسلام ارکیان در پایان خوش‌بینی و اعتماد خویشاوندان به یکدیگر را از دیگر فواید صله ارحام دانست، و گفت: حسن ظن و خوش بینی، يكي دیگر از فضايل اخلاقي مورد تأكيد و سفارش امام رضا(ع) می‌باشد. لذا می‌فرمایند «مؤمن كسي است كه وقتي نيكي كرد خوشحال مي شود و وقتي بدي كرد استغفار مي كند، و مسلمان كسي است كه مسلمانان از دست و زبان او سلامت باشند و از ما نيست كسي كه همسايگان از آفت او ايمن نباشند».
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه سنت الهی صله رحم، وظیفه‌ای اخلاقی است، یادآور شد: «صله» در لغت به معنای احسان و دوستی آمده است و مراد از «رَحِم» خویشاوندان و بستگان می‌باشد. در اصطلاح، صله رحم، محبت و سلوک داشتن با خویشان و نزدیکان است.
وی با اشاره به آداب صله ارحام در سبک زندگی ائمه(ع)، عنوان داشت: پيشوايان معصوم(عليهم‌السلام) همچون پیامبران الهی، انسان‌هاى كامل و برگزيدهاى هستند كه به عنوان الگوهاى رفتارى و مشعل‌هاى فروزان هدايت جامعه بشرى از سوى خدا تعيين شدهاند. گفتار و رفتار و خوى و منش آنان ترسيم «حيات طيبه» انسانى و وجودشان تبلور تمامى ارزش‌هاى الهى است.
این کارشناس دینی افزود: يكي از فضايل اخلاقي مورد تأكيد در سيره حضرت امام رضا(ع) صله رحم و ارتباطات خانوادگی بود. از این رو امام رضا(ع) مي‌فرمايد «هر كه صله رحم نكند، تقواي الهي را رعايت نكرده است.»
وی ادامه داد: حضرت ثامن الحجج(ع) در قالب دو آموزه كاربردي براي تقويت اين هنجار پسنديده اخلاقي مي‌فرمايد «پيوند خويشاوندى را برقرار كنيد، گرچه با جرعه آبى باشد و بهترين پيوند خويشاوندى، خوددارى از آزار خويشاوندان است».
این پژوهشگر حوزوی بیان داشت: امام رضا(ع) مهرورزي را از ابزارهاي خوشبختي و سعادت مي‌دانستند و دوستي با مردم را نيمي از عقل به حساب مي‌آوردند. از این رو به دوستان و شيعيان خود سفارش مي‌كردند به يكديگر هديه بدهيد. و نیز می‌فرمود «هديه كينه‌ها را مي‌زدايد».
وی با بیان اینکه خوش خلقی خویشاوندان نسبت به یکدیگر مورد تاکید ائمه(ع) می‌باشد، گفت: امام هشتم(ع) نیز همچون سایر ائمه(عليهم‌السلام) دارای خصوصيات اخلاقي، زهد و تقواي عالی بودند که حتي دشمنان را نيز شيفته و مجذوب خود كرده بود. ایشان با مردم در نهايت ادب، تواضع و مهرباني رفتار مي‌كرد و هيچ گاه خود را از مردم جدا نمي‌نمود. بدین جهت امام رضا(ع) می‌فرمود «كسي كه به صورت مومني لبخند بزند، خدا براي او حسنه مي‌نويسد و كسي كه خدا برايش حسنه بنويسد او را عذاب نمي‌كند».
حجت‌الاسلام ارکیان در پایان خوش‌بینی و اعتماد خویشاوندان به یکدیگر را از دیگر فواید صله ارحام دانست، و گفت: حسن ظن و خوش بینی، يكي دیگر از فضايل اخلاقي مورد تأكيد و سفارش امام رضا(ع) می‌باشد. لذا می‌فرمایند «مؤمن كسي است كه وقتي نيكي كرد خوشحال مي شود و وقتي بدي كرد استغفار مي كند، و مسلمان كسي است كه مسلمانان از دست و زبان او سلامت باشند و از ما نيست كسي كه همسايگان از آفت او ايمن نباشند».
