۰
تاریخ انتشار
پنجشنبه ۱۰ مرداد ۱۳۹۸ ساعت ۱۳:۴۶
دانشیار دانشگاه مفید در گفتگو با خبرگزاری رضوی:

در فرهنگ رضوی، کرامت با تبعیض در جامعه جمع نمی شود

در فرهنگ رضوی، کرامت با تبعیض در جامعه جمع نمی شود
حجت الاسلام سید علی میرموسوی دانشیار دانشگاه مفید و مولف کتاب مبانی نظری حقوق بشر از دیدگاه اسلام در گفتگو با خبرنگار سرویس فرهنگ و جامعه خبرگزاری رضوی درباره اهمیت کرامت انسانی و حقوق بشر دینی در رشد و سلامت جامعه گفت: کرامت و حقوق انسانی در مفهوم دینی و اخلاقی در متون مقدس دینی و در قرآن کریم از جایگاه ویژه ای برخوردار است. کرامت و حقوق انسانی در مفهوم و ادبیات حقوق بشری معانی متعددی دارد که هر یک در جای خود قابل بحث و بررسی است اما آنچه در مفهوم دینی و در قرآن کریم با عنوان کرامت بیان شده مربوط به آفرینش انسان است که خداوند آفریده خود به نام انسان یا بشر را صاحب و لازم به کرامت می داند. کرامت نه تنها برای انسان بلکه برای تمامی موجودات زنده حتی گیاهان نیز کاربرد دارد و دین اسلام بر آن تاکید ویژه ای دارد.

وی در این باره افزود: انسان به دلیل بعد وجودی خود که بشر و خلیفه خداوند سبحان در روی زمین است دارای کرامت است اما آنان که دارای تقوی بیشتری هستند از منظر قرآن کریم تر و با کرامت بیشتری هستند به این معنا که خداوند متعال برای انسان های با تقوی در آفرینش جایگاه فضیلت گونه و برتری خاصی را قرار داده است از این رو اگر انسان بتواند به حقیقت تقوی الهی دست یابد و به کرامت مورد نظری که خدا بنده مومن را شایسته آن می داند برسد سعادتمند خواهد بود لذا رسیدن به این نوع از کرامت خاص بسته به عملکرد و رفتار انسان است.

رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه مفید خاطر نشان کرد: در صورتی انسان در پیشگاه خداوند متعال از کرامت انسانی برخوردار می شود که زندگی خود را منطبق با تعالیم و دستورات الهی کند در غیر این صورت همه انسانها لازم به تکریم هستند اما آن کرامت الهی با کرامت زمینی متفاوت است به این معنا که انسان ها به لحاظ بهره مندی از کرامت متفاوت هستند، بعضی ها از کرامت بیشتری و برخی از کرامت کمتری برخوردارند.

حجت الاسلام و المسلمین سید علی میر موسوی گفت: امام علی علیه السلام در نهج البلاغه تعریف ویژه ای از کرامت ارائه داده است با این مضمون که هر کس شخصیت خود برایش محترم باشد و ترک شهوت ها را آسان کند انسانی با کرامت است. امام علی علیه السلام در توصیه ای به امام حسن علیه السلام فرموده اند: شخصیت خود را از هر نوع فرومایگی و پستی برتر بدان که هر چه از خودت خرج می کنی چیزی به دست نمی آوری به این معنا که احساس بزرگواری شخصیت در انسان به معنای توجه به کرامت انسانی و پاس داشتن آن است.

وی تصریح نمود: شهید مطهری  کرامت انسانی را به بزرگواری انسان تعبیر کرده اند. انسان کریم و با کرامت از روح بزرگی برخوردار است و انسانی که در این مرحله قرار بگیرد به جایگاهی می رسد که صاحب برتری روحی می شود که می توان از آن به عنوان کرامت یاد کرد.

کرامت انسانی در تعبیر و ادبیات حقوق بشر کنونی به این معنا است که انسان دارای ارزش ذاتی است، انسان فی نفسه هدف است و هیچ چیزی در واقع نمی تواند به عنوان یک هدف بالاتر از انسان مطرح شود به این جهت انسان نمی تواند ابزاری برای رسیدن به هیچ هدفی باشد. ارزش انسان در تعاریف جدید منطبق بر ویژگی های ظاهری یا نژاد و فرهنگ و خویشاوندی و خون و قبیله او نیست بلکه هر انسانی صرف اینکه انسان است ارزشمند است.

مؤلف کتاب مبانی نظری حقوق بشر در اسلام بیان داشت: امام رضا علیه السلام نیز توجه خاصی به ارزش انسانی، کرامت وجودی و حقوق بشر داشته اند. در کتاب تحف العقول ده ویژگی از خرد انسان مومن عنوان شده که نشان دهنده رسیدن انسان به خرد و کرامت است که امام بعد از ذکر نه ویژگی دهمین که مهمترین است را اینگونه بیان نموده اند که: خرد انسان مومن کامل نمی شود مگر اینکه هر که را ببیند حتی اگر در ظاهر اهل گناه باشد بگوید بهتر از من است، شاید باطن او پاک و گناهکار نباشد.
این سخن حضرت ظرفیت مبنایی جدیدی از کرامت انسانی را برجسته می کند که هر انسانی از نوعی فضیلت ذاتی برخوردار است. در سخنان دیگری از امام رضا علیه السلام آمده است که به یکی از اصحاب نقل می کنند که بهترین شما کسی است که دیگران در کنار زندگی او خوب زندگی کنند یعنی فردی که برای دیگران اسباب زحمت نباشد و در کمک به دیگران پیشتاز باشد.

سید علی میر موسوی گفت: در مفهوم جدید حقوق بشری نیز هر انسانی به صرف انسان بودن از کرامت برخوردار است و کرامت هم به این معنا در تعابیر کانت فیلسوف شهیر اروپایی آمده و هدفی فی نفسه و مستقل است نه اینکه ابزاری برای اهداف دیگران باشد لذا مفهوم کرامت بر موضوع عدم برخورد ابزاری با انسان را مطرح می کند. قطعا در صورتی می توان به این نوع از کرامت رسید که انسان ها از حقوقی برخوردار باشند اما بدون اینکه حقوقی برای انسان ها در نظر گرفته شود مطرح کردن کرامت آنها بی معنا است.

وی در پایان خاطر نشان کرد: هر انسانی به صرف اینکه بشر است فارغ از اعتقادات، زبان، نژاد و ... دارای کرامت است یعنی کرامت با تبعیض به شدت ناسازگار است هر چند  با تفاوت قابل قابل جمع است اما هیچ نوع تبعیضی در هیچ حوزه ای با کرامت قابل جمع نیست بنابراین اگر جامعه ای بین انسان ها تبعیض قائل می شود به شکل آشکار و صریحی می توان گفت آن جامعه کرامت انسانی ندارد و در آن جامعه کرامت و حقوق انسانی به رسمیت شناخته نمی شود.
https://www.razavi.news/vdcbzsba.rhbffpiuur.html
razavi.news/vdcbzsba.rhbffpiuur.html
کد مطلب ۴۳۵۳۷
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما