خالق اثر «لایک ممنوع» به رضوی گفت:
"فیلترینگ" کلید اصلی رفتارهای پرمخاطره در فضای مجازی
خبرگزاری رضوی - سرویس فرهنگ و جامعه/ در بررسی علایق جوان امروزی، علاقه به فضای مجازی و بالتبع شبکه‌های اجتماعی انکارناپذیر است! حال آنچه در شبکه‌های اجتماعی بیش از همه خودنمایی می‌کند، شهوت لایک کردن و فوروارد کردن، بدون تأمل در متن و محتوای آن است.
دکتر سید بشیر حسینی عضو هیأت علمی دانشکده ارتباطات دانشگاه صدا و سیما. ایشان عضو مؤلف کتاب تفکر و سواد رسانه ای آموزش و پرورش، مؤلف کتاب 150 هشتگ، رئیس شورای سیاستگذاری المپیاد بین المللی سواد رسانه‌ای، مدرس کارگاه‌های سواد رسانه ای در قاره های اروپا، آفریقا و آسیا به زبان‌های انگلیسی و عربی و استاد مدعو دانشگاه‌هایی چون دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی(ره)، امام صادق(ع) و دانشکده خبر هستند.
از این رو با ایشان گفتگویی در خصوص فضای مجازی داشتیم که در ادامه می خوانید:
فضای مجازی، اولیت نسل امروز
وی در خصوص شکاف نسل گذشته و امروز و ارتباط آن با فضای مجازی گفت: شکاف نسلی امروزه در دو معنا بسیار عمیق شده است، اولویت نسلی امروزه بسیار متفاوت شده و نسل جدید شهروندان اصیل دنیای دیجیتال هستند اما نسل گذشته تازه به دنیای دیجیتال ملحق شدند و هنگامی که متولد شدند دنیای دیجیتالی وجود نداشته و پس از مدتی با این فضای مجازی آشنا شدند گویی زندگی آنان به دوبخش قبل و بعد از دنیای ذیجیتال تقسیم می شود.
آن چیزی که از منظر نسل قدیم اولویت بوده امروزه از نگاه نسل جدید اولویت نیست، اکر حتی اولویت های یکسانی داشته باشند مواجه با آن اولویت ها در میان این دو نسل متفاوت است. فضای مجازی دو کارکرد مثبت در این حوزه دارد یکی اینکه هر دو نسل اولویت های یکدگیر را کشف کنند خصوصا نسل قدیم می تواند با رصد مستمر و مستقیم و هوشمندانه اتفاقات و اقتضات و سیرحرکتی نسل جدید با اولویت نسل جدید آشنا شود.نسل قدیم از سواد رسانه ای پایین تری برخوردار بودند و مرجعیت خود را به مرور زمان کمرنگ می کند بسیار از این دو مزیت می تواند استفاده کند.
حسینی خاطرنشان کرد: فیلترینگ فضای مجازی مانند تفاوت رویکرد دو نسل است، نسل سابق فیلترینگ را به عنوان یک ابزار کارآمد برای حفاظت و صیانت می داند اما نسل جدید چون شهروند دنیای دیجیتال است و ابزار ها و اتفاقات دنیای جدید را حق مسلم خود می داند هر راهی که او را محدود یا ممنوع از استفاده این ابزار ها کند به شدت در حیطه خط قرمز خود می بیند و راهی درصدد فرار از آن دارد یعنی اگر به سمت فیلترینگ برویم، فیلتر شکن های متعددی در گوشی های فرزندانمان خواهیم دید ودر نتیجه مخاطرات فیلترشکن هایی که مقطعی بود دائمی خواهد شد لذا فیلترینگ عملا مانع استفاده فرزندان از فضای مجازی نخواهد شد بلکه آن ها به سمت وسویی که نمی خواهیم سوق می دهد.
وی افزود: با فیلترینگ اینستاگرام، دو قشر را محدود می‌کنیم؛ گروهی که ایدیولوژیک مذهب محور هستند و دسته دوم به جامعه سنتی(افرادی با سن‌های بالا و توانمندی پایین) اطلاق می‌شود. این دو گروه با فیلترینگ اینستاگرام حذف می‌شوند و الباقی جامعه باقی می‌مانند. براساس مطالعات دانشگاهی، فیلترینگ یکی از عوامل جدی پورنوگرافی در کشور شد.
هدف «لایک ممنوع»، توامندسازی استفاده مخاطبان از فضای مجازی
عضو هیأت علمی دانشکده ارتباطات دانشگاه صدا و سیما افزود: کتاب «لایک ممنوع» ذیل مجموعه شش‌جلدی کتاب‌های سواد رسانه‌ای و توان مندی های فضای مجازی منتشر شده که موضوع تخصصی این جلد «شایعه»، «زودباوری» و «چگونگی مواجهه با اخبار جعلی در فضای مجازی» است که در حال حاضر جلد دوم این مجموعه تحویل داده شده و جلد سوم در دست نگارش است.
هدف از نگارش این کتاب توانمند سازی استفاده از فضای مجازی و افزایش سواد رسانه ای است ودر فضای امروز که شهروندان دنیای دیجیتال لاجرم از این رسانه ها استفاده خواهند کرد باید استفاده صحیح را آموزش ببینند.
خالق اثر کتاب «لایک ممنوع» در پاسخ به این سوال که از وظایف دستگاه های اجرایی دولتی که بگذریم، خود خانواده ها و عامه مردم چگونه می توانند به سواد رسانه ای مجهز شده و از آن استفاده نمایند، گفت: دستگاه های دولتی وظایف خود را از بالا به پایین دنبال می کنند هر چند نگاه این نسل متفاوت است و سپرده شدن کار بیشتر به دست خانواده ها و حتی به خود مخاطبان نسل جدید است راهکار اصلی است، به تعبیر دیگر متاسفانه ما به راهکار های فرعی بها می دهیم و از راهکار های اصلی عبور کردیم به بیان دیگر راه کار اصلی که توان مند سازی مخاطب با راهکار نهضت سواد رسانه ای بود را جدی نگرفتیم و راهکار فرعی که فیلترینگ فضای مجازی بود را اصل قرار دادیم.
نهضت سواد رسانه ای معادل نهضت سواد آموزی دهه 60
این فعال فرهنگی ادامه داد: مهمترین ملاحظه ای که امروزه باید داشت این است که همان طور که در دهه 60 در مملکت ما یک نهضت سواد آموزی راه افتاد تا غول بی سوادی ریشه کن و مسیر رشد تعالی و فردی اجتماعی محقق شود در پنجمین دهه انقلاب که در طلیعه آن قرار داریم باید به سمت نهضت سواد رسانه ای برویم چراکه نهضت سواد رسانه ای معادل نهضت سواد آموزی دهه 60 است. امیدواریم با گسترش این نهضت غول اخبار جعلی و همه معضلات رسانه ای و عواملی که مانع رسیدن پیام های اصلی در این حوزه هستند ریشه کن شود. طبیعی است که نهضت سواد رسانه ای یک مقدمه لازم دارد و آن ایجاد اشتیاق و ضرورت برای عموم مردم است و نتیجه آن بروز مخاطب فعال به جای مخاطب منفعل است و به تبع آن نهضت تولید محتوا ایجاد خواهد شد.
دکتر سید بشیر حسینی عضو هیأت علمی دانشکده ارتباطات دانشگاه صدا و سیما. ایشان عضو مؤلف کتاب تفکر و سواد رسانه ای آموزش و پرورش، مؤلف کتاب 150 هشتگ، رئیس شورای سیاستگذاری المپیاد بین المللی سواد رسانه‌ای، مدرس کارگاه‌های سواد رسانه ای در قاره های اروپا، آفریقا و آسیا به زبان‌های انگلیسی و عربی و استاد مدعو دانشگاه‌هایی چون دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی(ره)، امام صادق(ع) و دانشکده خبر هستند.
از این رو با ایشان گفتگویی در خصوص فضای مجازی داشتیم که در ادامه می خوانید:
فضای مجازی، اولیت نسل امروز
وی در خصوص شکاف نسل گذشته و امروز و ارتباط آن با فضای مجازی گفت: شکاف نسلی امروزه در دو معنا بسیار عمیق شده است، اولویت نسلی امروزه بسیار متفاوت شده و نسل جدید شهروندان اصیل دنیای دیجیتال هستند اما نسل گذشته تازه به دنیای دیجیتال ملحق شدند و هنگامی که متولد شدند دنیای دیجیتالی وجود نداشته و پس از مدتی با این فضای مجازی آشنا شدند گویی زندگی آنان به دوبخش قبل و بعد از دنیای ذیجیتال تقسیم می شود.
آن چیزی که از منظر نسل قدیم اولویت بوده امروزه از نگاه نسل جدید اولویت نیست، اکر حتی اولویت های یکسانی داشته باشند مواجه با آن اولویت ها در میان این دو نسل متفاوت است. فضای مجازی دو کارکرد مثبت در این حوزه دارد یکی اینکه هر دو نسل اولویت های یکدگیر را کشف کنند خصوصا نسل قدیم می تواند با رصد مستمر و مستقیم و هوشمندانه اتفاقات و اقتضات و سیرحرکتی نسل جدید با اولویت نسل جدید آشنا شود.نسل قدیم از سواد رسانه ای پایین تری برخوردار بودند و مرجعیت خود را به مرور زمان کمرنگ می کند بسیار از این دو مزیت می تواند استفاده کند.
حسینی خاطرنشان کرد: فیلترینگ فضای مجازی مانند تفاوت رویکرد دو نسل است، نسل سابق فیلترینگ را به عنوان یک ابزار کارآمد برای حفاظت و صیانت می داند اما نسل جدید چون شهروند دنیای دیجیتال است و ابزار ها و اتفاقات دنیای جدید را حق مسلم خود می داند هر راهی که او را محدود یا ممنوع از استفاده این ابزار ها کند به شدت در حیطه خط قرمز خود می بیند و راهی درصدد فرار از آن دارد یعنی اگر به سمت فیلترینگ برویم، فیلتر شکن های متعددی در گوشی های فرزندانمان خواهیم دید ودر نتیجه مخاطرات فیلترشکن هایی که مقطعی بود دائمی خواهد شد لذا فیلترینگ عملا مانع استفاده فرزندان از فضای مجازی نخواهد شد بلکه آن ها به سمت وسویی که نمی خواهیم سوق می دهد.
وی افزود: با فیلترینگ اینستاگرام، دو قشر را محدود می‌کنیم؛ گروهی که ایدیولوژیک مذهب محور هستند و دسته دوم به جامعه سنتی(افرادی با سن‌های بالا و توانمندی پایین) اطلاق می‌شود. این دو گروه با فیلترینگ اینستاگرام حذف می‌شوند و الباقی جامعه باقی می‌مانند. براساس مطالعات دانشگاهی، فیلترینگ یکی از عوامل جدی پورنوگرافی در کشور شد.
هدف «لایک ممنوع»، توامندسازی استفاده مخاطبان از فضای مجازی
عضو هیأت علمی دانشکده ارتباطات دانشگاه صدا و سیما افزود: کتاب «لایک ممنوع» ذیل مجموعه شش‌جلدی کتاب‌های سواد رسانه‌ای و توان مندی های فضای مجازی منتشر شده که موضوع تخصصی این جلد «شایعه»، «زودباوری» و «چگونگی مواجهه با اخبار جعلی در فضای مجازی» است که در حال حاضر جلد دوم این مجموعه تحویل داده شده و جلد سوم در دست نگارش است.
هدف از نگارش این کتاب توانمند سازی استفاده از فضای مجازی و افزایش سواد رسانه ای است ودر فضای امروز که شهروندان دنیای دیجیتال لاجرم از این رسانه ها استفاده خواهند کرد باید استفاده صحیح را آموزش ببینند.
خالق اثر کتاب «لایک ممنوع» در پاسخ به این سوال که از وظایف دستگاه های اجرایی دولتی که بگذریم، خود خانواده ها و عامه مردم چگونه می توانند به سواد رسانه ای مجهز شده و از آن استفاده نمایند، گفت: دستگاه های دولتی وظایف خود را از بالا به پایین دنبال می کنند هر چند نگاه این نسل متفاوت است و سپرده شدن کار بیشتر به دست خانواده ها و حتی به خود مخاطبان نسل جدید است راهکار اصلی است، به تعبیر دیگر متاسفانه ما به راهکار های فرعی بها می دهیم و از راهکار های اصلی عبور کردیم به بیان دیگر راه کار اصلی که توان مند سازی مخاطب با راهکار نهضت سواد رسانه ای بود را جدی نگرفتیم و راهکار فرعی که فیلترینگ فضای مجازی بود را اصل قرار دادیم.
نهضت سواد رسانه ای معادل نهضت سواد آموزی دهه 60
این فعال فرهنگی ادامه داد: مهمترین ملاحظه ای که امروزه باید داشت این است که همان طور که در دهه 60 در مملکت ما یک نهضت سواد آموزی راه افتاد تا غول بی سوادی ریشه کن و مسیر رشد تعالی و فردی اجتماعی محقق شود در پنجمین دهه انقلاب که در طلیعه آن قرار داریم باید به سمت نهضت سواد رسانه ای برویم چراکه نهضت سواد رسانه ای معادل نهضت سواد آموزی دهه 60 است. امیدواریم با گسترش این نهضت غول اخبار جعلی و همه معضلات رسانه ای و عواملی که مانع رسیدن پیام های اصلی در این حوزه هستند ریشه کن شود. طبیعی است که نهضت سواد رسانه ای یک مقدمه لازم دارد و آن ایجاد اشتیاق و ضرورت برای عموم مردم است و نتیجه آن بروز مخاطب فعال به جای مخاطب منفعل است و به تبع آن نهضت تولید محتوا ایجاد خواهد شد.
