حسین صالحی خوشنویس مشهدی در گفتگو با خبرگزاری رضوی:
جامعه هم پای هنر خوشنویسی رشد نکرده است/ رکود اقتصاد هنر در مشهد!
من با رسانه ها قهرکردم چراکه در ارتقای سطح فرهنگی مردم ضعیف عمل کردند
به گزارش سرویس هنر خبرگزاری رضوی، نمایشگاه خوشنویسی استاد حسین صالحی همزمان با گشایش آموزشگاه آزادهنری این هنرمند خوشنویس مشهدی؛ در تاریخ 9 تیرماه سال جاری در خردسرای فردوسی برگزار شد، در آثار وی ترکیب های زیبای خط با مرکب مشکی بر طلایی و نیلی کاغذ نقش بسته و از هر سو جلوه‌آفرینی می‌کند. زیباترین واژه‌ها با جادوی قلم و هنر استاد خوشنویس درهم آمیخته است که سبب خلق تابلو های زیبا در خرد سرای فردوسی شده است؛ ضمن تماشای آثار ناب این هنرمند گفت و گویی را با ایشان داشته ایم که در ادامه می خوانید:
در ابتدا برای آشنایی بیشتر مخاطبان با او مختصری در خصوص فعالیت های هنری اش سخن می گوییم.
صالحی که سابقه شاعری هم دارد، سال٧٢ درجه ممتاز را کامل کرده است و از همان سال‌ها عضو انجمن خوشنویسان کشور بوده تا اینکه در سال٩١ به درجه استادی رسیده است. وی در سال‌های اخیر بیش از ٥٠ نمایشگاه گروهی و انفرادی برگزار کرده است.
او مدرس انجمن خوشنویسان ایران شعبه مشهد بوده و از سال 1367 زیر نظر استادان: سید غلامرضا موسوی و رسول مرادی (خوشنویسی ) و حسن سقاء هراتی (نقاشی) به تحصیل هنرپرداخته است و در زمینه ی طراحی گرافیک و برنامه ریزی چاپ تخصص دارد.
همچنین کسب عنوان اثر منتخب در نخستین دوسالانه بین المللی خوشنویسی ایران را در کارنامه هنری خود دارد. حسین صالحی مقدم مدرس گرافیک دانشگاه جامع علمی – کاربردی نیز است.
صالحی می گوید: « ما موظف هستیم جامعه را به گونه ای تربیت کنیم که از بی سوادی بصری نجات یابند، هدف تاسیس نگارخانه ی خرد سرای فردوسی همین است، بنده دیوارهای این نگارخانه را برخلاف دیگر نگارخانه های شهر اجاره نخواهم داد، اگر یک هنرمند اثر اصل داشته باشد به صورت رایگان می تواند در این نگارخانه در معرض دید عموم قرار دهد و آنان را به تماشای اثری اصل دعوت کند»
از آثار شاخص رضوی خود کمی برایمان توضیح دهید؟
من تقریبا از سال 68 تا 72 در طرح نوسازی فلکه ی اطراف حرم مطهر رضوی کار می کردم زیر نظر آقای دکتر محمدحسین آئینه چیان تعلیم دیدم و در صحن جمهوری، کتابخانه ی حرم، دارالولایه و ... در طراحی و اجرای آرایه ها همکاری کرده ام.
شما به‌عنوان عضوی از خانواده هنر مشهد، وضعیت هنر خوشنویسی را در مشهد چگونه ارزیابی می کنید؟
هنر خوشنویسی مخاطبان زیادی دارد اما مخاطبان این هنر در گالری‌ها، مخاطبان دیداری هستند، بیشتر کارها را می‌بینند و تشکر می‌کنند. ما درواقع دو جریان داریم، یکی ذات هنر و دیگری جریانی است که جامعه دنبال می کند، بنده جریان اول را مثبت ارزیابی می کنم چراکه سبب رشد هنر خوشنویسی می شود؛ وضعیت خوشنویسی معاصر نسبت به 15 سال گذشته متحول شده و نسبت به 30 سال گذشته اصلا قابل مقایسه نیست. چند تن از بهترین خوشنویسان کشور در مشهد حضور دارند.
آثاری که در گذشته شاخص بودند امروزه با روی کار آمدن آثار جدید فرصت مطرح شدن ندارند به همین دلیل آینده ی خوشنویسی را از این حیث روشن می بینم، اما در جریان دوم، جامعه هم پای هنر خوشنویسی رشد نکرده است و وضعیت مردم در ارتباط با هنر به طور عمومی ارتباط خوبی نیست، مردم ما اغلب توان تشخیص اثر اصل و بدل را ندارند و من آن ها را مقصر نمی دانم و متهم به کم فهمی نمی کنم معتقد هستم آن ها در این زمینه به درستی تعلیم ندیده اند.
امروزه با معضل هنر های کم ارزش یا تقلبی مواجهیم، در کشور ما جایگاهی برای تربیت هنری مردم وجود ندارد و همین اتفاق باعث می‌شود که کسی سراغ آثار فاخر نرود.مردم به خاطر اصالت خوشنویسی آن را می‌فهمند اما حاضر به خرید این آثار نیستند و به هنر اقبال ندارند و به‌طور عمومی هنر از جایگاه خودش دور شده است. وضعیتی که در موسیقی شاهد آن هستیم، موسیقی مبتذل جایگزین موسیقی فاخر شده است. موسیقی فاقد شعر، آهنگ و نوازندگی خوب چرا بین مردم باید جای داشته باشد؟ با این گونه موارد نمی توان برخورد قهری انجام داد چراکه ذائقه ی مردم به آن نوع آهنگ ها گرایش پیدا کرده است. مردم همان گونه که باید برای گوش خود ارزش قائل شوند باید برای چشم خود هم ارزش قائل شوند؛ مسئولین اگر مولفه های شناخت هنر را به جامعه معرفی و آنان را در این زمینه تربیت نکنند، جامعه توان شناخت اصل از بدل را نخواهد داشت و به سمت هنر نمی رود، اگر سیستم آموزش و پرورش و رسانه ها و .. مردم را در این زمینه تربیت کردند که هنرچیست و تفاوت نقاشی اصل با بدل چیست هیچ کس حاضر نمی شود پوستر را به دیوار خانه ی خود بزند. رسانه‌ها به دلیل نپرداختن به هنرهایی همانند خوشنویسی و همچنین محدودبودن نهادهای تاثیرگذار در ارتقای سطح فرهنگی مردم در این وضعیت دخیل هستند، امروزه مردم برخی آثار هنری را به تمسخر میگیرند به این دلیل که توسط رسانه ها فرهنگ سازی نشده است.
آیا در هنر خوشنویسی می توان مبتنی بر خلاقیت هنرمند نوآوری‌هایی ایجاد کرد، یا اصول ثابت دست‌وپای هنرمند را بسته است؟
خلاقیت در شرایطی ارزشمند و قیمتی است که بر پایه محکمی باشد. شما در شعر هم می‌بینید که نیما با یک تسلط کامل بر ادبیات کلاسیک می‌تواند تحول در شعر ایجاد کند و ماندگار شود. خلاقیت‌های سطحی جریان‌های زودگذری هستند که فراموش می‌شوند. هنرکلاسیک خوشنویسی دشواری هایی دارد که هر کسی نمی توان در آن خلاق باشد. متاسفانه کالای بدل چینی با سلایق ایرانی وارد بازار ایران می شود و خریدار زیادی هم دارد، چرا مردم باید به این هنر بی ارزش بها دهند و آثار ارزشمند ایرانی غافل باشند؟ به عنوان مثال در شهری مانند مشهد که همه ساله میزبان گردشگران و زائران بسیاری است، آثار فاخر هنرمندان به گردشگران معرفی نمی شود. در هتل های کشورهای غربی که گردشگر بسیاری دارند تابلو های هنری اصل و فاخر را در معرض دید مردم گذاشتند که قیمت یک تابلو به دلیل قدمت آن با قیمت هتل برابر است! اما در هتل های اطراف حرم امام رضا(ع) این گونه نیست چرا این شیوه ی سرمایه گذاری در کشور ما جا نیافتاده و مردم اثر اصل نمی خرند؟ اگر اقتصاد هنر تقویت شود هنرمندان بهتری مشغول تولید آثار هنری می شوند.
آیا برگزاری جشنواره های خوشنویسی در پیشرفت این هنر تاثیر گذارند یاخیر؟
می توانند موثر باشند اما باید در این جشنواره ها برای هنرمند ارزش قائل شد، جشنواره های خارجی برای هنرمندان هزینه می کنند اما جشنواره های داخلی این گونه نیست. این بی‌توجهی باعث می‌شود که این هنر کم‌رنگ شود و این کم‌رنگ شدن باعث می‌شود که کشورهای همسایه همانند ترکیه مدعی باشند.
برای رشد هنر دو راه بیشتر نداریم یا باید دولت در این حوزه سرمایه‌گذاری و هنرمندان را حمایت کند یا اینکه برای رشد فرهنگ عمومی سرمایه‌گذاری کند تا مردم به هنر اقبال کنند، هنری که اقتصاد نداشته باشد، محکوم به فناست.
مسئولین چگونه می توانند از آثار هنرخوشنوسی حمایت کنند؟
برای من مسئولین با مردم تفاوتی ندارد، ما یک جامعه هستیم چراکه مسئولین از خود مردم هستند. مسئولین ما هم چون از همین سیستم آموزشی به درجات بالا رسیدند سواد هنری ندارند، وقتی یک مسئول هنر را نمی شناسد توان هنر را درک نخواهد کرد و به دلیل عدم درک صحیح از هنر آن را درگیر مسائل سیاسی می کنند.
شناخت هنر راه نجات جامعه است، در قانون داریم که قسمتی از بودجه ی دولتی باید صرف یک اثر هنری شود چرا به قانون عمل نمی شود؟ قانون میثاق یک کشور است و قانون روز به روز در مملکت ما مهجور می شود.
چرا یک ارگان دولتی در مراسم تجلیل برای تابلوهای غیر اصل هزینه می کنند و یک اثر هنر فاخر را ارائه نمی کنند؟می توانند به یک هنرمند تابلویی سفارش دهند و از او اثری درجه یک خریداری کنند در چین طرح های مورد پسند ایرانی ها مانند وان یکاد را با کیفیت ضعیف تولید می کنند. جامعه نباید اثری را بخرد که شایستگی ارائه ی آن هنر نداشته باشد.
توصیه ی شما به هنرمندان چیست؟
هنرمند باید پایداری کند و در ارائه ی هنر اصیل و ارزشمند کم کاری نکند. یک هنرمند علاوه بر تولید یک اثر خوشنویسی باید مهارت و طرح های ذهنی فاخر را بیاموزد.
سخن آخر ...
گوش اگر گوش تو و ناله اگر ناله ی من/ آنچه البته به جایی نرسد فریاد است
در ابتدا برای آشنایی بیشتر مخاطبان با او مختصری در خصوص فعالیت های هنری اش سخن می گوییم.
صالحی که سابقه شاعری هم دارد، سال٧٢ درجه ممتاز را کامل کرده است و از همان سال‌ها عضو انجمن خوشنویسان کشور بوده تا اینکه در سال٩١ به درجه استادی رسیده است. وی در سال‌های اخیر بیش از ٥٠ نمایشگاه گروهی و انفرادی برگزار کرده است.
او مدرس انجمن خوشنویسان ایران شعبه مشهد بوده و از سال 1367 زیر نظر استادان: سید غلامرضا موسوی و رسول مرادی (خوشنویسی ) و حسن سقاء هراتی (نقاشی) به تحصیل هنرپرداخته است و در زمینه ی طراحی گرافیک و برنامه ریزی چاپ تخصص دارد.
همچنین کسب عنوان اثر منتخب در نخستین دوسالانه بین المللی خوشنویسی ایران را در کارنامه هنری خود دارد. حسین صالحی
صالحی می گوید: « ما موظف هستیم جامعه را به گونه ای تربیت کنیم که از بی سوادی بصری نجات یابند، هدف تاسیس نگارخانه ی خرد سرای فردوسی همین است، بنده دیوارهای این نگارخانه را برخلاف دیگر نگارخانه های شهر اجاره نخواهم داد، اگر یک هنرمند اثر اصل داشته باشد به صورت رایگان می تواند در این نگارخانه در معرض دید عموم قرار دهد و آنان را به تماشای اثری اصل دعوت کند»
از آثار شاخص رضوی خود کمی برایمان توضیح دهید؟
من تقریبا از سال 68 تا 72 در طرح نوسازی فلکه ی اطراف حرم مطهر رضوی کار می کردم زیر نظر آقای دکتر محمدحسین آئینه چیان تعلیم دیدم و در صحن جمهوری، کتابخانه ی حرم، دارالولایه و ... در طراحی و اجرای آرایه ها همکاری کرده ام.
شما به‌عنوان عضوی از خانواده هنر مشهد، وضعیت هنر خوشنویسی را در مشهد چگونه ارزیابی می کنید؟
هنر خوشنویسی مخاطبان زیادی دارد اما مخاطبان این هنر در گالری‌ها، مخاطبان دیداری هستند، بیشتر کارها را می‌بینند و تشکر می‌کنند. ما درواقع دو جریان داریم، یکی ذات هنر و دیگری جریانی است که جامعه دنبال می کند، بنده جریان اول را مثبت ارزیابی می کنم چراکه سبب رشد هنر خوشنویسی می شود؛ وضعیت خوشنویسی
آثاری که در گذشته شاخص بودند امروزه با روی کار آمدن آثار جدید فرصت مطرح شدن ندارند به همین دلیل آینده ی خوشنویسی را از این حیث روشن می بینم، اما در جریان دوم، جامعه هم پای هنر خوشنویسی رشد نکرده است و وضعیت مردم در ارتباط با هنر به طور عمومی ارتباط خوبی نیست، مردم ما اغلب توان تشخیص اثر اصل و بدل را ندارند و من آن ها را مقصر نمی دانم و متهم به کم فهمی نمی کنم معتقد هستم آن ها در این زمینه به درستی تعلیم ندیده اند.
امروزه با معضل هنر های کم ارزش یا تقلبی مواجهیم، در کشور ما جایگاهی برای تربیت هنری مردم وجود ندارد و همین اتفاق باعث می‌شود که کسی سراغ آثار فاخر نرود.مردم به خاطر اصالت خوشنویسی آن را می‌فهمند اما حاضر به خرید این آثار نیستند و به هنر اقبال ندارند و به‌طور عمومی هنر از جایگاه خودش دور شده است. وضعیتی که در موسیقی شاهد آن هستیم، موسیقی مبتذل جایگزین موسیقی فاخر شده است. موسیقی فاقد شعر، آهنگ و نوازندگی خوب چرا بین مردم باید جای داشته باشد؟ با این گونه موارد نمی توان برخورد قهری انجام داد چراکه ذائقه ی مردم به آن نوع آهنگ ها گرایش پیدا کرده است. مردم همان گونه که باید برای گوش خود ارزش قائل شوند باید
آیا در هنر خوشنویسی می توان مبتنی بر خلاقیت هنرمند نوآوری‌هایی ایجاد کرد، یا اصول ثابت دست‌وپای هنرمند را بسته است؟
خلاقیت در شرایطی ارزشمند و قیمتی است که بر پایه محکمی باشد. شما در شعر هم می‌بینید که نیما با یک تسلط کامل بر ادبیات کلاسیک می‌تواند تحول در شعر ایجاد کند و ماندگار شود. خلاقیت‌های سطحی جریان‌های زودگذری هستند که فراموش می‌شوند. هنرکلاسیک خوشنویسی دشواری هایی دارد که هر کسی نمی توان در آن خلاق باشد. متاسفانه کالای بدل چینی با سلایق ایرانی وارد بازار ایران می شود و خریدار زیادی هم دارد، چرا مردم باید به این هنر بی ارزش بها دهند
آیا برگزاری جشنواره های خوشنویسی در پیشرفت این هنر تاثیر گذارند یاخیر؟
می توانند موثر باشند اما باید در این جشنواره ها برای هنرمند ارزش قائل شد، جشنواره های خارجی برای هنرمندان هزینه می کنند اما جشنواره های داخلی این گونه نیست. این بی‌توجهی باعث می‌شود که این هنر کم‌رنگ شود و این کم‌رنگ شدن باعث می‌شود که کشورهای همسایه همانند ترکیه مدعی باشند.
برای رشد هنر دو راه بیشتر نداریم یا باید دولت در این حوزه سرمایه‌گذاری و هنرمندان را حمایت کند یا اینکه برای رشد فرهنگ عمومی سرمایه‌گذاری کند تا مردم به هنر اقبال کنند، هنری که اقتصاد نداشته باشد، محکوم به فناست.
مسئولین چگونه می توانند از آثار هنرخوشنوسی حمایت کنند؟
برای
شناخت هنر راه نجات جامعه است، در قانون داریم که قسمتی از بودجه ی دولتی باید صرف یک اثر هنری شود چرا به قانون عمل نمی شود؟ قانون میثاق یک کشور است و قانون روز به روز در مملکت ما مهجور می شود.
چرا یک ارگان دولتی در مراسم تجلیل برای تابلوهای غیر اصل هزینه می کنند و یک اثر هنر فاخر را ارائه نمی کنند؟می توانند به یک هنرمند تابلویی سفارش دهند و از او اثری درجه یک خریداری کنند در چین طرح های مورد پسند ایرانی ها مانند وان یکاد را با کیفیت ضعیف تولید می کنند. جامعه نباید اثری را بخرد که شایستگی ارائه ی آن هنر نداشته باشد.
توصیه ی شما به هنرمندان چیست؟
هنرمند باید پایداری کند و در ارائه ی هنر اصیل و ارزشمند کم کاری نکند. یک هنرمند علاوه بر تولید یک اثر خوشنویسی باید مهارت و طرح های ذهنی فاخر را بیاموزد.
سخن آخر ...
گوش اگر گوش تو و ناله اگر ناله ی من/ آنچه البته به جایی نرسد فریاد است
