تصمیم گرفته ام که زندگی امام رضا علیه السلام را به تصویر بکشم/ این مجموعه به صورت چهل اثر تعریف شده است

 فاطمه ترزفان/ به گزارش خبرنگار سرویس هنر خبرگزاری رضوی، استاد حسین رزاقی، متولد 1338 ، نقاشی را از کودکی نزد پدر آموخته است، پدرش  احمد رزاقی مشهور به ارژنگ در زمینه سیاه قلم کار می کرد و از استادان مجرب و ممتازی بود که در مشهد مشغول به فعالیت بوده و بسیاری از نقاشان امروز مشهد از شاگردان او هستند، استاد حسین رزاقی سیاه قلم و چهره سازی را از پدر یاد گرفته است و در تابستان ها که فرصت مناسبی فراهم بوده در آتلیه پدر به آموختن نقاشی می پرداخته است،پس از درگذشت پدر در سال 54 ، حسین رزاقی زیر نظر اساتید دیگری تعلیم گرفت،، در حال حاضر استاد حسین رزاقی، مدرس مکتب رضوان وابسته موسسه به آفرینش های هنری استان قدس رضوی و مدرس مراکز عالی دانشگاهی است،وی در بیست کشور مختلف جهان نمایشگاه داشته است و دارای دیپلم افتخار و عناوین برتر در رشته نگارگری و نقاشی ایرانی است.
 در رابطه با هنر نگارگری و نقاشی ایرانی و برای آشنایی بیشتر خبرگزاری رضوی با حسین رزاقی گفت و گو کرده است که درادامه می خوانید.
فعالیت های هنری خود را به طور رسمی از چه زمانی شروع کردید؟
 در سال 54 یادم هست که به نگارخانه میرک که درآن زمان در پنجراه سناباد بود رفتم که کلاس های نقاشی فرهنگ هنر سابق آنجا برگزار می شد و اساتید مشهوری چون آقای دوانلو از اساتید طراحی، هوشنگ صادق پور که شاگرد مرحوم شیخ  و مرحوم علیا بود و از شاگردان کمال الملک بود و خودش می گفت من نوه هنری کمال الملک بودم در آنجا به تعلیم شاگردان مشغول بودند من نیز مدتی طراحی و نقاشی را نزد این استاد گذراندم و بعد از آن طراحی را نزد آقای تولایی آموختم و در نهایت گرایش من به سمت نقاشی ایرانی و نگارگری معطوف شد، بعد با استاد آلفته که گل و مرغ را به سبک قدیم کار می کرد و جلدهای قدیمی قرآن را در آستان قدس رضوی بازسازی می کرد و تذهیب کار آستان قدس بود ادامه دادم و در نزد استاد ظریف تبریزی نیز چند سال کار کردم که این باعث شد بسیاری از مطالب را در زمینه گل و بوته سازی و جلد سازی قرآن یاد بگیرم ، مرمت نسخه های خطی را از استاد تبریزی آموختم.
در سال 58  به تهران رفتم و دنبال استاد فرشچیان می گشتم تا ایشان را پیدا کنم و وقتی که به تهران رفتم استاد در اداره فرهنگ و هنر آن زمان، رئیس کارگاه های هنری بود وقتی رسیدم به دلیل کسالت حضور نداشت، ناگزیر تلفنی با ایشان صحبت کردم، استاد به من گفت که سفر بعدی در خدمت هستم من اصرار زیادی کردم که می خواهم با شما آشنا شوم و آثار شما را ببینم، استاد قبول کرد که مرا ببیند به شرطی که یک نمونه از آثارم را نیز برای ایشان ببرم من قول دادم در حالی که نمونه کار همراه نداشتم، مجبور شدم در همان دو سه روز، یک اثر اجرا کنم و خدمت استاد ببرم، استاد فرشچیان این اثرم را مورد تمجید قرار داد و با حوصله از من پذیرایی کرد و قبول کرد که هر زمان که به تهران بروم از امکانات کتابخانه در محل کار و منزل خودشان استفاده کنم و تا سال 62 و 63 که استاد در ایران بود موقعیت خوبی فراهم شد تا از آن امکانات استفاده کنم ، از زمانی که استاد فرشچیان به آمریکا مهاجرت کرد با ایشان به صورت مکاتبه ای و نامه نگاری ارتباط داشتم خوشبختانه استاد در سال دو بار به ایران می آیند من نیز ایشان را در این فاصله ملاقات می کنم و درحال حاضر نیز این ارتباط و دوستی برقرار است.

 در هنر نگارگری آثار شاخصی با موضوع رضوی داشته اید؟
 درباره زندگی امام رضا(ع) آثاری دارم از جمله هشت قطعه که تا به امروز کارکردم ،مجموعه ی پرکاری است که اکثر هنرها  درآن به کار رفته است که علاوه بر نگارگری، تذهیب نیز درآن دیده می شود و به خوشنویسی و گل مرغ نیز مزین است و انواع هنرهای ایرانی که در رابطه با نگارگری ایرانی است در این اثر قابل مشاهده است، شش ماه روی این اثر وقت گذاشته ام و تصمیم گرفته ام که زندگی امام رضا(ع) را به تصویر بکشم.
البته این کار با نیت جشنواره ای نبوده است اما اگر این مجموعه آماده شود قابلیت این را دارد که به صورت کتاب منتشر شود و مجموعه آثار را می توان در موزه نگهداری کرد که مورد بازدید مردم قرار بگیرد این مجموعه به صورت چهل اثر تعریف شده که هنوز کامل نشده است و با اینکه چهار تا پنج سال است که روی این مجموعه کار می کنم ولی فقط هشت اثر آن آماده شده است چرا که این کار زمان بر است و نیاز به ظرافت کاری های بسیاری دارد و شامل آثار ضامن آهو و درباره موضوعات مختلف که امام رضا(ع) در جریان های اجتماعی و سیاسی و فرهنگی با مردم مواجه شده اند و حضور امام رضا(ع) در نیشابور و حضور در کوهسنگی که امام دعای خیر برای صنعتگران داشتند، است که این موضوعات تصویرسازی و به صورت نقاشی و نگارگری درآمده است.



درباره حس و حال خودتان در حین انجام کار با موضوع امام رضا(ع) بفرمایید؟
 انجام کارهایی از این دست باعث می شود که مطالعه داشته باشم چرا که مطالعه موثر است از آنجا که هنرمند نمی تواند از ذهن خود درباره ائمه اطهار(ع) بسازد چرا که اثر تخیلی می شود و مبتنی بر واقعیت و اصل و مستندات تاریخی و فرهنگی و مذهبی نخواهد بود، هنرمند این امر را باید مدنظر داشته باشد که بدون تحقیق و مطالعه کاری را انجام ندهد که اگر تکنیک او قوی باشد و برمبنای پژوهش باشد آثار او ارزشمند خواهد شد چرا که علم و عمل با هم ترکیب می شود و نتیجه مطلوب خواهد شد من در زمان خلق این آثار خلوتی داشتم که حال خوشی را برایم متجلی کرده است و از اینکه این توفیق به من داده شده است که برای امام رضا(ع) اثری داشته باشم لذت می بردم .
برای گسترش هنر نگارگری در حوزه رضوی در مشهد چه پیشنهاداتی دارید؟
در رابطه با هنر آستان قدس مجموعه ارزشمندی دارد که شامل  موزه ها و کتابخانه است و شامل نسخه های ارزشمند و قرآن های نفیس که در جهان بی نظیر است که در جای دیگر دیده نمی شود و این امر شاخص و ارزنده است که مورد استفاده محققان و پژوهشگران و دانشجویان و هنرمندان قرار می گیرد و بسیاری از دانشجویان برای پایان نامه ها از این مراکز استفاده می کنند ، این امر دو سویه است که یک سوی آن متوجه هنرمندان است که آنان خودشان را در این مسیر قرار دهند اینکه در پرتو لطف و عنایت امام رضا(ع) و زندگی و سیره امام بتوانند دراین باره وقت بگذارند و آثاری اجرا کند که ارزش های معنوی در آن دیده شود و بتوانند پیام رسان باشند، بنیاد امام رضا (ع) با توجه و عنایت به این حوزه و حمایت از افرادی که در این زمینه کار می کنند می تواند اثر گذار باشد و هنرمندان را در رشته های مختلف هنری جذب کند چرا که هنر ایرانی ارزشمند است و در همه جای دنیا توانسته است شایستگی خود را نشان دهد.

وضعیت هنر نگارگری در چند سال اخیر در کشور چگونه بوده است؟ و درادامه چه روندی را طی خواهد کرد؟
 درسال های اخیر افت و خیزهای فراوانی داشته است که اگه بخواهم درباره نگارگری این وضعیت را شرح دهم از طرفی می توان به برگزاری دوسالانه ها اشاره کرد ولی این امرکافی نیست و نمایشگاه های متعدد و گروهی باید از سوی هنرمندان دایر شود و آنان حمایت شوند، آثار ارزشمندی که هنرمند وقت می گذارد و با شوق و ذوق کار می کند خریداری شوند چرا که ارتزاق هنرمندان درامور معیشتی از فروش همین آثار است ، وقتی هنرمندی همه وقت خودش را درزمینه هنر تخصصی خود می گذارد دیگر وقتی ندارد که در جای دیگر کار کند و به همین دلیل نیاز است تا هنرمندان حامی داشته باشند و این حامی حائز اهمیت است و  این موضوع دوطرفه است که از یک سو هنرمند با همه وجود و خلوص نیت و اطلاعات و دانش و معرفت هنری که کسب می کند کار هنری خودش را ارتقاء دهد و از طرفی این هنرمندان باید از طرف مردم و حکومت و مسؤولان مورد توجه قرار بگیرند که همان حمایتی است که هنرمندان به دنبال آن هستند.
هنر نگارگری در مشهد چه جایگاهی دارد؟
دراین عرصه مشهد سبک و شیوه جدیدی را پیدا کرده است افرادی که در زمینه نگارگری کار می کنند مشخص است که علاقمند هستند و کار می کنند، سال های گذشته در موسسه آفرینش های هنری و مکتب رضوان با برنامه ریزی، کلاس هایی در زمینه آموزش هنر گذاشته شد و کارگاه مثنی سازی با توجه به آثاری که در گنجینه آستان قدس رضوی است تشکیل شد این فعالیت ها در رشد این هنر بسیار موثر بوده است و در این راستا کارهایی ساخته شد و آثاری به وجود آمد که در نتیجه ارتقاء اطلاعات و دانش هنری هنرمندان است.



آیا نگارگری جشنواره های خارجی هم دارد یانه؟ و آیا برگزاری جشنواره های خارجی می تواند به ارتقای این هنر کمک کند؟
نگارگری جشنواره خارجی ندارد در عین حال جشنواره بین المللی امام رضا(ع) هر سال برگزار می شود چند سال پیش که در شیراز برگزار می شد بنده اثری ارسال نمودم و در نگارگری مقام نخست  این جشنواره را کسب کردم. با اینکه این هنر در خارج از کشور معرفی شده است اما جشنواره ای در خارج از ایران تا به امروز نبوده است و فقط یک فستیوال چند سال قبل در آمریکا برگزار شد که تحت عنوان «بهارایرانی» بود که نقاشان ایرانی در زمینه های مختلف در آن حضور داشتند که نگارگری هم یکی از این رشته ها بود و در عین حال خودم در بیست کشور مختلف نمایشگاه داشتم که در کشورهای قطر،پاکستان، جمهوری آذربایجان وآلمان و دیگر کشورها برپا شده است و در برخی کشورها نیز آثارم را ارسال کردم که مورد توجه واقع شده است و دیپلم افتخار گرفته ام اما به هرحال نیاز است تا بیشتر از این کارها شود.
 از آنجا که هفته های فرهنگی که در خارج از ایران برگزار می شود بیشتر در زمستان و در دهه فجر بوده است و به دلیل سردی هوا و رفت و آمد مشکلاتی وجود دارد  اگر در طول سال در فصل های دیگر این نمایشگاه ها برگزار شود که امکان بازدیدکنندگان بیشتری وجود داشته باشد و مردم  بتوانند حضور یایند و در محیط هایی این نمایشگاهها گذاشته شود که در موزه ها و گالری های معروف هر کشور و در عین حال در شهرهای بزرگ باشد تاثیر بیشتری خواهد داشت و نتیجه مطلوب تر است.
حال وهوای استاد رزاقی در همراهی با استاد فرشچیان در ساخت ضریح امام رضا(ع)
در زمان ساخت ضریح که حدود 15 سال پیش انجام شد همراه استاد فرشچیان بودم و درآن زمان طراحان و نقاشان مشهوری ضریح امام رضا(ع) را طراحی کردند و وقتی قرار شد که طراحی ضریح مفصل تر انجام شود و این امر مستلزم مجوز از سوی رهبر معظم انقلاب بود چرا که ضریح فرسوده شده بود یادم هست که مدت دو ماه در سازمان حریم و حرم حضور داشتم و یک طرح ظریف رنگی را به صورت دقیق ساختم و نقاشی کردم تا این الگویی باشد که وقتی برای رهبر معظم انقلاب درباره ضرورت تعویض و ساخت آن صحبت می شود شکل کار آینده معلوم باشد و اینکه چه تغییراتی می خواهد داشته باشداجرای طرح 40 تا 50 روز طول کشید و وقتی مجوز این تغییر و تعویض از سوی مقام رهبری صادر شد از استاد فرشچیان دعوت شد که به ایران بیایند ایشان دو تابلو نیز برای آستان قدس هدیه آوردند تابلوی عصر عاشورا و دیگری تابلوی پنجمین روز آفرینش، استاد این کار را با کمال افتخار قبول کردند و وقتی کار شروع شد از من هم دعوت کردند که در کنار ایشان باشم من از این اتفاق ابراز خوشحالی کردم ،یادم هست؛ استاد به شوخی گفتند اگر اثر شما مناسب نباشد آن را پاک می کنم.
از اینکه وقت خودتان را در اختیار خبرگزاری رضوی گذاشتید، سپاسگزارم